وزیر راه‌و‌شهرسازی می‌گوید: اینکه حرکت و جابه‌جایی در شهر و از حومه به شهر با معضلات جدی روبه‌روست و ترافیک‌های طولانی‌مدت سبب خشونت شهروندان شده، همگی گویای این است که یک جای کار ایراد اساسی دارد و باید اتفاقاتی ورای اتفاقات روی داده به وقوع بپیوندد.
به گزارش همشهری، عباس آخوندی دیروز در سومین همایش «توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی» تصریح کرد: صحبت‌هایی که کارشناسان در این همایش مطرح کردند، نشان می‌دهد که زندگی مدرن در ایران، نه‌تنها از جنبه شهرسازی بلکه از جنبه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دچار بحران شده است و در این زمینه به تغییرات بنیادین و سیاستگذاری‌های جدید نیاز داریم.
او که پیش از حضور در این همایش به‌اتفاق معاون اول رئیس‌جمهور از پروژه بزرگراه همت دیدار کرده بود، با تأکید بر اینکه آزادراه‌‌سازی در سال‌های اخیر نتوانسته است مشکل ترافیک را حل کند، گفت: اخیرا یکی از کارشناسان مطرح کرد که تجربه ۱۰، ۱۵سال اخیر در ساخت آزادراه‌ها، مسئله ترافیک را حل نکرده و به همین دلیل نیازمند تغییر نگرش هستیم اما اکثر رسانه‌ها به‌ویژه صداوسیما آن را به تمسخر گرفتند درحالی‌که موضوع مطرح شده، مورد اجماع همه اندیشمندان جهان است.
آخوندی با تأکید بر اینکه سیاست خودرومحوری در جابه‌جایی و کیفیت زندگی شهری بحران ایجاد می‌کند، اظهار کرد: تغییر نگرش از خودرومحوری و زمینه‌سازی برای تردد خودروها به سمت توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی مرحله دشواری است و مشکلات از همین‌جا نمایان می‌شوند. او که پنجمین سال وزارت خود در حوزه راه‌و‌شهرسازی را پشت سر می‌گذارد، اعتراف کرد: از روزی که پا به این وزارتخانه گذاشتم، همواره تأکید کرده‌ام که در بحث جابه‌جایی بین حومه و تهران، در کنار بحث‌های توسعه جاده‌ای، نیم‌نگاهی هم باید به حوزه ریل بشود اما در اجرای این اندیشه در هیچ سطحی موفق نشدم.
- تداوم کم‌لطفی‌ها به حمل ریل پایه
نمونه دیگری که وزیر راه‌و‌شهرسازی به‌عنوان شاهدی بر سخت بودن تغییر نگرش آورد، درباره 6 بانده کردن آزادراه تهران - قم بود. آخوندی گفت: تقاضاهای بسیار زیادی وجود دارد که اتوبان تهران - قم را 6 بانده کنیم درحالی‌که ما 4سال است بر ضرورت حمل‌ونقل حومه‌ای قم تأکید می‌کنیم و جوابی نمی‌گیریم.
او همچنین با اشاره به بازدید خود از بزرگراه همت اظهار کرد: 4سال است در حال بحث با سازمان برنامه‌وبودجه هستیم که برابر بودجه این آزادراه، بودجه‌ای هم برای ۲ خط ریلی جدید در مسیر کرج- تهران اختصاص یابد تا بتوانیم دسترسی فعلی از طریق ریل را گسترش دهیم و به‌نوعی حمل‌ونقل یکپارچه را با وصل خطوط ریلی به مترو محقق کنیم اما تاکنون امکان آن فراهم نشده است.
آخوندی در بخش دیگری از سخنرانی خود، درباره یکی دیگر از شواهدی که پیچیده و دشوار بودن تغییر نگرش در ایران را ثابت می‌کند، گفت: در طول مدت مسئولیت خود بیش از ۱۰بار با مقامات ارشد از بزرگراه همت تا کرج بازدید داشتیم، همچنین تعداد جلساتی که با سازمان برنامه‌وبودجه برگزار کردیم بیش از ۱۰بار بوده اما هنوز موفق نشده‌ایم درباره قطار تهران - کرج با این سازمان جلسه بگذاریم.
