به گزارش همشهری، نخستین‌بار که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا 3 ماه پیش اعلام کرد قصد دارد از برجام خارج شود، بازار سهام واکنش زیادی به این بلوف‌زنی‌های سیاسی نشان داد. این بار هم همان واکنش‌ها اما به شکل کمرنگ‌تری ادامه یافت اما به‌نظر می‌رسد که بازار سهام همانطور که در یک دهه گذشته در مقابل خبرهای مربوط به تحریم‌ها واکسینه شده بود، این بار هم با بلوف‌زنی‌های سیاسی آمریکا که سعی دارد هزینه برجام را برای ایران افزایش دهد، به تعامل مدت‌دار بپردازد.
- رشد بازار سهام در مبادلات دیروز
در مبادلات روز گذشته و ساعاتی بعد از آنکه مشخص شد رئیس‌جمهور آمریکا بار دیگر تعلیق تحریم‌ها علیه ایران را تأیید کرده، بازار سهام با یک رشد پایدار مواجه شد به‌طوری که همان صبح که مبادلات آغاز شد شاخص بورس با رشد مواجه شد و این رویه تا پایان مبادلات ادامه پیدا کرد در نتیجه شاخص کل بورس تهران در مبادلات روز گذشته 441واحد رشد کرد و به 96هزارو 627واحد رسید. شاخص فرابورس هم با 11واحد رشد معادل یک درصد افزایش یافت و به محدوده 1100واحد نزدیک شد. به این ترتیب با رشد روز گذشته بازار سهام بازده بورس تهران به مرز 26درصد و فرابورس به 24درصد رسید.
- عوامل رشد بورس
به غیر از عوامل ناشی از برجام، تحلیلگران معتقدند که ادامه رشد قیمت مواد خام در بازار‌های جهانی و همینطور افزایش قیمت نفت نیز در رشد شاخص‌های بورس مؤثر بوده‌اند. ضمن اینکه قیمت دلار هم در حال رکوردشکنی است و دیروز هر دلار آمریکا در محدوده 4400تومان خرید و فروش شد. دیروز در عین حال پس از رکوردزنی‌های قیمت نفت برنت، نوبت به روی رسید تا رکورد ۱۲۶ماهه خود را بشکند.
قیمت روی دیروز با رسیدن به قیمت‌های فراتر از ۳۴۰۰دلار و نقطه بالای ۳۴۰۷.۵دلار در هر تن عملا رکورد ۱۲۶ماهه خود را شکست. روی در‌ماه‌های اخیر با کمبود عرضه و کاهش ذخایر روبه‌رو شده و چشم‌انداز کارشناسان از این فلز مثبت ارزیابی می‌شود.
قیمت محصولاتی چون روی، فولاد، مس، آلومینیوم، نفت، دلار، سنگ آهن، متانول و سایر محصولات پتروشیمی و همینطور فرآورده‌های نفتی می‌تواند منجر به رشد یا کاهش قیمت سهام شرکت‌های حاضر در بازار سهام شود.
- اثر تمدید تعلیق تحریم‌ها
محمود احترامی، کارشناس بازار سرمایه درباره اینکه تداوم رویه موجود در مورد برجام چه اثری بر بورس داشت، گفت: بسیاری از فعالان بازار نگاه خود را به بیانیه دونالد ترامپ دوخته بودند تا بتوانند وضعیت بازار را در این هفته پیش‌بینی کنند. در این بیانیه ترامپ اعلام کرد که آمریکا همچنان در توافق برجام حضور دارد و تصمیمی برای خروج از آن گرفته نشده است. همین موضوع می‌تواند ابزاری برای تداوم روند صعودی شاخص بورس در روزهای آینده باشد.
ابراهیم خلیلی، یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه هم گفت: تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای، پیغام ثبات در مناسبات سیاسی کشور را دارد و پیغام مثبتی را برای اقتصاد و بازار سهام کشور به همراه داشت. او با اشاره به اینکه این پیام پیغام ثبات در مناسبات سیاسی کشور است، افزود: بدون شک امنیت یکی از مولفه‌های مهم و تأثیرگذار در تصمیم سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در اقتصاد ایران است اما باید درنظر گرفت که ریسک‌های سیاسی همواره یکی از موضوعات مورد توجه فعالان اقتصادی و معامله‌گران بورس است.
