و هر خانوار ایرانی به طور متوسط از شرکت مخابرات 5/3تلفن دریافت می‌کند که سهم تلفن ثابت 5/1است. اما در حالی که افزایش ضریب نفوذ در سال‌های اخیر به استراتژی مخابرات تبدیل شده است و واگذاری به روز تلفن ثابت اکنون از جمله مواردی است که از یک سو مدیران مخابرات به آن مباهات می‌کنند و از سوی دیگر افزایش سطح رضایت‌مندی مشترکان را در پی داشته است، روش‌هایی که برای این افزایش ظرفیت استفاده می‌شود گاه با انتقاد برخی کارشناسان مواجه می‌شود و سیستم (PGS PER GAIN SERVICE) از جمله این موارد است.
این سیستم که در ایران به اشتباه به آن PCM می‌گویند، هرچند به گفته مهرداد حسین خانی، مدیر کل برنامه‌ریزی و بودجه شرکت مخابرات استان تهران، تنها 6/7درصد مشترکان تهرانی را پوشش می‌دهد، اما در استفاده این مشترکان از اینترنت موجب اختلال می‌شود، به گونه‌ای که مشترکانی که خط تلفن PGS دارند علاوه بر اینکه در استفاده از سرویس‌های دیتا مانند اینترنت پرسرعت (ADSL) با مشکل مواجهند، در استفاده از اینترنت به شیوه دایل آپ هم از سرعت و کیفیت لازم بی‌بهره‌اند.
محمودرضا خادمی، عضو کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی، در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: ما شکایات بسیاری در این زمینه داشته‌ایم و فکر می‌کنم تعداد خطوط PCM موجود در پایتخت بیشتر از آن چیزی باشد که اعلام شده است.
وی با بیان اینکه آمار دقیقی در این زمینه ندارد اما گمان می‌کند در بعضی مراکز تعداد این خطوط حدود 50 درصد است، ادامه می‌دهد: در بیشتر مناطق تجاری که تعداد شرکت‌های خصوصی زیاد است و مخابرات مجبور به تامین تعداد خطوط تلفن بیشتری است این مشکل مشهود است.
به گفته خادمی، مشکلات مشترکان این خطوط تنها به استفاده از اینترنت باز نمی‌گردد، به عنوان مثال در هنگام کابل برگردان خطوط یک منطقه، افرادی که چنین خطی دارند با مشکل مواجه می‌شوند.
بهره‌وری از زوج مسی
با توجه به نیاز شدید برای توسعه خطوط تلفن، گاهی مجبور به استفاده از شیوه‌هایی می‌شویم که با وجود معمول بودن در دنیا، به هرحال با اشکالات جزئی مواجهند.
ژبیدخام، مدیر‌کل دفتر مدیرعامل مخابرات استان تهران، با بیان این مطلب به همشهری می‌گوید: در صورتی که کابل‌های مخابراتی برای ارائه خطوط تلفن در منطقه‌ای پرشده باشد و امکان حفاری کردن برای کار گذاشتن کابل‌های مسی در زمین نباشد و یا این کار نیاز به زمان طولانی داشته باشد، مراکز مخابراتی می‌توانند خدمات تلفن ثابت خود را از طریق PCM به متقاضیان ارائه دهند.
در این روش بهره کابل مسی افزایش می‌یابد و ظرفیت هر کابل به چندین خط تلفن ثابت اختصاص داده می‌شود و به این ترتیب با یک کابل مسی می‌توان 2 تا 10 خط تلفن را سرویس داد. این روش که برای اولین بار در سال 1980 مورد بهره‌برداری قرار گرفت، حدودا از سال 73 در ایران استفاده شده است و به گفته بیدخام در ورژن‌های مختلف 2، 4، 6، 8 و 10 کاناله ارائه می‌شود.
کاهش سرعت اینترنت، قطعی‌های مکرر در اتصال دایل‌آپ، عدم امکان استفاده از اینترنت پرسرعت و زنگ مجازی تلفن از اشکالاتی است که مشترکان این نوع خط با آن دست به گریبان هستند.
علیرضا نیکسار، عضو انجمن شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی در این زمینه به همشهری می‌گوید: بنا بر اطلاع ما علاوه بر تهران، در استان‌های خوزستان و اصفهان هم این مشکل وجود دارد.
به گفته وی استفاده از ظرفیت پهنای باند یک زوج کابل مسی برای چندین مشترک دلیل عدم امکان استفاده از اینترنت پرسرعت برای این مشترکان است: در اینترنت پرسرعت (DSL) ما به تمام پهنای باند نیاز داریم، اما در PCM این پهنای باند به چند مشترک اختصاص داده می‌شود.
بهینه‌سازی شبکه در دستور کار
شبکه کابل مسی در استان تهران کم‌کم جمع‌آوری شده و بستر انتقال ما به فیبر نوری تبدیل می‌شود. بیدخام با بیان این مطلب، ادامه می‌دهد: در این صورت تعداد خطوط PCM به تدریج کاهش می‌یابد هرچند که در حال حاضر هم تمام مشترکانی که این نوع خط را دارند، مشکل خاصی ندارند.
وی در توضیح این مطلب می‌افزاید: در بعضی مناطق تهران که بافت شبکه قدیمی‌تر است و یا از تکنولوژی قدیمی‌تر PCM استفاده کرده‌ایم، مشکلات زیاد‌تر است، اما جاهایی که از تکنولوژی جدید‌تر استفاده شده در استفاده از اینترنت دایل‌آپ مشکل خاصی وجود ندارد.
اما تکلیف مشترکانی که همچون تمام مشترکان تلفن ثابت آبونمان می‌پردازند و به دلیل ترافیک و عدم امکان توسعه شبکه به شیوه‌های عادی از امکان استفاده از اینترنت پرسرعت محرومند، چیست؟
مهندس حسین‌خانی به این سوال پاسخ می‌دهد: از مجموع 5 میلیون و 900 هزار مشترکی که در سطح استان تهران داریم، تنها 450 هزار خط PGS است و آن زمانی که ما این تکنولوژی را خریداری کردیم، بحث اینترنت مطرح نبود و این شیوه هم پاسخگوی تعهد ما به مشترکان (کیفیت مکالمه مناسب) است.
وی در ادامه می‌افزاید: هرچند که تعداد مشترکان اینترنت پرسرعت در تهران حدود 53 هزار نفر و کمتر از یک درصد مشترکان ماست، اما ما در این زمینه هم همکاری لازم را با مردم داریم و اگر کسی که چنین خطی دارد، متقاضی استفاده از اینترنت پرسرعت باشد می‌تواند به مخابرات منطقه‌اش مراجعه کند و درصورت امکان خطش به یک خط عادی تبدیل می‌شود.