به گزارش همشهری، مطابق تازه‌ترین اطلاعات موجود ارزش کل نقدینگی در ایران رقمی معادل 1400میلیارد تومان است که این مقدار به‌طور عمده در بازار‌های ارز، طلا، مسکن، بورس و شبکه بانکی در گردش است.
اطلاعات آماری از گردش نقدینگی در میان بازار‌ها نشان می‌دهد از اول امسال تاکنون 300هزار میلیارد تومان از این نقدینگی جذب بازار سرمایه و مسکن شده که ازاین مقدار سهم بازار سرمایه 220هزار میلیارد تومان و بازار مسکن در طول 11ماه 70هزار میلیارد تومان بوده است.
این اطلاعات اما آماری در مورد جذب نقدینگی در بازار‌های طلا و ارز ارائه نمی‌کند، مطابق مستندات قبلی و به‌طور سنتی بخش عمده نقدینگی در شبکه بانکی در جریان است.
- گردش 70هزار میلیارد تومانی بازار مسکن
گزارش‌های جدید نشان می‌دهد گردش مالی بخش مسکن شهر تهران در ۹ماه امسال 56.5هزار میلیارد تومان بوده که این رقم در 11ماه طبق برآوردهای تخمینی به 70هزار میلیارد تومان رسیده است.
براساس آمار دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی میانگین قیمت هر مترمربع واحد در تهران ۴میلیون و ۸۴۰ هزار تومان است که نسبت به تابستان امسال ۴.۷درصد و نسبت به پاییز سال گذشته ۱۰درصد افزایش را نشان می‌دهد. در پاییز سال‌جاری ۴۷هزار و ۱۴۶ واحد مسکونی معامله شد که نسبت به تابستان امسال ۳.۵درصد کاهش داشته است اما نسبت به پاییز سال قبل ۳۵.۱درصد رشد نشان می‌دهد.
- جریان نقدینگی در بازار سرمایه
اطلاعات آماری از وضعیت معاملات بازار سرمایه هم نشان می‌دهد جریان ورود نقدینگی به بازار سرمایه در 11ماه سال‌جاری به 220هزار میلیارد تومان رسیده که این مقدار در نیم قرن فعالیت بازار سرمایه بی‌سابقه است.
این اطلاعات آماری نشان می‌دهد از مجموع کل نقدینگی که از اول امسال تاکنون وارد بازار سرمایه شده، 29درصد یعنی رقمی معادل 63هزارو 200میلیارد تومان صرف خرید سهام شرکت‌ها شده است. پس از معاملات سهام، اوراق آتی سکه طلا توانسته بیشترین مقدار نقدینگی را جذب کند. در مجموع 56هزارو 380میلیارد تومان در این بازار سرمایه‌گذاری شده که این رقم 26درصد از کل نقدینگی ورودی به بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.
پس از این دو بازار که عمده نقدینگی سرمایه‌گذاران را به‌خود جذب کرده‌اند، بازار معاملات کالاهای قابل دادوستد در بورس کالا، شامل محصولات پتروشیمی، کشاورزی، فرآورده‌های نفتی و محصولات صنعتی و معدنی، با رقمی معادل 43هزارو 956میلیارد تومان در مجموع 20درصد از کل معاملات بازار سرمایه را به‌خود اختصاص داده‌اند.
اما پس از این 3بازار سنتی که مدت‌ها از معاملاتشان در بازار سرمایه سپری می‌شود اوراق بدهی توانسته است در مدت کوتاه حضورش در بورس با جذب 32هزارو 100میلیارد تومان نقدینگی جایگاه مستحکمی در بازار سرمایه به‌دست بیاورد و جمعا 15درصد از جمع کل نقدینگی را که در سال 96وارد بازار شده، به‌خود اختصاص دهد.
- رکود نسبی در صندوق‌ها
در همیــن مــدت صنــدوق‌های سرمایه‌گذاری که 7سال از فعالیتشان می‌گذرد و تعداد آنها هم‌اکنون به 200صندوق رسیده 10هزار میلیارد تومان منابع مالی کمتری را نسبت به اوراق بدهی جذب خود کرده‌اند. این ارقام از یک سو نشان می‌دهد جذابیت خرید اوراق بدهی برای سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیشتر بوده است و از سوی دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری نتوانسته‌اند با به‌دست‌آوردن بازده بیشتری نسبت به بازده بازار اعتماد سرمایه‌گذاران را به‌خود جلب کنند.
