همه‌ي درياهايي كه از تماشاي آن‌ها لذت مي‌بريم، همه‌ي رودخانه‌ها، باران و باد و ابرهاي آسمان، هوايي كه نفس مي‌كشيم و برف زيباي زمستان به همين كره‌ي زمين تعلق دارد.
همه‌ي شعرها و داستان‌هايي كه خوانده و دوستشان داشته‌ايم، اين‌جا گفته شده و همه‌ي غذايي كه خورده‌ايم، روي همين كره و روي همين سياره پرورش پيدا كرده است.
همه‌ي آدم‌هايي كه در طول تاريخ زندگي كرده‌اند و مي‌كنند، و روي زندگي ما تأثير گذاشته‌اند و مي‌گذارند، روي همين زمين راه رفته‌اند و راه مي‌روند.
پس پرداختن به زمين و سلامتي آن فقط موضوعي علمي نيست، اين زمين همه‌ي چيزي است كه ما داريم. يك زمين براي بيش از هفت ميليارد نفر! چند نفرشان مراقب زمين هستند؟ احتمالاً تعدادشان زياد نيست!
شايد براي همين، از سال 1962 ميلادي، روزي را براي زمين پاك نام‌گذاري كردند. اما شايد اگر دقيق‌تر فكر كنيم هر روز ما، روز زمين پاك است.
البته روز زمين، روزي براي افزايش آگاهي و قدرداني نسبت به محيط‌زيست کره‌ي زمين است. اين روز دو بار در سال، يک‌بار در فصل بهار نيم‌کره‌ي شمالي (20 مارس يا دوم ارديبهشت) و يك‌بار در فصل بهار نيم‌كره‌ي جنوبي (كه هم‌زمان با فصل پاييز نيم‌كره‌ي شمالي است) برگزار مي‌شود.
- زمين و درخت‌هايش
اگر بگويند زمين، شما اول ياد چه مي‌افتيد؟
آلما، 15ساله: من ياد درخت‌ها مي‌افتم.
- چرا؟
نمي‌دانم. شايد چون درخت‌ها در روي زمين اكسيژن توليد مي‌كنند و ما هم براي نفس كشيدن به آن نياز داريم.
بله، درخت‌ها مهم‌‌اند؛ با تحقيقي كوتاه و كمي جست‌وجو در مقاله‌هاي علمي به اين نكته مي‌رسيم كه درخت‌ها با جذب دي‌اكسيدكربن اضافي و مضر از جو زمين، به کاهش آلودگي هوا و کُندشدن تغييرات آب و هوايي کمک مي‌كنند.
كارشناسان محيط‌زيست معتقدند كه درخت‌ها در برابر آلاينده‌ها مثل فيلتر عمل مي‌كنند و گازهاي دي‌اكسيدنيتروژن، آمونياك و ازن را به وسيله‌ي برگ و پوست خود جذب مي‌كنند.
جلوگيري از انتشار گردوغبار، جلوگيري از فرسايش خاك، كاهش آلودگي صوتي و تأمين بخشي از مواد دارويي و صنعتي از قسمت‌هاي مختلف درخت‌ها و... از ديگر خواص درخت‌ها به‌شمار مي‌آيند.
آلما، درخت گفتي و ما را به دنياي درخت‌ها بردي.
براي كمك به سلامتي زمين و درخت‌ها اول بايد به راه‌هايي فكر كنيم كه با استفاده از آن‌ها كم‌تر به زمين و درخت‌ها آسيب بزنيم.
صرفه‌جويي در استفاده از كاغذ و يا دستمال كاغذي و يا جداسازي كاغذ از زباله‌هاي ديگر براي كمك به بازيافت يكي از اين راه‌هاست. با اين كار كاغذها مي‌توانند دوباره به زندگي برگردند تا براي توليد كاغذ مورد نياز، درختان كم‌تري را قطع كنيم.
- زمين يعني آب
اگر بگويند زمين، شما ياد چه مي‌افتيد؟
سميه، 16ساله: «من ياد آب مي‌افتم چون نقشه‌ي كره‌ي زمين را كه نگاه مي‌كنيم، بيش‌تر آن آب است؛ اما بيش‌تر اين آب‌ها آشاميدني نيستند و خشك‌سالي هم زياد است.»
بله، با اين‌که 70درصد کره‌ي زمين با آب پوشيده شده، اما تنها سه درصد از اين آب‌ها قابل آشاميدن است.
گزارشي در سايت يورونيوز مي‌خوانيم و متوجه مي‌شويم كه بيش از يک ميليارد نفر در جهان به آب پاکيزه دسترسي ندارند و دو ميليارد و 700ميليون نفر ديگر نيز دست‌کم يک ماه در سال دچار کمبود آب هستند.
- اين را همه مي‌دانيم
درباره‌ي صرفه‌جويي در مصرف آب زياد شنيده و خوانده‌ايم. مثل اين‌كه در زمان مسواك‌زدن، دوش‌گرفتن، ظرف‌شستن و... مي‌توانيم آب را هدر ندهيم و درست و به اندازه آب مصرف كنيم. اين درست مثل نريختن زباله در طبيعت است و همه‌ي ما در آن نقش داريم.
- زباله نريزيم
اگر بگويند زمين، ياد چه مي‌افتيد؟
اميرعلي: «من ياد زباله مي‌افتم. من و مادرم هميشه از ديدن زباله‌ها خيلي ناراحت مي‌شويم و...»
زباله‌ها بخش دردناك زمين هستند. هنوز از عيد نوروز زمان زيادي نگذشته و همه‌ي آن‌ها كه به سفر رفته‌اند، تصاوير دردناكي از زباله‌ها در طبيعت ديده‌اند و آن‌هايي هم كه به سفر نرفته‌اند، حتماً در شبكه‌هاي اجتماعي تصاويري از جاده‌ها و جنگل و ساحل‌هاي پر از زباله را ديده‌اند.
البته شهرها هم وضعيت بهتري ندارند.
- زمين يعني...
اما زمين فقط درخت، آب و زباله نيست.
لايه‌‌ي اُزُن، آلودگي خاك، خشكيدن تالاب‌ها و درياچه‌ها، حيات وحش، زمين‌هاي تغيير كاربري داده شده، بازيافت زباله، حفظ و استفاده‌ي درست از انرژي‌هاي طبيعي، برداشت‌هاي بي‌رويه از منابع و معادن، استفاده‌ي زياد از تلويزيون و كولرهاي گازي و ده‌ها نكته‌ي ديگر براي مراقبت و حفاظت از زمين وجود دارد.
ما مي‌توانيم فردي، اين موارد را رعايت كنيم؛ اما بهتر است كارمان را به خودمان منحصر نكنيم و به فعاليت گروهي بپردازيم و با عضويت در انجمن‌هاي حمايت از محيط‌زيست به حفظ زمين کمک کنيم.