اين جايزه در رشته‌هاي علمي، معمولاً به‌خاطر كشف يا دستاورد مهم يك يا چند پژوهشگر به آن‌ها اهدا مي‌شود.
اما هميشه اين پرسش مطرح است كه چرا هيچ‌گاه اين جايزه به برخي بزرگان جهان علم و ادب تعلق نگرفته است؟ در اين‌جا چند دستاورد بزرگ علمي را مرور مي‌كنيم كه جايزه‌ي نوبل نگرفته‌اند.
آركي باكتري‌ها - دانشمندان ابتدا ميكروب‌ها را براساس شكل آن‌ها دسته‌بندي مي‌كردند. «كارل وويس» روشي ابداع كرد كه برپايه‌ي نوع ژن‌ها ارتباط ميان ميكروب‌ها را مي‌توان تشخيص داد. مطالعات اين دانشمند به شناسايي آركي باكتري‌ها انجاميد. اين دانشمند، سال 2012 از دنيا رفت و ديگر فرصتي براي اهداي جايزه‌ي نوبل به او نيست.
كوارك - «ماري گلمن» سال 1969 ميلادي براي اکتشافات خود در مورد طبقه‌بندي ذرات ابتدايي و تعاملات آن‌ها برنده‌ي جايزه‌ي نوبل شد، اما اين جايزه، به‌طور مشخص براي كشف مهمي كه او را متمايز كرده، يعني كشف ريزترين ذره به‌نام كوارك به او اهدا نشد.
جدول مندليف - جدول تناوبي عناصر شيميايي كه به نام جدول مندليف مشهور است، از مهم‌ترين ابداعاتي است كه به اطلاعات اصلي همه‌ي عناصر را در دسترس مي‌گذارد. اين ابداع مهم نيز، در نخستين سال قرن بيستم، نوبل نگرفت.
سنتز تكاملي مدرن - هنگام تأسيس جايزه‌ي نوبل در آغاز قرن بيستم، دانش زيست‌شناسي تكاملي هنوز خيلي جوان بود. در دهه‌هاي بعدي اين قرن، پژوهشگران توانستند با تعريف سنتز تكاملي مدرن، فرايندهاي جهش و انتخاب طبيعي را در موجودات تبيين كنند.
دايناسور دينونيكوس - جان اوستروم، در دهه‌ي 60 ميلادي اين دسته از دايناسورها را كشف كرد و تمايز آن را با انواع ديگر نشان داد. اما اين كشف نتوانست جايزه‌ي نوبل را نصيب اين دانشمند كند.
شبكه‌ي وب - در اوايل سال 1960 ميلادي، در آمريكا، شبكه‌اي براي ارتباطات رايانه‌اي ميان گروهي از پژوهشگران راه افتاد. بعدها و در سال 1989 ميلادي، «تيم برنرزلي»، بريتانيايي ايده‌ي راه‌اندازي شبكه‌ي جهاني وب را مطرح و خودش نخستين سايت را در اين شبكه تأسيس كرد. اين شبكه زندگي بشر را دگرگون كرد، اما نوبل نگرفت.
پروژه‌ي ژنوم انسان - بيش از يك‌دهه‌ي پيش، بسياري از مردم شگفت‌زده مي‌پرسيدند كه چرا جايزه‌ي نوبل به پروژه‌ي ژنوم انسان تعلق نگرفت. اين پروژه موفق شد نخستين توالي‌هاي کامل ژنوم انساني را، در سال 2001 ميلادي تهيه و منتشر كند.