در حالی بانک مرکزی از فروش نزدیک به 22میلیارد دلار گواهی سپرده ریالی خبر داده که ولی‌الله سیف می‌گوید: تا سوم اسفندماه، میزان استقبال مردم از گواهی پیش فروش سکه و گواهی سپرده ارزی بالا نبوده، ولی گواهی سپرده ریالی با استقبال مواجه شده است.
همشهری در روز نخست اجرای سیاست جدید پولی و ارزی و همچنین پیش‌فروش سکه از استقبال مردم در سپرده‌گذاری نزد بانک‌ها در قالب گواهی سپرده گزارش داد و پیش‌بینی کرده بود که سپرده ریالی ارزبنیان و همچنین پیش‌فروش سکه به‌دلیل ریسک ناشی از نوسان قیمت ارز و سکه با اقبال کمتری مواجه شود.
پیش‌بینی می‌شود تا پایان هفته جاری، میزان فروش اوراق گواهی سپرده ارقام بالاتری را درصورت استمرار روند جذب نقدینگی سرگردان و تبدیل سپرده‌های کوتاه‌مدت و یکساله تجربه کند؛ چرا که رئیس‌کل بانک مرکزی به صراحت اعلام کرده سود۲۰درصد که به‌صورت دوهفته‌ای برای اوراق سپرده ریالی درنظر گرفته شده، بعد از 2هفته باید به حالت قبل بازگردد.
گزارش میدانی همشهری از شعب بانکی نشان می‌دهد که همچنان شعب بانک‌های دولتی و خصوصی و مؤسسات اعتباری دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی با ترافیک سنگین مردمی مواجه است که اقدام به خرید گواهی سپرده می‌کنند چرا که نرخ سود 20درصدی تعیین شده در پایان هر‌ماه به‌حساب سپرده‌گذاران واریز می‌شود و این اوراق بدون مالیات است.
- نگران گران‌شدن نرخ وام نباشید
همزمان با افزایش نرخ سود در بازار پول از 15درصد به 20درصد در قالب اوراق گواهی سپرده، فعالان بخش خصوصی نسبت به افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی هشدار دادند و هفته گذشته، غلامحسین شافعی، عضو بخش خصوصی در شورای پول و اعتبار در واکنش به فروش گواهی سپرده به‌مدت 2هفته، اعلام کرد: این سیاست شاید در کوتاه‌مدت بتواند بر کنترل بازار اثرگذار باشد، اما ما صراحتا به بانک مرکزی اعلام می‌کنیم که این تصمیم شماست و برای اجرای آن نظری از بخش خصوصی دریافت نشده است.
وی تأکید کرد: 5درصد سود اضافه‌ای که براساس سیاست بانک مرکزی به گواهی‌های سپرده تعلق می‌گیرد نباید بر دوش فعالان اقتصادی قرار بگیرد و کشیدن جور این 5درصد با بانک مرکزی است.
سیف، رئیس شورای پول و اعتبار روزگذشته به این اظهارنظر پاسخ داد و گفت: ما به بانک‌ها اعلام کردیم که اگر اجرای این بخشنامه هزینه‌ای به آنها تحمیل کرده است، بانک مرکزی آن را جبران خواهد کرد.
وی تصریح کرد: اگر هزینه داده شود، هزینه را جبران می‌کنیم، ضمن اینکه برخی از بانک‌ها بابت اضافه برداشت به بانک مرکزی بدهکار هستند که اجرای این طرح می‌تواند اضافه برداشت را کاهش دهد، بانک‌هایی که اضافه برداشت دارند، نرخ جریمه‌ای را به بانک مرکزی می‌پردازند که به نسبت بهتر است.
با این حال سیاست کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی در شهریورماه امسال به 15درصد علی‌الحساب برای سپرده‌های یکساله باعث شد تا با ملتهب شدن برخی بازارهای دارای سرعت نقدشوندگی و واسطه‌گری چون طلا و سکه، بخشی از سپرده‌ها در مقاطع کوتاه‌مدت از بازار پول خارج شوند و پس از مدتی دوباره به سیستم بانکی بازگردند.
انتظار می‌رود پس از پایان هفته جاری و متوقف شدن سیاست فروش اوراق گواهی سپرده با نرخ 20درصد بانک مرکزی تدبیری را برای مدیریت نقدینگی به‌کار ببندد که نتیجه آن می‌تواند در تعادل و ثبات نسبی در بازارها نمود پیدا کند.
- جابه‌جایی پول‌ها یا مدیریت نقدینگی
خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی نشان می‌دهد سپرده بخش غیردولتی نزد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در پایان آذرماه امسال با رشدی 22.4درصدی نسبت به آذرماه سال گذشته به رقم قابل‌تأمل1410هزار میلیارد تومان رسیده و تغییر سیاست پولی بانک مرکزی در شهریورماه امسال نه‌تنها باعث کاهش میزان سپرده‌های بانکی مردم نشده که بر میزان آن افزوده است.
از سوی دیگر شاخص پولی سرمایه‌گذاری مدت‌دار مردم نزد بانک‌ها هم با رشدی 22.9درصدی در آذرماه امسال در مقایسه با آذرماه پارسال همراه شده که شائبه مهاجرت پول از بازار بانکی به سمت دیگر بازارهای رقیب ازجمله بورس و ارز را تأیید نمی‌کند. به‌گونه‌ای که شاخص کلیدی‌تری که نشان‌دهنده وضعیت ماندگاری نقدینگی در شبکه بانکی است یعنی سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار از 960هزار میلیارد تومان در آذرماه سال گذشته با رشدی 22.9درصدی به رقم 1180هزار میلیارد تومان در پایان آذرماه سال‌جاری افزایش پیدا کرده است.