افشانی در دولت یازدهم استاندار فارس بوده و سابقه تصدی معاونت عمرانی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور را نیز در دولت دوازدهم داشته است.
او همچنین معاون سابق وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور نیز بوده‌است.
افزون بر این در سابقه افشانی معاونت استانداری استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و سمنان نیز به چشم می‌خورد.
افشانی دارای کارشناسی مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه شیراز و کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی (MBA) از دانشگاه صنعتی شریف است.
سید محمد علی افشانی پس از استعفای شهردار سابق محمدعلی نجفی با کسب ۱۹ رای از اعضای شورای شهر تهران به عنوان شهردار تهران انتخاب شد.افشانی شهردار تهران شد.