فرزانه فولادبند: اسم پول که می‌آید، چه حالی به شما دست می‌دهد؟ شما نسبت به پول چه احساسی دارید؟ پول را دوست دارید، از آن متنفرید یا با تمام وجود دلتان می‌خواهد پولدار شوید یا از پولدارشدن می‌ترسید؟

نسبت به خرج‌‌کردن پول چه حسی دارید؟ وقتی به خرید می‌روید، لذت می‌برید یا از خرج‌‌کردن پول احساس گناه می‌کنید؟

با اینکه پول نقش مهمی در زندگی دارد، اما بیشتر ما درباره احساس‌مان نسبت به پول و باورها و رفتارهای مالی‌مان اطلاع کمی داریم؛ درحالی که شناخت ویژگی‌ها، رفتار و طرز برخورد شما با پول به شما کمک می‌کند درآمد، سرمایه و دارایی‌هایتان را درست مدیریت کنید و به موفقیت‌ها و فرصت‌های بسیار خوبی در زمینه مالی دست پیدا کنید.

هر فردی - با هر سطح درآمد و سبک زندگی - رفتار خاصی درباره پول و مدیریت مالی دارد که این رفتار ریشه در باورها و تفکرات گذشته اش دارد. متاسفانه بعضی‌ها در رفتارهای مالی و احساسات‌شان دچار مشکل هستند و به خاطر باورها و عادات و رفتار غلط نمی‌توانند از مقدار پولی که دارند، لذت ببرند.

واقعیت این است که اگر شما درباره وضعیت مالی‌تان چیزی ندانید، نمی‌توانید از آن استفاده کنید. اگر ندانید چه چیزی موجب می‌شود نتوانید پول دربیاورید، نمی‌توانید در زمینه مالی به موقعیت‌های خوبی دست پیدا کنید و اگر ندانید از پول چه می‌خواهید، هیچ‌وقت به اهداف مالی‌تان نمی‌رسید.

اگر رفتارها و عادات مالی خود را تغییر ندهید، همیشه در یک وضعیت مالی خواهید ماند. مطالعات و بررسی‌های مختلفی درباره اینکه چرا مردم پول درمی‌آورند و اینکه چرا پولشان را خرج کرده، پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری می‌کنند، انجام شده است.

طبق نتایج یکی از این مطالعات 20 ساله افراد از نظر ویژگی‌ها و رفتارهای مالی به 9گروه اصلی تقسیم می‌شوند. افراد هر گروه رفتارها و عادات مشابهی در زمینه مدیریت مالی و سرمایه‌گذاری داشته‌اند و سطح درآمد و موقعیت مالی‌شان هم مشابه بوده است. شما جزء کدام گروه هستید و رفتار مالی‌تان به کدام گروه نزدیک‌تر است؟

موفق‌‌ها
این گروه جزو گروه‌های پردرآمد هستند. افراد این گروه معمولا از دانشگاه فارغ التحصیل شده و ازدواج کرده‌اند، همیشه در حال کار و تلاش هستند، پولشان را پس‌انداز می‌کنند و به داشته‌هایشان افتخار می‌کنند؛ اما به ندرت در امور مالی به دیگران اعتماد می‌کنند. محافظه‌کارند و علاقه‌ای به ریسک‌‌کردن و در معرض خطر قراردادن سرمایه‌ای که به دست آورده‌اند، ندارند.

پیشقدم‌ها
افراد این گروه بیشتر مردانی هستند که علاقه به برتری، اعتبار و قدرت دارند و پول به آنها کمک می‌کند تا به اهداف‌شان برسند. به‌رغم اینکه پردرآمدترین گروه‌اند اما فقط پول انگیزه آنها نیست بلکه از اعتبار، قدرت و موقعیتی که پول برایشان ایجاد می‌کند، لذت می‌برند. آنها بهترین خانه، ماشین و وسایل را دارند و از داشته‌هایشان احساس غرور کرده، اغلب در زمینه‌های مورد علاقه‌شان سرمایه‌گذاری می‌کنند.

