همشهری آنلاین - نیما شایان: جشنواره بین‌المللی فارابی، ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با همکاری دو سازمان‌ بین‌المللی یونسکو و آیسسکو و برخی مراکز مهم علمی و پژوهشی داخلی به صورت سالانه برگزار می‌شود.

جشنواره بین‌المللی فارابی دارای دوازده گروه علمی شامل تاریخ، جغرافیا و باستان‌شناسی؛ حقوق؛ زبان و ادبیات؛ علوم اجتماعی و علوم ارتباطات؛ علوم اقتصادی، مدیریت و حسابداری؛ علوم تربیتی، روانشناسی، علوم رفتاری و تربیت بدنی؛ علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و مطالعات منطقه‌ای؛ فقه،‌ اصول، علوم قرآنی و حدیث؛ فلسفه، کلام، اخلاق‌، ادیان و عرفان؛ فناوری اطلاعات، اطلاع‌رسانی و کتابداری؛ مطالعات هنر و زیبایی‌شناسی و مطالعات انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) است.

ریاست جشنواره فارابی بر عهده وزیر علوم،‌ تحقیقات و فناوری و شوراي سياستگذاري آن كه بالاترین رکن سیاستگذاری و تصمیم‌گیری در برنامه‌ریزی‌‌های کلان جشنواره است متشكل از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، معاون پژوهش و فناوری وزیر عتف، معاون علمی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، رئیس فرهنگستان علوم، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، رئیس بنیاد ایران‌شناسی، معاون پژوهشی حوزه علمیه قم، دبیرکل کمیسیون ملی یا دفتر منطقه‌ای آیسسکو، دبیرکل کمیسیون ملی یا دفتر منطقه‌ای یونسکو و سه تا پنج تن از استادان برجسته و صاحب‌نام در حوزه علوم‌انسانی و اجتماعی است.

جشنواره بین‌المللی فارابی كه سياستگذاري آن با همكاري نهادهای علمی- پژوهشی حوزوی و دانشگاهی صورت مي‌گيرد، در دو سطح «جوان (زیر 35 سال)» و «بزرگسال» به دریافت، بررسی و انتخاب آثار برگزیده می‌پردازد و از حیث قلمرو جغرافیایی دو حوزه داخل و خارج را پوشش می‌دهد. 

در حوزه داخل کشور، کلیه آثار تولید شده توسط ایرانیان فارغ از محل کنونی سکونت و اشتغال، و در حوزه خارج، تولید آثار پژوهشی توسط کسانی که دارای تابعیت ایرانی نیستند مدنظر قرار مي‌گيرد.

آثاری در جشنواره فارابي مورد پذیرش، ثبت، بررسی، ارزیابی و معرفی قرار می‌گيرند که واجد ویژگی «اثر پژوهشی» باشند. همچنين حوزه‌هاي تصحیح متون تاریخی، ادبی، فلسفی و ...، نظریه‌پردازی و نقادی، ترجمه یا مترجم برتر و تاثیرگذار در حوزه اهداف جشنواره، پیشکسوت علوم انسانی، شخصیت‌های پیشرو در حوزه علوم انسانی، انجمن علمی برتر و فصلنامه‌ علمی پژوهشی برتر واجد دريافت جايزه جشنواره هستند.

نخستین دوره جشنواره در بهمن‌ ماه 1386، دومین دوره در دی‌ ماه 1387 و سومین دوره نیز در آبان‌ ماه 1388، چهارمین دوره در آبان‌ ماه 1389، پنجمین دوره در آبان‌ ماه 1390، ششمین دوره در آبان‌ ماه 1391 و هفتمین دوره در اردیبهشت‌ ماه 1394، هشتمين دوره در 1395 و نهمين دوره در دي ماه 1396 برگزار شده است.

بسترسازی تولید دانش بومی اسلامی و ایرانی، ایجاد نگرش مثبت به علوم انسانی در کشور و هدایت و ایجاد انگیزه در استعدادهای جوان به این حوزه، آشناسازی و عمق‌بخشی نگاه به نقش علوم انسانی در حوزه تولید علم و تمدن‌سازی در جامعه ایران و جهان اسلام، تقویت و توسعه ایده و برنامه بومی‌سازی علوم انسانی ـ اسلامی در ایران و جهان اسلام، بازنمایی توان علمی ایران و جامعه اسلامی در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی، کمک به تبیین اهمیت، کارکرد و نقش مؤثر علوم انسانی در فرایند برنامه‌ریزی و سیاستگذاری ملی و بین‌المللی از جمله اهداف اين جشنواره است.

تمهید شرایط مناسب برای تشویق و هدایت استعدادهای جوان به تحصیل و تحقیق در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی، کمک به کاربردی شدن علوم انسانی از طریق شناسایی مهم‌ترین مسائل در گستره جامعه ایران و جهان اسلام و شناسایی و معرفی استعدادهای برتر در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی جهت بهره‌مندی از توان ایشان در فرایند توسعه مرزهای دانش از جمله اهداف كاربردي جشنواره فارابي محسوب مي‌شود.