چند روز از حادثه‌ي تلخ كشته شدن گروهي از كوهنوردان مشهدي در اشترانكوه استان لرستان مي‌گذرد. 14 كوهنورد جوان به همراه يك راه‌بلد عازم ارتفاعات كول‌جنو شده بودند تا اين قله‌ي سخت و وحشي را فتح كنند.
همه چيز به خوبي پيش مي‌رفت. كوهنوردان موفق به فتح قله شدند اما در زمان بازگشت حادثه‌اي غم‌انگيز طعم شيرين پيروزي را به كام كوهنوردان مشهدي تلخ كرد.
از ميان 15 كوهنورد، هشت نفر گرفتار بهمن شده و به طرز دلخراشي جانشان را از دست دادند.
اين گزارش روايتي است از جزئيات حادثه‌اي كه در 16 آذرماه به وقوع پيوست و جامعه‌ي كوهنوردي كشور را سياه‌پوش كرد.
قله‌ي كول جنو در جنوب كوهستان اشترانكوه از منطقه‌ي كوهستاني زاگرس مركزي در استان لرستان قرار دارد ، ارتفاع آن به 3842 متر مي‌رسد.
جبهه‌ي جنوبي اين كوه ،صخره‌اي و ديواره‌اي و جبهه‌ي شمالي آن يخچالي است.
اين قله كه به گفته‌ي كوهنوردان، قله‌اي وحشي و سخت است، دومين قله‌ي فني ايران بعد از قله‌ي علم‌كوه لقب گرفته و به خاطر وجود در‌ه‌ها و مسيرهاي صخره‌اي، صعود به آن كاري سخت و دشوار است و تنها كوهنورداني مي‌توانند به آن صعود كنند كه آمادگي لازم و تبحر كافي دارند. اين كوه به آلپ ايران معروف است و بسياري از كوهنورداني كه قصد صعود به اورست را دارند، به اين كوه مي‌روند تا توانايي‌هايشان را محك بزنند.
مجيد مذهبي مسئول كارگروه ايمني و نجات هيئت كوهنوردي خراسان رضوي و يكي از كوهنوردان حرفه‌اي كه تا‌كنون دو بار موفق به فتح اين قله شده است مي‌گويد: كوهنوردان براي رسيدن به قله‌ي كول جنو بايد با صخره‌نوردي هم آشنايي داشته باشند.
چرا كه در اين مسير، نياز به كار با طناب و ابزار مخصوص است و بدون استفاده از آن‌ها رسيدن به قله ممكن نيست.
عبور از دره‌هاي برفگير از ديگر سختي‌هاي رسيدن به قله است و همه‌ي اين شرايط وقتي سخت‌تر مي‌شود كه كوهنوردان تصميم بگيرند در فصل سرما به آن‌جا صعود كنند.
- برنامه‌ي صعود
صعود به كول‌جنو آن هم در آذرماه، برنامه‌اي بود كه گروهي از كوهنوردان منتخب باشگاه آزادگان و پلنگ برفي مشهد تصميم گرفته بودند آن را عملي كنند.
آن‌ها براي اين كار از چندي پيش دست به صعودهاي تمريني در كوه‌هاي مختلف زده بودند و حالا همه‌ي شرايط براي صعود آن‌ها به كول‌جنو آماده بود.
اعضاي اين گروه 14 نفره يكي از آخرين عكس‌‌هاي يادگاري‌شان را در راه‌آهن مشهد و قبل از سوار شدن به قطار گرفته بودند.
كوهنوردان جوان لبخند به لب داشته و كنار يكديگر عكس يادگاري گرفتند، غافل از آن‌كه حادثه‌اي تلخ و ناگوار، انتظارشان را مي‌كشيد.
14 كوهنورد مشهدي كه دو نفرشان خانم بودند، بعدازظهر سه‌شنبه 13 آذرماه با قطار از مشهد راهي شهرستان ازنا در استان لرستان شدند تا در آن‌جا با همراهي كوهنوردي حرفه‌اي به نام (امان‌الله جوكار) كه همه او را به نام پدر مسيريابي در كول‌جنو مي‌شناختند راهي قله شوند.