او ادامه داد: زمانی که صحبت از ادامه تعلیق تحریم‌های هسته‌ای به میان می‌آید، این موضوع به این معنی است که درخصوص موضوعات مربوط به اجرای برجام و مذاکرات هسته‌ای کماکان تهدیدی برای سرمایه‌گذاران وجود ندارد. او ادامه داد: باید از فرصت تعلیق تحریم‌ها استفاده کرد و در سایه آرامش به‌وجود آمده حداکثر استفاده را برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی به اقتصاد و بازار سهام فراهم کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه زمانی که اقتصاد یک کشور بزرگ‌تر شده و سرمایه‌گذاران خارجی در آن حضور بیشتری دارند، مخالفت‌ها برای تحریم و ایجاد مانع برای آن اقتصاد در ابعاد خارجی نیز بیشتر خواهد شد، تأکید کرد: بر این اساس درصورتی که مراودات بیشتری با اقتصادهای پیشرو داشته باشیم، علاوه بر اینکه اعمال تحریم و محدودیت‌ها بر اقتصاد کشورمان سخت‌تر می‌شود، می‌توانیم همگام با سایر اقتصادهای دنیا رشد و توسعه پیدا کنیم. به گفته او، توسعه اقتصاد ایران تأثیرات مثبتی بر بازار سرمایه و صنایع مختلف خواهد داشت.
- پتانسیل‌های سودآور
محمود احترامی در ادامه برای اینکه آینده بازار سهام را دقیق‌تر ترسیم کند به رشد قیمت مواد خام در بازار‌های جهانی اشاره کرد و گفت: قیمت نفت خام برنت در هفته گذشته به نزدیکی‌های 70دلار رسید و هنوز هم در همین حوالی در حال معامله است. رشد قیمت نفت از دیگر دلایلی است که می‌تواند منجر شود تا برخی از گروه‌های بازار روند صعودی به‌خود بگیرند و در ادامه بستر مثبت‌شدن شاخص را نیز فراهم کنند.
او با بیان اینکه پالایشگاه‌ها به‌شدت به نوسان قیمت نفت خام وابسته است و صعود قیمت نفت خام می‌تواند کام سهامداران این گروه را شیرین سازد، گفت: با توجه به چشم‌اندازی که از قیمت نفت خام در سال 2018وجود دارد، پالایشگاه‌ها می‌توانند جزو گزینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری لحاظ شوند و سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت با ریسک نسبتا پایینی می‌توانند در گروه پالایشگاهی سرمایه‌گذاری کنند.
وی ادامه داد: گروه فلزات نیز با توجه به قیمت جهانی مواد خام از آینده مطلوبی برخوردار است و می‌توانند مسیر رشد قیمتی را آغاز کنند. از بزرگان این گروه می‌توان به فولاد مبارکه اصفهان اشاره کرد که این شرکت نیز همچون دیگر شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه، مشغول اصلاح زمانی بوده و پس از اتمام اصلاح می‌تواند در مدار صعودی قرار بگیرد.
- تهدیدهای پیش روی بازار سهام
با وجود اینکه اغلب تحلیلگران بر این باورند که رشد بازار سهام با ثبات ادامه خواهد یافت اما به زعم کارشناسان خطر‌هایی هم بازار سهام را تهدید می‌کند. ابراهیم خلیلی در این‌باره گفت: یکی از مهم‌ترین تهدیدهای پیش‌روی معامله‌گران تا پایان سال موضوع پرداخت حقوق و عیدی توسط شرکت‌های بزرگ ازجمله صندوق‌های بازنشستگی در بورس است که موجب می‌شود در هفته‌های پایانی سال شاهد افزایش فشار عرضه بر تقاضا باشیم که البته این موضوع نیز موقتی و کوتاه‌مدت خواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه به معامله‌گران توصیه کرد: به دور از هرگونه هیجان و تنها با توجه به مسائل بنیادی شرکت‌ها و همچنین درنظرگرفتن شرایط صنایع مختلف در داخل و جهان اقدام به سرمایه‌گذاری بلندمدت در بازار سهام کنند. روزبه شریعتی، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه هم درباره خطرات احتمالی که بازار سهام را تهدید می‌کند، گفت:
در طول افت بازارسهام در چند هفته گذشته بسیاری از فعالان بازار اقدام به فروش سهام خود کردند و این موضوع منجر به خروج نقدینگی از بورس شد به‌طوری‌که در این روز‌ها دست‌کم 600میلیارد تومان نقدینگی از بورس خارج شد و رفتار بازار دلار نشان داد که بخشی از این نقدینگی به سمت خرید دلار رفته است.
