علی مولوی: ایران بزرگ است و سفرکردن در آن انتهایی ندارد. اگر هرروز سال هم ایران‌گردی کنیم، باز هم نمی‌توانیم تمام نقاط دیدنی ایران را ببینیم.

بدتر اين‌كه عادت كرده‌ايم در سفرهاي نوروزي‌مان، كارهاي تكراري بكنيم و مكان‌هايي را كه چندبار ديده‌ايم، دوباره ببينيم. اما همه‌ي ايران در تخت‌جمشيد و دماوند و ساحل درياي خزر و چهل‌ستون و بيستون و ابيانه و... خلاصه نمي‌شود. چه‌قدر خوب است، هربار كه با خانواده به سفر مي‌رويم، جاهاي جديدي ببينيم و كشف كنيم؛ درست مثل گردشگران واقعي.

به همين مناسبت در اين مطلب، نگاهي مي‌اندازيم به 13مكان طبيعي و تاريخي ديدني ايران كه كم‌تر آن‌ها را مي‌شناسيم يا كم‌تر درباره‌شان خوانده‌ايم تا اگر در مسير سفرمان بودند، به آن‌ها سري بزنيم.

 

عكس: كامل روحي، آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

اگر دلتان هواي دشتي پر از گل و جنگلي بکر و دست نخورده را کرده، خوب است سري به استان اردبيل و جنگل زيبا و جذاب «فندقلو» بزنيد.

اين جنگل زيبا در 10کيلومتري شهر نمين قرار دارد و بيش از 19گونه‌ي گياهي جنگلي مانند فندق، ممرز، راش، بلوط ، بلند مازو و بيدمشک را در خود جاي داده است. البته شمار درخت‌هاي فندق خيلي بيش‌تر است و به همين دليل به‌نام جنگل فندقلو مشهور شده است. سوسن‌چلچراغ و بابونه نيز از پرتعدادترين گل‌هاي دشت‌هاي وسيع فندقلو است.

گفته مي‌شود استخر آب گرم «ميشه‌سويي» در اين جنگل، خاصيت درماني فراواني دارد.

 

عكس: علي نيازي/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

«سي‌سخت»، شهري زيبا و كوهستاني با چشمه‌هاي طبيعي و متنوع در استان كهگيلويه و بويراحمد است. اين شهر در دامنه‌ي کوه دنا، بلندترين قله‌ي رشته‌کوه زاگرس جاي گرفته و در فصل بهار، كوهستاني ديدني و جذاب دارد كه نبايد آن را از دست داد.

 

عكس: آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

وقتي روبه‌رويشان قرار مي‌گيري احساس مي‌كني در يكي از فيلم‌هاي علمي‌تخيلي و فضايي ايستاده‌اي. اين كوه‌هاي عجيب و غريب به «كوه‌هاي مريخي» يا «كوه‌هاي مينياتوري» مشهورند و در نزديكي چابهار در استان سيستان و بلوچستان قرار دارند.

رسوبات آهکي، بقاياي بدن جانداران دريايي به همراه ماسه و خاک رس، مواد اصلي تشکيل‌دهنده‌ي رسوبات اين کوه‌ها هستند. در اين كوه‌ها انواع فسيل آبزيان پيدا شده که ثابت مي‌کند کوه‌هاي مريخي در گذشته زير آب قرار داشته‌اند. هم‌چنين به دليل نزديكي اين کوه‌ها به دريا، نمي‌توان اثر جزر و مد را روي آن‌ها ناديده گرفت.

 

عكس: حسن مقيمي/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

«چغاخور»، تالابي در شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختياري است. اين تالاب زيبا در مسير جاده‌ي شهرکرد به خوزستان قرار گرفته و از شهرکرد حدود 65کيلومتر فاصله دارد. چشم‌اندازهاي زيبا و انواع پرندگان مهاجر، گردشگران را به سمت اين تالاب مي‌كشاند.

 

عكس: محمد وحيدي/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

کاخ و موزه‌ي «باغچه‌جوق» يا كاخ ماكو در آذربايجان غربي، متعلق به دوره‌ي قاجار است و در دو کيلومتري جاده‌ي ماکو به بازرگان قرار دارد. اين کاخ در ميان باغ بزرگي با درختان کهن گوناگون قرار گرفته و مكان زيبايي براي گردشگري است.

 

عكس: عليرضا فرزين/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

«قلعه‌دختر ساوه» يا «قيز قلعه» در استان مركزي مسير جاده‌ي ساوه به همدان قرار دارد. اين قلعه از شگفت‌انگيزترين آثار معماري باستاني ايران در نقاط مرتفع و سخت‌گذر ايران است. اين قلعه از دو بخش اصلي دژ دفاعي و قصر تشکيل شده که در مجموع حدود سه‌هزار مترمربع مساحت دارد.