همه چيز به خوبي پيش مي‌رفت. كوهنوردان، چهارشنبه 15 آذرماه به شهرستان ازنا رسيدند. امان‌الله جوكار به عنوان بلدراه به تيم اضافه شد و آن‌ها از روستاي كمندان ، عازم پناهگاه (كول جنو) در ارتفاع دو هزار متري شدند.
وقتي كوهنوردان به پناهگاه رسيدند غروب شده بود. آن‌ها خسته بودند و قرار شد صبح فرداي آن روز بقيه مسير را تا قله ادامه بدهند.
- وقتي قله را زدند
سحرگاه شانزدهم آذرماه در حالي كه هنوز خورشيد طلوع نكرده بود، كوهنوردان از پناهگاه بيرون زدند و عازم قله شدند.
هوا نسبتا مساعد بود و مسير حركت مشكلي نداشت اما در ميانه‌ي راه، سه نفر از كوهنوردان كه حال خوشي نداشتند، به توصيه‌ي سرپرست تيم به پناهگاه بازگشتند و در آن‌جا ماندند اما بقيه گروه به مسيرشان ادامه دادند. ساعت 10 بود كه كوهنوردان جوان قله را زدند.
اين اتفاق باعث خوشحالي تيم كوهنوردي شد و آن‌ها پس از به اهتزاز درآوردن پرچشم‌شان روي قله ،آماده‌ي بازگشت شدند. اما ناگهان هوا نامساعد شده و برف و كولاك شروع شد.
بارش شديد برف و كولاك كار را براي كوهنوردان سخت كرده بود. طوري كه آن‌ها يك قدمي‌شان را به زحمت مي‌ديدند و با احتياط‌تر از قبل قدم از قدم برميداشتند. يك اشتباه كوچك مي‌توانست به قيمت جان همگي اعضاي تيم تمام شود.
آن‌ها از ارتفاع بيش از سه هزار متري، بايد خودشان را به دوهزارمتري و محل پناهگاه مي‌رساندند. اما در مسير بازگشت، مسير را پيدا نكردند و به همين دليل كوهنوردان مجبور شدند مسير بازگشت‌شان را تغيير بدهند.
هوا هر لحظه خراب‌تر از قبل مي‌شد و رعد و برق و كولاك بازگشت را براي كوهنوردان سخت‌تر مي‌كرد. آن‌ها پشت سر هم حركت مي‌كردند و طوري قدم برميداشتند كه از يكديگر فاصله نگيرند. كوهنوردان براي آن‌كه مسيرشان را پيدا كنند
هدلامپ‌هايشان را روشن كردند، مسير را تا جايي ادامه دادند كه به يك دوراهي و چند آبشار يخي رسيدند. عبور از آبشار يخي آن هم در آن شرايط آب و هوايي كار آساني نبود. گروه بايد با ايجاد كارگاه اين مسير را پشت سر مي‌گذاشتند به همين دليل آن‌ها به دو گروه تقسيم شدند.
قرار بر اين شد يكي از تيم‌ها كه تعدادشان به چهار نفر مي‌رسيد به عنوان تيم پيشرو جلوتر حركت كنند و گروه دوم پا جاي پاي آن‌ها گذشته و از آبشار عبور كنند.
فرصتي براي وقت تلف كردن نبود. سرما تا مغز استخوان كوهنوردان نفوذ كرده بود و اگر آن‌ها زودتر به پناهگاه نمي‌رسيدند ممكن بود از شدت سرما جانشان را از دست بدهند.
- مسير اشتباهي تا پناهگاه
مذهبي از كوهنوردان حرفه‌اي مشهد در ادامه‌ي شرح اين ماجرا مي‌گويد:«گروه پيشرو با احتياط كارگاه مي‌زدند و از آبشار عبور مي‌كردند درحالي كه هشت نفر از دوستانشان پشت سر آن‌ها در حركت بودند.»
