به گزارش ایرنا، محمدجواد ظریف در مقاله‌ای با عنوان 'چه چیز ما را به یکدیگر پیوند میدهد؟' که در سایت الجزیره منتشر شد نوشت: ایران ایمان دارد اشتراکات ما بسیار بیش از اختلاف‌هایی است که از برخی نگرانی‌های بی‌اساس و نیز منافع گذرا ناشی شده است که چه بسا در سال‌های آینده در راس اولویت‌ها نباشند. در این حال، اگر ما راه صلح را پیش نگیریم نسل‌های آینده فرصت نگریستن در چشمان یکدیگر (و گفت و گو) را نخواهند داشت.
وی یادآوری کرد: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 شمسی(1979میلادی)، ایران یکی از محدود کشورهای اسلامی بود که روابطی حسنه با رژیم اسرائیل داشت. فراتر از این، رژیم شاه مخلوع در هموار کردن راه برای انعقاد پیمان کمپ دیوید میان مصر و رژیم صهیونیستی نقش موثری داشت.
ظریف ادامه داد: پذیرش این امر برای بیشتر ایرانیان که آرمان فلسطین را آرمان خود میدانستند ساده نبود. به همین دلیل، نخستین اقدام نیروهای انقلابی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برافراشتن پرچم فلسطین بر فراز سفارتخانه‌ای بود که قبلا دیپلمات‌های اسرائیل ساکن آن بودند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان افزود: از آنجا که انقلاب و رهبرانش همواره آرمان فلسطین را آرمان خود میدانستند، از همان آغاز، به هیچ سازشی درباره این آرمان تن ندادند و در این راه فشارها، محاصره و حتی جنگ نیابتی یا مستقیم را به جان خریدند. جمهوری اسلامی ایران رنج و درد فلسطین را - مانند رنج‌های همۀ کشورهای عربی دوست و همسایه- رنج و درد خویش می‌داند و امنیت و آزادی آنان را امنیت و آزادی خویش.
- ایران امنیت خود را در گرو امنیت منطقه می‌داند
وی اضافه کرد: اما برخی کوشیدند که جهان عرب را به صحنه تسویه حساب‌ها و عرصه طمع ورزی‌های خود تبدیل کنند. این در حالی است که جمهوری اسلامی - بر خلاف آنان - امنیت و ثبات خویش را در گرو امنیت و ثبات منطقه - به ویژه امنیت و شکوفایی همسایگان عرب خود - می‌داند.
ظریف نوشت: این مساله‌ای است که باید برای همگان در اولویت باشد. در همین راستا، جمهوری اسلامی ایران در فرصت‌های مختلف، خواستار بنیان نهادن یک پیمان امنیتی مشترک شده است که بر پایه گفت‌و‌گو، اصول مشترک و سازوکارهای اعتمادساز استوار باشد تا مقدمه‌ای برای خروج منطقه از دالان تاریکی باشد که توان همه کشورها در آن دچار فرسایش می‌شود.
وی با بیان این که جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده است که برای حفاظت از حسن همجواری، امنیت و منافع مشترک، آماه همکاری با همه طرف‌هاست، نوشت: همه کشورهای منطقه در برابر ملت‌های خویش، در برابر تاریخ و در برابر نسل‌های آینده مسئول‌اند؛ به ویژه آنکه چه بسا بعدها حداقل‌های کنونی که می‌توانند بنیانی برای پایان دادن به این زنجیره طولانی باشند، دیگر وجود نداشته باشند.
ظریف ادامه داد: قدرت‌های خارجی تاثیرگذار در منطقه همواره گزینه جنگ را انتخاب کرده‌اند و با جنگ افروزی‌های پیاپی در منطقه، فرصتی برای ظهور و بروز صلح باقی نگذارده‌اند. آنان از رژیم صدام حسین حمایت کردند تا به ایران و کویت حمله کند، آنگاه با او جنگیدند تا سرنگونش کنند.
وزیر امور خارجه گفت: از القاعده و طالبان در افغانستان حمایت کردند، آنگاه برای بیرون راندنشان جنگ به راه انداختند. همچنان که با حمایت از نسخه‌ای دیگر از این گروه‌ها، آن را ابزار نابودی سوریه و مقدمه اشغال آن با بهانه نبرد علیه گروه‌های افراط گرا قرار دادند.
وی جنگ اسرائیل علیه لبنان، اشغال غیرقانونی سرزمین فلسطین و نقض مکرر حریم هوایی سوریه و جنگ کنونی علیه یمن - که در طول سه سال گذشته بارها شاهد کشتارهایی بوده که با تسلیحات غربی انجام گرفته است - را پرده‌هایی دیگر از این سناریو عنوان کرد و گفت: اکنون باید پرسید که منطقه ما از تمام آنچه رخ داده و خواهد داد چه طرفی بسته و تاثیر این رخدادها بر جهان چه بوده است؟
ظریف اظهار کرد: می‌توان گفت که سیاست‌های بیش از نیم قرن گذشته، جهان را به جایی رسانده است که می‌شود آن را شرایط بحرانی نامید.