ریسک‌کننده‌ها
افراد این گروه از ریسک‌‌کردن لذت می‌برند، خلاقند و رقابت را دوست دارند؛ اغلب دنبال قدرت هستند و به خاطر قدرت و شهرت به دنبال پول می‌روند. پول برای آنها وسیله‌ای برای نشان دادن خود و تخلیه احساسات‌شان است. سخت کار می‌کنند و ترجیح می‌دهند سرمایه‌ای را که به دست آورده اند - به جای اینکه پس انداز کنند یا در جای ایمنی سرمایه‌گذاری کنند - در معرض ریسک قرار دهند. این افراد اگر یاد نگیرند چطور پولشان را خرج کنند، شکست می‌خورند و نمی‌توانند از داشته‌هایشان لذت ببرند.

احساسی‌ها
افراد این گروه، اغلب خانم‌های تحصیل‌کرده‌اند، درآمدشان بالای حد متوسط است، احساس‌شان برایشان اهمیت دارد و بیشتر با دل و قلبشان خرید می‌کنند تا مغز و عقلشان؛ وجدان کاری بالایی دارند و اخلاق کاری را رعایت می‌کنند. اگر ویژگی‌های شخصیتی و رفتار مالی‌شان را بشناسند، به موفقیت‌های مالی بزرگی دست پیدا خواهند کرد.

ثروتمندان
افراد این گروه بین رضایت و لذت بردن از پول، پس انداز و سرمایه‌گذاری ایمن، تعادل برقرار کرده‌اند، ثروتمندتر از بقیه هستند اما لزوما درآمدشان بیشتر از دیگران نیست؛  از شراکت و مشارکت‌های مالی لذت می‌برند، به پیشنهادهای دیگران اعتماد می‌کنند و پندها و نصحیت‌هایشان را می‌پذیرند،  در تجارت موفق‌اند و تصمیم‌گیری درست نیز رمز موفقیت‌شان است.

کمال‌گراها
افراد این گروه از اشتباه می‌ترسند و به همین خاطر به ندرت تصمیم‌گیری می‌کنند،  زیاد تلاش می‌کنند اما در امور مالی اعتماد به نفس کمی دارند؛ در موقعیت‌های مالی، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری ابعاد مختلف را به دقت بررسی می‌کنند و فقط نقاط ضعف را می‌بینند. پیدا‌‌کردن شرایطی برای سرمایه‌گذاری مناسب برایشان سخت است و اغلب در امور مالی پیشرفت نمی‌کنند.

تلاشگرها
افراد این گروه بالاترین اخلاق کاری را دارند اما به خاطر اعتماد به نفس کم و نداشتن مهارت مدیریت مالی، درآمد کمی دارند. این افراد سخت کار می‌کنند و خواسته‌ها و آرزوهای زیادی دارند اما مدیریت مالی برایشان سخت و دشوار است و همین باعث ناامیدی و شکست آنها می‌شود. اغلب موقعیت‌های همراه با ریسک را خوب ارزیابی نمی‌کنند، در تصمیم‌گیری‌های مالی اعتماد به نفس کمی دارند و به‌ندرت در امور مالی موفق می‌شوند. اگر با اصول علمی و طرز کار سیستم‌های مالی آشنا شوند، می‌توانند به موقعیت‌های بهتری دست پیدا کنند.

خوشبین‌ها
افراد این گروه تصویر خوشایندی از پول دارند، به داشته‌هایشان راضی و قانع‌اند و نگرانی و اضطراب کمی دارند. هر جا احساس خوبی داشته باشند و لذت ببرند، پول خرج می‌کنند.  ترجیح می‌دهند از پولشان لذت ببرند تا آن را پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری کنند. سرمایه‌گذاری، ریسک مالی و هر کاری را که استرس داشته باشد و موجب شود نتوانند از پولشان لذت ببرند، انجام نمی‌دهند.

محتاط‌ها
افراد این گروه کمترین قدرت تصمیم‌گیری را دارند و فقط در شرایط ایمن سرمایه‌گذاری می‌کنند. درآمد متوسطی دارند و بیشتر پولشان را در محل امنی پس‌انداز می‌کنند. هرچند تحصیل‌کرده‌اند اما اغلب موقعیت‌های مناسب را با حساب و کتاب و حساسیت‌های بیش از حد از دست می‌دهند و به رشد و پیشرفت مالی دست پیدا نمی‌کنند. با وجود این از رفتارشان راضی‌اند و فکر می‌کنند روش مناسبی را انتخاب کرده‌اند و معمولا رفتارهای قبلی‌شان را در شرایط مختلف تکرار می‌کنند.

شما از کدام دسته‌اید؟ اگر بتوانید آن را تشخیص دهید، مسلما می‌توانید نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید و اصلاح کنید.