حضور رئیس‌جمهوری که طی یک سال گذشته دائما بر ضرورت دوری کشورش از سازوکارهای بین‌المللی و ضرورت توجه به مسائل داخلی تأکید داشته در نشست مجمع جهانی اقتصاد، برای بسیاری نشانه تلاش او برای آشتی با اقتصاد جهانی بود؛ نگاهی که البته عصر دیروز با ایراد سخنرانی ترامپ به ناامیدی بدل شد.
دونالد ترامپ برخلاف توقع بسیاری از حاضران، ترجیح داد تمامی 15دقیقه سخنرانیاش را به تشریح «موفقیت‌های» دولتش در یک سال گذشته اختصاص دهد. این‌گونه بود که اغلب تحلیلگران اذعان داشتند که به‌نظر می‌رسد مخاطب ترامپ مردم آمریکا بوده است، نه رهبران سیاست و اقتصاد جهان.
دونالد ترامپ از بهبود وضعیت اقتصاد و بازار در کشورش گفت و اقتصاد آمریکا را «قوی و شکوفا» خواند. او گفت که اعتبار تجاری آمریکا اکنون بالاتر از هر زمان دیگری در تاریخ این کشور است. پیام روشن دونالد ترامپ برای حضاری که برای حضور در سالن محل سخنرانی چندین ساعت در صف منتظر مانده بودند این بود که آمریکا بیشتر از هر زمان دیگری به همگرایی جهانی بی‌اعتناست. او همچنین گفت: «نخست آمریکا به‌معنای این نیست که آمریکا تنهاست.» سخنان ترامپ درباره تنهایی آمریکا به گزارش اخیر مجله تایم اشاره دارد. این مجله در گزارشی مفصل نوشته که آمریکا در آستانه سفر دونالد ترامپ به داووس تنهاتر از همیشه است.
ترامپ ضمن استقبال از تجارت با جهان، بار دیگر جمله‌‌ای را گفت که طی یک‌سال گذشته بارها از او شنیده شده و مخاطب اصلی‌اش هم رقیب بزرگ اقتصادی آمریکا یعنی چین است. ترامپ گفت: «ما از تجارت آزاد حمایت می‌کنیم اما این تجارت باید عادلانه و دوسویه باشد؛ آمریکا دیگر چشمش را بر رفتارهای ناعادلانه تجاری نمی‌بندد.» او طی یک‌سال حضورش در کاخ سفید بارها از چینی‌ها به‌خاطر سیاست‌های تجاری‌‌شان در قبال شرکت‌های آمریکایی انتقاد کرده و خواستار بازشدن بازار چین به روی محصولات آمریکا شده است.
انتقاد از سیاست‌های حمایت‌گرایانه دونالد ترامپ از صنایع داخلی آمریکا به کلیدواژه سخنرانی‌های صاحبان فکر و سرمایه در 3روز نخست از نشست 4روزه داووس تبدیل شده بود. مجمع جهانی اقتصاد در سال 1971اساسا با ایده تقویت جمع‌گرایی و تجارت جهانی به‌وجود آمد اما جهان طی یک سال گذشته هر چه از دونالد ترامپ شنیده علیه مهاجرت، چندجانبه‌گرایی، پیمان‌های جهانی مانند توافقنامه آب‌و هوایی پاریس و سازوکارهای بین‌المللی مثل اتحادیه اروپا و سازمان ملل بوده است. این نارضایتی دیروز در خلال سخنرانی دونالد ترامپ نیز عیان بود.
زمانی که او به سیاست‌های مالیاتی و تعرفه‌ای دولتش اشاره کرد، صدای پچ‌پچ در میان جمعی که معمولا در سکوت مطلق شنونده سخنرانی‌های اجلاس داووس هستند بلند شد. افزایش 50درصدی تعرفه واردات ماشین لباسشویی و سلول‌های خورشیدی تازه‌ترین سیاست‌های تعرفه‌ای دولت ترامپ بوده که با اعتراض چین و کره‌جنوبی روبه‌رو شده است. بیشترین تأثیر از این سیاست جدید آمریکا متوجه این 2کشور بوده است.
ترامپ ضمن اشاره مکرر به موفقیت‌های اقتصادی دولتش، از سرمایه‌گذاران خارجی خواست برای سرمایه‌گذاری وارد آمریکا شوند چرا که دوره کنونی در دولت او «بهترین زمان ممکن برای سرمایه‌گذاری در آمریکاست.» ترامپ که گویی در جمع هوادارانش سخنرانی می‌کند، به رسم 2سال گذشته به دمکرات‌ها هم حمله کرد و گفت: «شکوفایی اقتصادی کنونی در آمریکا پس از گذشت چندین سال رکود رخ داده است.» او همچنین گفت که اگر دمکرات‌ها بار دیگر در آمریکا به قدرت می‌رسیدند، قوانین و مقررات مخل تجارت از اینکه هست نیز بیشتر می‌شد.
این‌گونه سخنان دونالد ترامپ با چاشنی ایده‌های پوپولیستی اگرچه در جمع هوادارانش در آمریکا همیشه با تشویق‌های مکرر همراه بوده اما آن‌قدرها مورد توجه حاضران در اجلاس داووس قرار نگرفت. در طول سخنرانی ترامپ، کسی او را هو نکرد؛ اما کسی هم او را به‌خاطر پزهای اقتصادی‌‌اش تشویق نکرد.
- حواشی و واکنش‌ها به سخنرانی ترامپ در داووس
ترامپ دقایقی پس از سخنرانیاش به رسانه‌ها تاخت و گفت: «وقتی تاجر بودم، رسانه‌ها با من رفتار خیلی خوبی داشتند... اما زمانی که رئیس‌جمهور شدم فهمیدم که رسانه‌ها چقدر کثیف، پست، بدطینت و دروغگو هستند.» سخنان ترامپ بلافاصله باعث سروصدای زیاد در سالن شد و خبرنگاران حاضر او را هو کردند.
ترامپ در سخنرانیاش زمانی که به کلید واژه «تروریسم» رسید، همچون گذشته به کره‌شمالی و ایران نیز اشاره کرد. او از شورای امنیت سازمان ملل خواست فشارها بر کره‌شمالی را افزایش دهد تا امکان پاک کردن شبه‌جزیره کره از سلاح‌های هسته‌ای فراهم شود.
ترامپ همچنین با اشاره به ایران تأکید کرد که آمریکا با کمک متحدانش «تلاش‌هایش برای مقابله با حمایت‌های ایران از تروریسم و بستن مسیر ایران برای دسترسی به بمب هسته‌ای» را ادامه خواهد داد. ریچارد هاس، رئیس شورای روابط خارجی: داووس نشان می‌دهد که امانوئل مکرون (رئیس‌جمهور فرانسه) و دیگران در اروپا، برای رسیدگی به چالش‌های مشترک یک دیدگاه مشخص دارند اما ظرفیت آن را ندارند و دونالد ترامپ آمریکا این ظرفیت را دارد که رهبری کند اما دیدگاهی ندارد. نتیجه برای اروپا، آمریکا و تمام دنیا بد است.