به خاطر برف و كولاك كوهنوردان به كندي حركت مي‌كردند. گروه پيشرو همچنان در حركت بود كه صداي خفيفي در منطقه‌اي از دره‌اي معروف به «دره دايي» توجه‌شان را جلب كرد.
آن‌ها به طور دقيق نمي‌دانستند چه اتفاقي رخ داده اما ديگر اثري از نور هدلامپ‌هاي گروهي كه پشت سرشان در حركت بودند، ديده نمي‌شد. از آن‌جا كه آن‌ها به توصيه‌ي سرپرست گروه نبايد توقف مي‌كردند به راهشان ادامه دادند.
اين درحالي بود كه يكي از اعضاي گروه پيشرو به نام «عليرضا عامري» به شدت دچار سرمازدگي شده بود و به سختي قدم از قدم برمي‌داشت تا جايي كه ديگر قادر به حركت نبود. سه كوهنورد ديگر، به همنورد جوان‌شان كمك كردند تا متوقف نشود و به هر زحمتي كه بود به مسيرش ادامه بدهد.
اين درحالي بود كه سه عضو ديگر گروه پيشرو نيز حال خوبي نداشتند و به اميد يافتن پناهگاه در انبوهي از برف كه ارتفاعش به دو متر مي‌رسيد،به زحمت قدم از قدم برميداشتند اما همچنان خبري از هشت عضو ديگر گروه كوهنوردي نبود و دوستانشان كه جلوتر از آن‌ها در حركت بودند احتمال دادند كه شايد مسير را اشتباهي رفته و مفقود شده باشند.
غافل از آن‌كه پس از گذشتن گروه پيشرو از منطقه‌ي دره‌دايي، بهمن زده بود و هر هشت كوهنورد ديگر در آن‌جا و زير تلي از برف مدفون شده بودند. دو زن كوهنورد نيز جزو همان گروه بهمن‌زده بودند.
- مرگ اولين كوهنورد
گروه پيشرو بي‌خبر از اين حادثه‌ي هولناك در ساعت هشت شب پنجشنبه 16 آذرماه، متوجه نور چراغ‌هاي پناهگاه شدند. اميدشان تازه شد و خودشان را به سمت پناهگاه كشيدند.
سرما وجودشان را فرا گرفته بود و ديگر ناي حركت نداشتند.
آن‌ها وارد پناهگاه شدند اما ديگر عليرضا همراهشان نبود. سه عضوي كه به توصيه‌ي سرپرست تيم در پناهگاه مانده بودند با ديدن دوستانشان جا خورده و متوجه ماجرا شدند.
آن‌ها كه قواي تازه‌تري داشتند به دنبال عليرضا از پناهگاه بيرون زدند اما وقتي او را در فاصله‌ي كمي از پناهگاه پيدا كردند كه دچار سرمازدگي شديد شده بود.
ساعت‌ها كوهنوردي در آن شرايط سخت و قدم برداشتن در مسيري كه بيش از دو متر برف باريده بود، همه‌ي قواي عليرضا و دوستانش را گرفته بود.
همنوردان عليرضا به سرعت او را به پناهگاه انتقال دادند و لباس‌هاي خيسش را عوض كردند و به سرعت با دوستانشان در مشهد و تهران تماس گرفته و درخواست كمك كردند.
آها اعلام كردند كه يكي از دوستانشان دچار سرمازدگي شديد شده و نياز به كمك فوري دارد و بقيه‌ي گروه هم مفقود شده‌اند اما امدادرساني در آن ساعت از شب و در آن وضعيت خراب آب و هوايي به اين راحتي‌ها امكان‌پذير نبود
نيروهاي امدادي هفت صبح فرداي آن روز وقتي بالاي سر عليرضا عامري رسيدند كه وي به خاطر سرمازدگي جانش را از دست داده بود.»
منبع: همشهري جوان