 

عكس: علي كاظمي/ آژانس عكس همشهري

 

«دهکده‌ي چوبين»، نام محلي در يکي از روستاهاي نيشابور در استان خراسان رضوي است. اين دهکده‌ي چوبي بي‌همتا به همت زنده‌ياد مهندس «حميد مجتهدي» از نوادگان عالم بزرگ شيعه، آخوند ملامحمدکاظم خراساني بناشده كه «مسجدچوبي» يكي از ساختمان‌هاي آن است.

 

عكس: آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

«لَوَندِويل» در استان گيلان در نزديكي آستارا، شبيه به بهشتي روي زمين است. مناظر زيبا و چشم‌نواز اين منطقه در همه‌ي فصل‌ها ديدني است. از زيباترين ديدني‌هاي اين منطقه «آبشار لاتون» يا آبشار لوندويل است كه نزديك به 105متر ارتفاع دارد.

 

عكس: محمود سلطان‌آبادي/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

در ايران چندين معبد با نام «معبد آناهيتا» وجود دارد، مثل معبد آناهيتا در بيشاپور و رفسنجان. اما معبد آناهيتا در كنگاور، در ميانه‌ي راه امروزي همدان و کرمانشاه و بر سر راه تاريخي «هگمتانه» قرار گرفته ‌است.

معبدهاي آناهيتا متعلق به آناهيتا، الهه‌ي پاکي و محلي براي نيايش آب بوده که يکي از چهار عنصر مقدس و مورد احترام ايرانيان باستان بوده است.

اين معبد براي استفاده از آب رودخانه‌ي شاپور ساخته شده و مکعب‌شكل است. در بين سنگ‌هاي حجاري‌شده‌ي اين بنا، هيچ ملاتي وجود ندارد و اين سنگ‌ها با بست‌هاي آهني به هم متصل شده‌اند.

 

عكس: ميلاد فيروزان/ آژانس عكس همشهري

 

«باراجين»، منطقه‌اي در شمال شهر قزوين است که از ابتداي آزادراه قزوين به زنجان شروع مي‌شود و تا دامنه‌هاي البرز غربي امتداد دارد. «دهكده‌ي طبيعت» در باراجين، اكوپاركي بسيار بزرگ و متنوع است و بيش از سه‌هزار نوع گونه‌ي جانوري را در خود جاي داده است. ديدن اين دهكده مي‌تواند براي هرمسافري تجربه‌ي شگفت‌انگيزي باشد.

گفتني است به‌تازگي، «وركان» يوزپلنگ معروف استان گلستان نيز به اين اكوپارك منتقل شده تا فضاي بهتر وبزرگ‌تري براي زندگي و ادامه‌ي حيات داشته باشد.

 

عكس:  آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

«هودو»، اصطلاحي در زمين‌شناسي است و به ستوني از رسوبات آبرفتي گفته مي‌شود که در زير تخته‌سنگي قرار گرفته است. اين پديده‌ي طبيعي بيش‌تر در آمريكا و كانادا ديده مي‌شود، اما در ايران هم وجود دارد.

شناخته‌شده‌ترين هودو در ايران در شهرستان ماه‌نشان در استان زنجان قرار دارد كه مردم محلي از گذشته به آن «دودکش جن» مي‌گويند، چون معتقدند ديوها و جن‌ها آن‌ها را ساخته‌اند. قلعه‌ي «بهستان» يا «تخت‌ديو» هم در نزديكي دودكش جن قرار دارد و ساخت آن منسوب به دوره‌ي ساساني است.

 

عكس: آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

شايد هرگز نام «ديوار بزرگ گرگان» را در استان گلستان نشنيده باشيد. اين ديوار كه به «ديوار بزرگ اسكندر» و «ديوار سرخ» هم مشهور بوده، بقاياي ديواري باستاني است كه پس از ديوار بزرگ چين، بزرگ‌ترين ديوار دفاعي جهان به‌شمار مي‌رفته است.

 

عكس: آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري

 

«پل شکسته» يا «پل شاپوري» كه در لهجه‌ي لري «طاقه پيل‌اِشکه‌سه» خوانده مي‌شود، يکي از شاهکارهاي معماري دوره‌ي ساسانيان است و در جنوب شهر خرم‌آباد، در استان لرستان قرار دارد. اين پل عامل ارتباط غرب استان لرستان (طرهان) با شرق و از آن‌جا با خوزستان و تيسفون، پايتخت ساسانيان بوده‌ است.