براساس داده‌های موجود سرمایه‌گذاران از ابتدای سال تاکنون 21هزارو 651میلیارد تومان از منابع مالی خود را وارد صندوق‌های سرمایه‌گذاری کرده‌اند که این مقدار جمعا 10درصد از کل نقدینگی ورودی به بازار سرمایه را شامل می‌شود. این اطلاعات آماری نشان می‌دهد همزمان با نزول شاخص‌های بورس سهامداران 6هزار میلیارد تومان از سرمایه‌های خود را از صندوق‌های سرمایه‌گذاری خارج کرده‌اند که به کاهش ارزش دارایی این صندوق‌ها منجر شده است.
شدت خروج پول از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طول هفته‌های گذشته به قدری بوده که به نگرانی مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری منجر شده، در روز‌های گذشته برخی مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری روند تدریجی خروج پول از صندوق‌های سرمایه‌گذاری را تأیید کرده‌اند. مطابق آمار‌ها ارزش کل صندوق‌های سرمایه‌گذاری که در زمان صعود شاخص بورس از 159هزار میلیارد تومان فراتر رفته بود اکنون به 152هزار میلیارد تومان رسیده است.
- تحلیل اوضاع در بازار بدهی
اطلاعات آماری نشان می‌دهد 15درصد از جریان کل نقدینگی بازار سرمایه درسال‌جاری صرف خرید اوراق بدهی شده است با این حال بیم آن می‌رود که با تداوم روند افزایش نرخ سود سپرده‌های ویژه بانکی، این جریان نقدینگی در روز‌های آینده تحت‌تأثیر قرار گیرد.
اوراق بدهی که به وسیله‌ای برای باز پرداخت بدهی‌ها یا تامین مالی دولت تبدیل شده است توانسته در سال‌جاری جایگاه خود را در بازارسرمایه مستحکم‌تر کند به‌طوری که مطابق اطلاعات موجود اکنون ارزش کل بازار اوراق بدهی با رقمی معادل 44هزارو 300میلیارد تومان 8.5درصد از ارزش بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد، از این مقدار جمع کل ارزش بازار بدهی فرابورس 34هزارو 200میلیارد تومان و بورس تهران 10هزارو 200میلیارد تومان است.
با این حال برآورد می‌شود درصورت ادامه سیاست‌های مربوط به افزایش نرخ سود بانکی این بازار در روز‌های آینده به‌ویژه در سال آینده تحت‌تأثیر قرار بگیرد. اهمیت این بازار به این دلیل است که دولت در طول چند سال گذشته توانسته است از طریق فروش این اوراق در بازار سرمایه منابع مالی لازم را برای بازپرداخت بخشی از بدهی‌هایش به شرکت‌ها و پیمانکاران تامین کند،
در نتیجه چنانچه حجم تقاضا برای خرید این اوراق تحت‌تأثیر افزایش نرخ سود کاهش یابد، سیاست‌های دولت که با کسری بودجه مواجه است برای باز پرداخت بدهی‌هایش در خطر قرار می‌گیرد زیرا این امکان وجود دارد که سرمایه‌گذاران با فروش اوراق بدهی در بازارسرمایه این منابع را صرف خرید گواهی سپرده بانکی با نرخ سود 20درصد کنند.
- جریان ورود نقدینگی به بازار سرمایه درسال‌جاری به 220هزار میلیارد تومان رسید.
طبق آمار رسمی وزارت راه و شهرسازی گردش مالی بازارمسکن شهر تهران در ۹ماه امسال 56هزار میلیارد تومان بود، طبق تخمین‌های به نسبت دقیق، ارزش نقدینگی جذب شده به این بازار در11ماه معادل 70هزار میلیارد تومان بوده است.
ارزش سرمایه‌گذاری‌ها در بازار اوراق بدهی به 32هزارو 100میلیارد تومان رسید؛ اوراق بدهی 15درصد از نقدینگی بازار سرمایه را جذب خود کرد.
امسال 29درصد کل نقدینگی یعنی 63هزارو 200میلیارد تومان صرف خرید سهام شده است.
اوراق آتی سکه طلا توانسته 56هزارو 380میلیارد تومان از پول سرمایه‌گذاران را جذب کند. این بازار 26درصد از کل نقدینگی ورودی به بازار سرمایه را جذب کرده است.
بازار معاملات فیزیکی بورس کالا در بازار محصولات پتروشیمی، کشاورزی، فرآورده‌های نفتی و محصولات صنعتی و معدنی 43هزارو 956میلیارد تومان از نقدینگی را جذب کرده که این بازار 20درصد از کل نقدینگی بازار سرمایه را به‌خود اختصاص داده است.
200صندوق سرمایه‌گذاری فعال در بازار سرمایه 22هزار میلیارد تومان منابع مالی جذب کرده‌اند که 10درصد از کل حجم نقدینگی ورودی به بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.