دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر لزوم شناسایی و بررسی لایه‌های زیرین جنگ 8 ساله تحمیلی گفت: در این چارچوب باید به بررسی نظام تصمیم‌سازی‌ در آن دوران بپردازیم تا مشخص شود که تصمیم‌گیری در جنگ چگونه بوده و تصمیمات مربوط به پایان جنگ چگونه اتخاذ شده است؟

به گزارش مهر، محسن رضایی صبح دیروز در سومین همایش راهبرد پژوهش و دفاع مقدس که از سوی پژوهشکده علوم و معارف دفاع مقدس برگزار شد، طی سخنانی با اشاره به اینکه دفاع مقدس در ایران به لحاظ کیفی بزرگتر از جنگ‌های اول و دوم جهانی است، گفت: جنگ ایران و عراق چند وجه دارد که بدون دقت و بررسی در آن نمی‌توان زوایای آن را موشکافی کرد.

وی با بیان اینکه دفاع مقدس همان قدر که بعد نظامی قوی دارد دارای بعد سیاسی قوی نیز هست، گفت: جنگ ایران و عراق دارای لایه‌های آشکار و پنهان فراوانی است. شاید بعد اقتصادی این جنگ باید مورد پژوهش قرار گیرد تا مشخص شود ما کل جنگ را با چند میلیارد دلار به پایان رساندیم.

فرمانده اسبق سپاه پاسداران تصریح کرد: هزینه‌های ما در جنگ با عراق حدود 22 میلیارد دلار است. این در حالی است که در سال 62 درآمد حاصل از فروش نفت ما به 25 میلیارد دلار می‌رسید. ما در شرایطی در برابر ارتش عراق ایستادگی کردیم که این ارتش فقط با 30 میلیارد دلار ذخیره ارزی نظامی به ایران حمله کرده بود.

رضایی با اشاره به مسائل تکان دهنده‌ای که در دوران دفاع مقدس وجود دارد تأکید کرد که پژوهش‌ها می‌تواند حلال مسائل و ابهامات آن باشد و گفت: بعد سیاسی جنگ خیلی قابل تامل و مطالعه است. دفاع مقدس باعث شد نظام 2 قطبی عالم رفتار خود را کنار گذارده و به جای قرار گرفتن در 2جبهه در یک جبهه قرار گیرد. ما به راحتی می‌توانیم معادلات جنگ ویتنام را بفهمیم اما پیچیدگی‌های دفاع مقدس و زوایای آن به این سادگی قابل درک نیست.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به بعد فرهنگی دفاع مقدس، پردازش این بعد پس از دوران جنگ را مطلوب ارزیابی کرد و اظهار داشت: شاید این مطلوب بودن به‌دلیل عدم پرداختن به دیگر زوایای دوران جنگ باشد. بعد فرهنگی دفاع مقدس بسیار فوق العاده است. در جنگ‌هایی که در دنیا رخ می‌دهد اگر فرماندهی بند انگشتش زخمی شود تا 8 ماه مرخصی می‌گیرد اما شهیدان صیاد شیرازی، خرازی و کاظمی و دیگر فرماندهان دفاع مقدس در 20 تا 25 عملیات شرکت می‌کردند و بارها زخمی می‌شدند. ما در این بعد باید مقایسه‌ای بین فرماندهان دفاع مقدس با ژنرال‌های اروپایی انجام دهیم.

رضایی در ادامه مسئله رهبری و فرماندهی در جنگ با سبک سلسله مراتبی آن، مسئله فرهنگ و هویت دفاع مقدس و مسئله طراحی‌های عملیاتی جنگ را 3 موضوع بی‌نظیر در تفاوت جنگ ایران و عراق با سایر جنگ‌های اتفاق افتاده در سراسر دنیا عنوان کرد و گفت: طراحی‌های عملیاتی ما در جنگ شاید تاکتیک و راهبرد نبود و در این زمینه نیز نسبت به سایر جنگ‌ها برتری نداشته باشیم اما تفاوت فوق العاده دفاع مقدس با سایر جنگ‌های عالم در طراحی‌های جنگی ما بود.

فرمانده اسبق سپاه پاسداران در پایان خاطر نشان کرد: اگر ابعاد جنگ ایران و عراق به صورت شفاف بیرون کشیده شود آثار برتر جهانی خلق خواهد شد.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره میزان هزینه‌ها و خسارات دفاع مقدس گفت: بنده میزان خسارات و آمار و ارقام ناشی از آن را که از سوی برخی سازمان‌ها و نهادها اعلام شده است‌ قبول ندارم به‌طوری که سازمان ملل این میزان را 90 میلیارد دلار برآورد کرده و عده‌ای دیگر ارقامی نجومی ارائه می‌کنند که هر 2 غیرواقعی است.

چهار خطر

رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس نیز در این همایش تحریک، تهدید، تضعیف و تخریب را 4 خطری دانست که ارزش‌های دفاع مقدس با آنها مواجه است.

میرفیصل باقرزاده با اشاره به اینکه امر پژوهش در حوزه دفاع مقدس اگرچه جوان است اما بسیار غنی و زاینده است، گفت: ما امیدواریم امروز بتوانیم به‌دلیل دسترسی به اسناد بدون خدشه و همزمانی پژوهش با حیات کسانی که در جنگ ایران و عراق حضور داشتند، زوایای پنهان دفاع مقدس را به مردم بشناسانیم.

وی افزود: در این راستا مهم‌ترین کار ما در طول 3 سال اخیر تخصیص پژوهشکده علوم و معارف دفاع مقدس بود تا با نگاهی تحلیلی و آکادمیک به موضوع دفاع مقدس از انحصاری کردن این موضوع در حد سلیقه‌ای جلوگیری کنیم.

سردار باقرزاده با اشاره به اینکه هنوز ساختارها و ساماندهی‌های پژوهشکده علوم و معارف دفاع مقدس در حال انجام است، گفت: ما در شهرستان‌ها شعبه‌ای از این پژوهشکده نداریم اما معاونت‌های بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس در همه شهرستان‌ها مکمل کار پژوهشکده خواهند بود.

رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس با اشاره به 4 خطری که دفاع مقدس با آن مواجه است، گفت: با توجه به 4 خطر تحریف، تحریک، تهدید، تضعیف یا متزلزل کردن ارزش های دفاع مقدس و تخریب یادگاران این دفاع، لزوم سازماندهی منسجم و همسو احساس می‌شود.

وی افزود: بر این اساس ما به خاطر حضور یادگاران دفاع مقدس در جمع خود فرصت کم اما ارزشمندی در اختیار داریم تا بتوانیم به تبیین دفاع مقدس بپردازیم.