- نمایندگان مجلس همراه شوند
وزیر راه‌و‌شهرسازی از پیگیری نکردن موضوعات مهم از سوی برخی نمایندگان شهرها در مجلس گلایه کرد و افزود: زندگی شهری در ایران هیچ چاره‌ای جز توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی ندارد و این دستاوردی جهانی است که همراهی همگان ازجمله نمایندگان مجلس شورای اسلامی را می‌طلبد. آخوندی اظهار کرد:
اگر امروز درباره حمل‌ونقل عمومی و شهرسازی ریل‌پایه در دولت و مجلس صحبت کنیم، احتمالا همراهی حدود ۵ درصدی را با این موضوع مهم شاهد خواهیم بود اما انتظار ما از نمایندگان مجلس که به بودجه جاری، آموزش‌وپرورش، یارانه‌ها و انواع بودجه‌ها حساسیت نشان می‌دهند، بیش از این میزان است و می‌خواهیم به این موضوع نیز حساسیت نشان داده و آن را در مجلس پیگیری کنند.
او همچنین با اعتقاد به تأثیر توسعه حمل‌ونقل همگانی و یکپارچه کردن آن بر کاهش فقر و جلوگیری از شکل‌گیری و گسترش کانون‌های فقر، تصریح کرد: متأسفانه در ایران و پیرامون کلانشهر تهران کانون‌های فقر به‌شدت گسترش یافته و این کار یکی از اثرات مهمش این است که دسترسی ارزان، آسان و برابر برای گروه‌های کم‌درآمد به خدمات را فراهم می‌کند.
هم‌اکنون وقتی طرح‌های مبارزه با فقر را در دولت و مجلس بررسی می‌کنیم شاهد هستیم عموما بر توزیع پول متمرکز است، درحالی‌که معتقدیم توسعه و یکپارچه کردن حمل و نقل عمومی از راه‌های کاهش فقر است.آخوندی تأکید کرد: اگر می‌خواهیم در دوران مدرن، خوب زندگی کنیم نیاز به حمل‌ونقل ریلی سالم، ایمن و ارزان داریم و در این مسیر، مهم باور عمومی است زیرا معتقدیم به‌محض آنکه باور عمومی ایجاد شود تغییر وضعیت موجود کار دشواری نخواهد بود.
- ممانعت از حرکت بخش خصوصی، خلاف منافع ملی است
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، دیروز در بازدید از بزرگراه همت، محدودیت‌های بودجه‌ای را مهم‌ترین محدودیت دولت در توان اجرایی دانست و ضمن تقدیر از همت و تلاش پیمانکاران و بخش خصوصی در ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور گفت:
خوشبختانه بخش خصوصی در حوزه آزادراه‌های کشور به‌خوبی فعال است، اما بخشی از منابع که از سوی دولت تأمین می‌شود، به‌ویژه طرح‌های مهم کشور از قبیل طرح‌های ریلی و صنعتی باید از منابع خارجی تأمین شود. معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به طولانی شدن زمان اجرای آزادراه تهران- شمال گفت: این آزادراه یکی از مهم‌ترین پروژه‌های دولت است که البته آنقدر طولانی شده که به یکی از داستان‌های دنباله‌دار برای مردم بدل شده است.
جهانگیری افزود: در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در آزادراه تهران - شمال انجام شده و گرچه تأخیری در انجام و تکمیل فاز یک آن به‌وجود آمده اما وزیر راه‌و‌شهرسازی اعلام کرده که عملیات اجرایی در این طرح از سرعت بالایی برخوردار است. جهانگیری پس از این بازدید، در مراسم افتتاح یک کارخانه صنایع غذایی در نظرآباد استان البرز، تأکید کرد: بخش خصوصی باید به‌معنای واقعی کلمه میداندار توسعه باشد و هر چیزی که باعث شود حرکت بخش خصوصی کند شود یا مانع آن باشد اگر نگویم حرکتی خیانت‌بار است، حرکتی خلاف منافع ملی است.