- دنیا امروز به بن بست رسیده است
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد دنیا امروز به بن بست رسیده، چنان که قواعد تاریخی و علومی که پایه روابط بین‌المللی است از مدیریت این روابط درمانده است. منطقۀ خاورمیانه نیز به تدریج در حال تبدیل شدن به گستره‌ای جغرافیایی است که از حداقل امنیت بی‌بهره است و آتش انواع درگیری‌های نژادی، قومی، مذهبی، دینی، عشایری و قبیله‌ای در آن زبانه می‌کشد.
ظریف با بیان این که امنیت در خاورمیانه - به مثابۀ خانه‌ای بزرگ که ملت‌هایی با اشتراکات بسیار و اختلافات اندک را در خود گردآورده - به کالایی نایاب تبدیل شده است، افزود: فراموش نکنیم که عرب‌ها، ترک‌ها، فارس‌ها، کردها و دیگر ملت‌های منطقه تاریخی مشترک، فرهنگی واحد، زبان‌هایی دارای مشابهت، و آداب و سنت‌هایی دارند که می‌توان گفت از یکدیگر به عاریت گرفته شده و در طول تاریخ در هم تنیده و یکدیگر را بارور کرده‌اند.
وی ادامه داد: چرا تمام این اشتراکات را رها کنیم و منطق رویارویی را حاکم گردانیم که تنها نتیجه آن سیاهپوش شدن شمار بیشتری از مادران و شعله‌ورتر شدن هر چه بیشتر کینه‌هایی است که جنگ‌های جاهلی را زنده می‌کند؟ ما نمی‌خواهیم که در این زمانه، بار دیگر شاهد جنگ‌های خونین و طولانی جاهلی باشیم.
وزیر امور خارجه گفت: برای آنکه این پرده از تاریخ‌مان تکرار نشود، باید در چشمان یکدیگر نگاه کنیم و تصمیم بگیریم که اختلافاتمان را پیرامون میز گفت و گو حل و فصل کنیم نه در میدان نبرد.
ظریف گفت: این سخن به معنای فراموش کردن اختلاف‌ها نیست اما خواسته ما آن است که اختلاف‌ها، دوستی‌ها را مکدر نگرداند. هدف جمهوری اسلامی از پیشنهاد بازمهندسی منطقه، آن است که ضمن احترام به اختلاف نظرها، منافع مشترک همه کشورهای منطقه تامین شود؛ زیرا مبنای این بازمهندسی پیشگیری از تحکم کشورهای نیرومند بر کشورهای دیگر است. به این ترتیب، کشورهای کوچک منطقه اجازه مشارکت در مسائل آن را می‌یابند و می‌توانند منافع خود را حفظ کنند.
- امنیت مشترک ما مبتنی بر پایبندی به اصول مشترک است
وی افزود: امنیت مشترک ما و همسایگان عربمان که مرزهای زمینی و آبی با آنها داریم، مبتنی بر پایبندی به اصولی مشترک است که اسناد سازمان ملل آن را مشخص می‌کند؛ اصولی مانند حاکمیت، خودداری از تهدید به استفاده از زور، حل بحران‌ها به شکل مسالمت آمیز، احترام به حاکمیت کشورها بر اراضی و حریم مرزهایشان، خودداری از دخالت در امور داخلی کشورها و حق تعیین سرنوشت.
ظریف گفت: همچنان که این امنیت مشترک مستلزم اقدامات جدی برای اعتمادسازی است، مانند اطلاع دادن برگزاری مانورهای نظامی، شفافیت در اقدامات نظامی، کاهش هزینه‌های تسلیحاتی و دیدارهای نظامی متقابل . می‌توانیم این راه را با اقداماتی ساده‌تر مانند تشویق گردشگری میان کشورهایمان، سرمایه گذاری‌های مشترک و پروژه‌های مشترک در زمینۀ امنیت هسته‌ای، مبارزه با آلودگی محیط زیست و مدیریت بحران‌ها آغاز کنیم.
وی تاکید کرد: ایران باز هم صادقانه دست خود را به سوی همسایگانش دراز کرده است. این رویکرد نه اقدامی نمایشی بلکه گزینه راهبردی ایران است؛ چرا که ایران ایمان دارد اشتراکات ما بسیار بیش از اختلاف‌هایی است که از برخی نگرانی‌های بی‌اساس و نیز منافع گذرا ناشی شده است که چه بسا در سال‌های آینده در راس اولویت‌ها نباشند.
ظریف تصریح کرد: در این حال، اگر ما راه صلح را پیش نگیریم نسل‌های آینده فرصت نگریستن در چشمان یکدیگر (و گفتگو) را نخواهند داشت.