او ادامه داد: با وجود اقدام دولت برای کنترل بازار دلار اما در هفته‌های گذشته شاهد رشد قیمت دلار بودیم و زمانی‌که ریسک سیستماتیک در جامعه افزایش می‌یابد بازار دلار و طلا به‌عنوان سرمایه‌گذاری امن درنظر گرفته می‌شود به همین دلیل فعالان بازار سرمایه با به‌وجود آمدن تنش‌های اخیر سیاسی سرمایه‌هایشان را از بورس خارج کردند که بخش عمده‌ای از آنها را حقیقی‌ها تشکیل می‌دادند.
این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: اگر نگاه بدبینانه را کنار بگذاریم متوجه می‌شویم که از نظر تحلیلی عایدی و سود آوری شرکت‌ها هنوز هم براساس همان تحلیل‌هایی که در گذشته و قبل از پیش آمدن تنش‌های سیاسی توسط کارشناسان و تحلیلگران بازار انجام می‌شود، استوار شده است.
شریعتی درباره کاهش حجم معاملات در هفته گذشته گفت: بعد از نزول‌های اخیر بازار حجم معاملات به‌طور قابل توجهی کاهش یافت و این نشان‌دهنده این است که اهالی بازار سرمایه دیگر حاضر نبودند سهام بنیادین و ارزنده خود را بفروشند اما با توجه به اتفاق‌هایی که به‌تازگی رخ داد، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که بازار جریان نقدینگی بار دیگر به سمت بورس تهران معکوس شود.
- پیش‌بینی آینده بورس
تحلیلگران معتقدند که با توجه به اینکه ابهامات و تهدیدات مربوط به موضوعات هسته‌ای و ادامه برجام از بالای سر تالار شیشه‌ای گذر کرده است، بنابراین مولفه‌های دیگر می‌توانند سمت و سوی معاملات بازار سهام را در مدت باقی مانده از سال تعیین کنند. ابراهیم خلیلی در این باره گفت:
به‌دلیل اینکه رشد جهانی قیمت نفت و کالاها در‌ماه‌های گذشته یکی از عوامل رشد قیمت برخی سهام شرکت‌ها و همچنین رکوردشکنی‌های شاخص بورس مطرح بوده، پیش‌بینی می‌شود با توجه به وضعیت مناسب این دو مولفه تا پایان امسال از این جهت بازار سرمایه روزهای خوبی را سپری کند. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد:
از سوی دیگر نرخ ارز هم در چند‌ماه گذشته که با افزایش همراه بوده، موجب شده تا شاخص بورس و قیمت‌ها از تأثیرپذیری مثبتی از این موضوع برخوردار باشد. به گفته او، پیش‌بینی می‌شود قیمت دلار تا پایان سال در همین محدوده باقی بماند. محمود احترامی به بازار مثبت و پرحجم دیروز اشاره کرد و افزود:
در این بازار، شاخص بورس نیز حرف‌های مناسبی برای گفتن خواهد داشت. شاخصی که در روزهای گذشته توانسته بود بیش از 98هزار واحد رشد کند، هم‌اکنون حوالی 96هزار واحد در نوسان است که به‌نظر می‌رسد این نوسان به روند صعودی تبدیل شد.او ادامه داد: در کل شرایط بازار در هفته جاری مثبت بوده و درصورتی که خبرهای منفی اقتصادی و سیاسی مخابره نشود، هفته جاری می‌تواند نقطه عطفی در روند صعودی بازار سرمایه باشد.