روزهاي كوتاه و خاكستري پاييز مزيد علت شده‌اند تا هموطنان سرپل‌ذهاب و روستاهايش بيش از هر چيز نياز به يك آينده اميدبخش داشته باشند. مردها روي سكوي مسجد و مدرسه سالم‌مانده از زلزله يا نزديك چادرها دور هم گعده مي‌گيرند؛ خيلي وقت‌ها هم رديف به رديف يكديگر مي‌نشينند و خيره نگاه‌شان وسعت دشت و منزل‌هاي ويران را مي‌كاود.
زلزله بهانه غبارروبي از آلام انباشته و فراموش شده آنها طي سال‌ها شده است. دردها و محروميت‌هايشان تازه خانه‌تكاني شده و همه‌‌چيز عريان شده است. يك كولبر خيلي وقت است مرزها را به رويش بسته‌اند. حادثه شليك امسال به كولبرها آنها را تحت فشار گذاشته است. مرزها هم محدودتر شده‌اند. خيلي‌هايشان كارگران فصلي هستند. يكي‌شان مي‌گويد براي جمع‌آوري زيتون باغات، مسافر گاه و بيگاه شهرهاي شمالي كشور ازجمله رودبار است. برخي جان خودشان را براي گردوتكاني در شهرستان‌هاي ديگر به خطر مي‌اندازند؛ البته كه كارگري زمين‌هاي كشاورزي را هم مي‌كنند.
- كمك‌هاي اصلي را دريابيد
اينجا ديگر كسي بي‌سرپناه نيست. غذا هست. آب و برق هم با كم و زيادش به همه رسيده است. تا كمر چادرها نيز با مهرنوازي مردم و انجام وظايف هلال‌احمر پر از پتو شده‌اند. چادرهاي هلال‌احمر به‌وفور به همه نقاط دور و نزديك كانون زلزله ارسال شده است و در شرايط مناسب و امن برپا شده‌اند. از فراز هلي‌كوپتر گله به گله چادرهاي سفيد هلال‌احمر در پارچه‌آبادي‌هاي سرپل‌ذهاب نمود دارند و به چشم مي‌آيند. به چادرها برق‌كشي شده؛ هلال‌احمر با ۲۵هزار هيتر برقي و چراغ‌هاي والور گرماي نسبي را به چادرها بازگردانده است. مردم منطقه هم از ۳اقدام اساسي انجام شده شامل نجات و امداد، اسكان اضطراري در چادرها و توزيع اقلام امدادي رضايت به نسبت بالايي دارند. كمك‌ها اما مثل زلزله بم در سال 82اولويت‌بندي نشده‌اند. موج احساسات مردم باعث شد تا كمك‌هاي آنان در قالب ارزاق بسيار بالاتر از سقف مورد نياز به مناطق ارسال شود. كمك‌هاي نقدي براي مسكن آينده زلزله‌زدگان ضروري‌تر بود.
- خريد و فروش اقلام در بازار
بسياري از لباس‌هاي ارسالي دست‌دوم در مناطق بي‌آب و علف و فضاي خالي روستاها دورريز و روي هم تلنبار شده‌اند. يكي از ساكنان چادرها مي‌گويد: «بياييد تا هرچقدر تن ماهي خواستيد به شما بدهم ولي ما مسكن مي‌خواهيم. پول نداريم خانه بسازيم.» اقلام غذايي هم هيچ بعيد نيست در بسياري از انبارها، تاريخ مصرف‌شان سر برسد. خيلي‌هايشان 3هفته پس از زلزله به‌خاطر فراواني سر از بازار خريد و فروش درآورده‌اند.
بسته‌هاي ماكاروني و ساير اقلام خشك نيز همين وضعيت را دارند. محمدرضا اميريان، مديرعامل جمعيت هلال‌احمر استان كرمانشاه درباره اين نگراني‌ها گفت: كسبه و بازاريان مناطق زلزله‌زده و خود كرمانشاه ابراز نگراني مي‌كنند كه درصورت تداوم كمك‌هاي اقلامي و غذايي ورشكست شوند و كل بازار كرمانشاه فلج مي‌شود. حجم اقلامي كه مردم به منطقه ارسال كرده‌اند آنقدر زياد است كه استفاده نشده در بازار خريد و فروش مي‌شوند. به‌عنوان مثال تن ماهي ۶ هزار توماني ۸۰۰ تومان خريد و فروش مي‌شود و اگر اقلام ديگر نيز به تعداد زياد به سيستم توزيع اضافه شود به بازار آسيب مي‌زند. به همين علت ستاد مديريت بحران تصميم گرفته به‌صورت مديريت شده اقلام را توزيع كند.
- مثل بم نشود
اميريان با اشاره به پايان توزيع اقلام غذايي ۷۲ ساعته و يك ماهه در سراسر منطقه زلزله‌زده گفت: تا‌ماه آينده جيره خشك و تغذيه نخواهيم داشت؛ قرار است يك ماه بعد يك بسته غذايي ديگر نيز به زلزله‌زدگان داده شود و اين كمك‌ها پايان يابد. اميريان درباره دلايل اتخاذ چنين تصميمي گفت: ما بايد عملا مردم را تشويق كنيم تا به شرايط عادي زندگي برگردند. مغازه‌هاي ثلاثه و سرپل‌ذهاب به‌تدريج دارند باز مي‌شوند تا مثل بم نشود كه تا يك سال همچنان انتظار ارسال اقلام وجود داشت.
- كمك‌هاي چهره‌ها چه مي‌شود؟
محمدرضا اميريان، مديرعامل جمعيت هلال‌احمر استان كرمانشاه با اشاره به كمك‌هاي جمع‌آوري شده از سوي چهره‌هايي مانند علي دايي و صادق زيباكلام گفت: مديريت كمك‌هاي مردمي بسيار مهم است و چهره‌ها نيز چون اطلاعي از اين موضوع نداشتند و نمي‌دانستند چه‌كار كنند به هلال‌احمر مراجعه مي‌كردند و حتي از كمك‌ها و نام هلال‌احمر براي وارد كردن اجناس خريداري شده از خارج كشور استفاده كردند. حتي چندنفري هم نظرشان بر اين شد كه اين پول را به‌حساب هلال‌احمر بريزند ولي ما منع كرديم؛ چون بي‌اعتمادي ايجاد مي‌شد.
مردم به آنها اعتماد كردند و ما هم در مديريت به آنها مشورت و كمك مي‌رسانيم. به‌عنوان مثال گفتيم 2روستا را به‌طور كامل بسترسازي كنند و در آنها 80 تا 100 كانكس بگذارند تا يك منطقه نمونه شود و به يادگار برايشان بماند. آينده مشكلات به مسائل بهداشتي اهالي هم گره خورده است. چادرها برپا شده‌اند ولي سرويس‌هاي بهداشتي و حمام سيار بسيار كم تهيه شده‌اند. اين مسئله نگراني شيوع بيماري‌ها در آينده را ايجاد كرده است. به‌خصوص كه مردم برخي سرويس‌هاي بهداشتي را نزديك چادرها و با شرايط بد ساخته‌اند. وزارت بهداشت وظيفه تأمين اين بخش از نيازهاي مردم را برعهده دارد. آنها اما حتي مشاركتي در تأمين بيمارستان صحرايي هم نداشته‌اند. سپاه ۲مركز و ارتش يك مركز بيمارستاني صحرايي را جاي وزارت بهداشتي‌ها ساخته‌اند.