به گزارش ستاد خبری جشنواره جهانی فیلم فجر دبورا یانگ منتقد ارشد بخش نقد بین‌الملل هالیوود ریپورتر امسال مهمان جشنواره جهانی فیلم فجر بود. یانگ سال‌ها برای مجله ورایتی نقد می‌نوشت و ۱۰ سال است که در هالیوود ریپورتر مشغول فعالیت است. او در سال‌های اخیر بارها به جشنواره جهانی فیلم فجر سفر کرده و برای فیلم‌های ایرانی نقد نوشته است.
- انگیزه شما برای سفر به جشنواره فیلم فجر چیست؟
از فیلم‌های جذابی که در جشنواره جهانی فیلم فجر ارائه می‌شود و نقد می‌نویسم رضایت دارم. بسیار خوشحال هستم که آثار تعدادی از فیلمسازان که سال‌هاست می‌شناسم - مانند بهمن فرمان آرا که فیلم جدیدش «حکایت دریا» را دیدم - یا موج جدیدی از فیلمسازان جوان را که نمی‌شناسم، ببینم. مثلاً «بانو قدس ایران» ساخته مصطفی رزاق کریمی را دیدم که درباره همسر آیت‌الله خمینی و فیلم بسیار جذابی است. یکی از دلایلی که به جشنواره می‌آیم یادگرفتن چیزهایی است که وقتی به جشنواره‌‌هایی مانند کن، تورنتو و ونیز می‌روی، نمی‌توانی بیاموزی، چون با فرهنگ و تاریخ آشنا می‌شوی. فکر می‌کنم بدون داشتن پس‌زمینه تاریخی و فرهنگی فقط می‌توانی نقدی بسیار کم محتوی و سطحی ارائه بدهی،. اما اگر این شانس را داشته باشی که با مردم صحبت کنید، ملاقات کنید، به موزه‌ها سر بزنید، شاید به سبک زندگی آن کشور علاقه‌مند بشوی. فیلم معنایی بیشتر از یک فیلم را پیدا خواهد کرد. من ۲۵ سال است که برای فیلم‌های ایرانی نقد می‌نویسم و سال‌ها پیش با کمک بزرگ بنیاد سینمای فارابی بسیاری از فیلم‌های کلاسیک ایرانی را دیده‌ام. بنیاد فارابی فیلم‌های کلاسیک بی‌شماری برای من به نمایش گذاشت.
- هالیوود ریپورتر یکی از تأثیرگذارترین نشریات سینمایی در دنیاست. شما فیلم‌های بی‌شماری از عباس کیارستمی را نقد کردید. خاطره خاصی از او دارید؟
خاطرات بی‌شماری دارم. فکر می‌کنم نخستین بار او را در اولین سفرم به ایران در سال‌های ۱۹۹۰ دیده‌ام. او مشغول ساختن فیلمی برای کانون پرورش فکری کودک و نوجوان بود. یادم می‌‌آید نخستین فیلم‌های او را تماشا کردم که الان به فیلم‌های کلاسیکی تبدیل شده‌اند. با کیارستمی صحبت کردم. ابداً ایده‌ای نداشتم که او در ابتدای راه موفقیت قرار دارد، اما او توانایی خوبی در ارتباط برقرار کردن داشت. ما بی‌آنکه زبان مشترکی داشته باشیم، توانایی صحبت کردن درباره فیلم‌ها و چیزهایی را داشتیم که فکر می‌کنم خاص بود.
- اصغر فرهادی به نام مشهوری در سال‌های اخیر در دنیا تبدیل شده است. به‌عنوان یک منتقد کدام‌یک از فیلم‌های او را بیشتر دوست دارید؟
دیدن فیلم‌های اصغر فرهادی را با «چهارشنبه سوری» آغاز کردم. من جدا احساس کردم سبک و سیاق هیجان‌انگیزی در فیلمسازی دارد. او عمیق‌تر از فیلمسازان معاصر ایرانی بود. خب خاطرات من از فیلم‌های فرهادی از جایی آغاز می‌شود که به تماشای فیلم‌هایش ادامه دادم و برایشان نقد می‌نوشتم. او فیلم به فیلم جذاب‌تر شد. من «جدایی نادر از سیمین» را در میان فیلم‌های فرهادی بیشتر از بقیه آثارش دوست دارم. از نگاه من نحوه ارائه جزئیات و احساساتی است که در فیلمنامه می‌گنجاند جذابیت دارد. آثار فرهادی شبیه تریلری از احساسات انسانی است.
- کدام عناصر فیلم‌های فرهادی بیشتر از همه توجه مخاطب غربی و شما را جلب می‌کند؟
او بسیار فصیح است. اصغر فرهادی اساساً کارگردان تئاتر است که کارگردان سینما شده است. او از تکنیک‌های تئاتری بی‌شماری مانند تمرین با بازیگران استفاده می‌کند. اصغر فرهادی به بازیگر بسیار اهمیت می‌دهد. روی تک‌تک دیالوگ‌ها فکر می‌کند. بنابراین روش کار او مانند یک فیلمساز غربی خوب است. به همین خاطر تک‌تک واژه‌ها اهمیت دارد. هر طراحی لباس چیدمان صحنه ارزش خاص خود را دارد. اصغر فرهادی فیلمساز مدرنی است.
- عقیده شما نسبت به سینمای ایران چیست؟
اگر بنا باشد یک کشور از خاورمیانه را برای تحقیق روی سینما انتخاب کنم بهترین جا کشور ایران است. من سینمای مصر و کشورهایی مانند سوریه و تونس را هم دنبال می‌کنم. مسلماً ایران تاریخ و فرهنگ خودش را دارد و از دوران کیارستمی به این‌سو پیشرفت کرده است. فیلمسازان معاصر ایرانی پیشرفت کرده‌اند، اما بسیاری از آن‌ها کپی اصغر فرهادی هستند. این یک معضل است. امیدوارم در آینده فیلمسازان ایرانی دوباره اصالت خودشان را و ایده‌های نو پیدا کنند.
- رسوایی هاروی واینستین تأثیر بزرگی بر هالیوود گذاشت. نظر شما نسبت به جنبش «من هم همین‌طور» و چیست؟
خیلی خوشحالم که زنان بالاخره افشاگری کردند. آن‌ها برای به پا خاستن نترسیدند. چون در غرب تبعیض نژادی علیه زنان در هر زمینه وجود دارد. فکر می‌کنم شاهد جنبشی مانند جنبش دهه ۱۹۶۰ هستیم. این جنبش ما را در موقعیت متفاوتی قرار خواهد داد. پس از آنکه زنان برای اعتراض به پا خواستند، خواهان دستمزد برابر خواهند بود که از نگاه من بسیار اهمیت دارد. من به‌شدت تحت تأثیر تعداد زنانی قرار دارم که در سینما فعالیت می‌کنند. فیلمسازان زن بی‌شماری در ایران فعالیت می‌کند.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر ۱۹ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ (۳۰ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۳۹۷) به دبیری سیدرضا میرکریمی در تهران برگزار می‌شود.