براساس گزارش BBC، نتايج يك نظرسنجي نشان ميدهد بسياري از مردم از خطر شديدي كه در حياتوحش حيوانات كاريزماتيك يا پرجذبه را تهديد ميكند بياطلاعند. اين حيوانات شامل شيرها،فيلها، ببرها و ديگر انواع حيواناتي هستند كه از آنها به وفور در تبليغات تجاري يا ايجاد برند تجاري استفاده ميشود.
محققان احتمال ميدهند حضور فراگير و مداوم حيوانات در رسانهها و تبليغات اين تصور را براي مردم ايجاد ميكند كه حيوانات در حياتوحش خوبشختانه و در نهايت امنيت زندگي ميكنند.
- گونههاي كاريزماتيك
به گفته فرانك كورچامپ محقق ارشد اين پروژه علمي، تركيب حيوانات كاريزماتيك يا پرجذبه به تازگي وارد مباحث زيستشناسي شدهاست. به گفته وي همواره ادعا ميشود پرجذبهترين گونهها بيشترين زمان و منابع در برنامههاي محافظت از گونهها را به خود جلب ميكنند از اين رو به بررسي نتايج برنامههاي محافظت از حيات وحش با تمركز به اين گونهها پرداختيم.
وي به همراه همكارانش ليستي از حيوانات كاريزماتيك كه گفته ميشود زندگي خوبي دارند را فراهم كردند. با استفاده از يك نظرسنجي آنلاين كه در چهار زبان متفاوت تهيه شدهبود، محققان از مردم درباره كاريزماتيكترين حيوانات سوال كردند. آنها همچنين رواج استفاده از تصاوير حيوانات را در وبسايت باغوحشها و جلد فيلمهاي انيميشن ديزني و پيكسار مورد بررسي قرار دادند. نتايج نشان دادند ببر، شير، فيل، زرافه، پلنگ،پاندا، يوزپلنگ چيتا، فرس قطبي، گرگ و گوريل از نظر مردم پرجذبهترين حيوانات هستند.
- حيات وحش مجازي
علاوه بر اين،محققان از طريق گروهي داوطلب در فرانسه میزان مواجهه اين افراد با جمعيت مجازي اين 10 حيوان را طي يك هفته مورد بررسي قرار دادند و دريافتند داوطلبان در هر روز از يك هفته به صورت متوسط با 4.4 مورد عکس شیر در لوگوها، کارتونها و مجلهها برخورد كردهاند. این به آن معني است كه مردم سالانه دو تا سه برابر بیشتر از تعداد شیرهایی که در آفریقای شرقی وجود دارد، با شیرهای مجازی مواجه ميشوند.
به گفته کورشامپ این مواجهه مجازي ممکن است بر ناخودآگاه مردم اثربگذارد اگرچه هنوز مدرك مستقيمي از آن به دست نيامدهاست. وي تصور ميكند مردم از آنجايي كه در طول روز تعداد زيادي تصوير شير يا زرافه ميبينند تصور ميكنند تعداد زيادي از اين حيوانات در طبيعت وجود دارد.
اما واقعيت اين است كه اتحادیه بینالمللی حفظ منابع طبیعی 9 نوع حیوان از ده حیوان حاضر در ليست حيوانات پرجذبه را آسیبپذیر، در معرض انقراض یا به شدت در معرض خطر توصیف کرده است. پاسخ شركتكنندگان در نظرسنجي به اين پرسش كه آیا فکر میکنند این حیوانات در معرض خطر یا انقراض قرار دارند يا نه،محققان را بهت زدهكرد. زيرا تقریبا نیمی از شرکتکنندگان اعلام كردند گوریلها در معرض خطر نیستد، در حالی که اين حيوانات در دسته گونههاي بهشدت در معرض انقراض قرار دارند.
عوامل دیگری نيز ميتوانند در برداشت مردم از وضعیت حیوانات و مشارکت آنها در حفاظت از حياتوحش اثرگذار باشد. از اين رو کورشامپ پيشنهاد ميدهد اگر در استفاده از تصاوير حیواناتی که در معرض خطر انقراض قرار دارند یا آسیبپذیر هستند حق مولف يا کپیرایت اجرا شود، از پول به دست آمده ميتوان براي محافظت از آنها استفاده كرد. درست مشابه اقدام شركت جاگوار كه در ازاي استفاده از تصوير پلنگ روي خودروهايش به سازمان پانترا، سازمان نجات گربهسانان بزرگ کمک مالي میکند.
با اينهمه چنين اقداماتي برای نجات برخی از حيوانات كه نامشان در ليست پرجذبهترينها است، كافي نخواهد بود، براي مثال زیستشناسان هشدار ميدهند بدون تلاش براي محافظت از حيات وحش، تا يك قرن آينده خبري از فيلها نخواهد بود. جمعیت یوزپلنگ چیتا نيز با كاهشي 70 درصدي مواجه است قلمرو زیستی اين حيوانات نيز در حال حاضر تنها 9 درصد از قلمروی تاریخی آنها را در آفريقا تشكيل ميدهد.