یعنی ممنوعیت بهتر است برای گروه خاصی از افراد جامعه باشد؛ افراد کمسن و سال. با دوستانی که در دکهها فعالیت میکنند وقتی صحبت میشود، معتقدند که با فروش مطبوعات نمیتوانند کسب درآمد کنند. در واقع از طریق مطبوعات پولی درنمیآورند و فروش آنها از همین سیگار، مواد غذایی و نوشیدنیهاست.
حتی برخی دکهها به نوعی سوپرمارکت هستند. در غرب تهران یک دکه هست که مانند یک سوپرمارکت است. شیر و ماست هم دارد. اما باید قبول کنیم مصرف دخانیات اصولا چیز بدی است، حتی اگر خودمان از مصرف کنندههاباشیم.
در دنیا برای ورود به برخی اماکن شرایط سنی وجود دارد و اغلب به افراد زیر 18سال اجازه ورود به این اماکن را نمیدهند. بنابراین، چنین کاری در دنیا مرسوم است. حالا در مورد فروش دخانیات مهم این است که دکهداران توجیه شوند. برای این کار آموزش جدی نیاز است. چنانکه دکهداران بتوانند تشخیص دهند که مثلا فردی دارای شرایط سنی است و از فروش دخانیات به آن فرد جلوگیری کنند.
یکی از اشتباهات ما در ایران این است که به اصناف در ارتباط با مردم آموزش لازم را نمیدهیم. مثلا نمیگوییم که باید یک دوره آموزش را ببینید تا مثلا چگونه با مشتری برخورد کنید. مطمئنا برای چگونگی رفتار کیوسکداران با افراد، مشخصات خاصی لازم است؛ مثلا اینکه لبخند بزنند یا مسائل دیگر. شما هر جای دنیا بروید، میبینید که رفتار فروشندهها تقریبا به یک شکل و معقول است. متأسفانه ما عکس این روش عمل میکنیم و برای همین است پیش خودمان میگوییم آنها چقدر آدمهای خوبی هستند و ما آدمهای خوبی نیستیم.
تصور من این است که ما برای کسانی که خدمات میدهند، آموزش خوبی ندادهایم. مطمئنا برای کیوسکداران آموزش لازم است. بهویژه که گاهی تخلفاتی هم صورت میگیرد. مثلا ما میبینیم زیر کیوسک انباری طراحی کرده یا اتاقکی ساخته و شبها آنجا میخوابد. یعنی از فضای شهری برای چنین کارهایی استفاده شده است. من میخواهم بگویم که مشکل فقط سیگار نیست.
تمام کسانی که به مردم خدمات میدهند و با مردم سروکار دارند، باید دورههایی ببینید که حالا یکی آنها موضوع دخانیات است.
اینکه نباید سیگار به هر کسی بفروشند. مثلا وقتی آموزش دهند که نباید به خانم باردار سیگار بدهید، باید فروشنده بتواند تشخیص دهد.
واقعیت این است که ممنوعیت دخانیات نمیتواند راهگشا باشد. شما ببنید تهیه موادمخدر با اینکه ممنوعیت قضایی دارد و جرم است، خیلی سریع انجام میشود.
بنابراین، آموزش کیوسکداران برای مواجهه با خریداران دخانیات مناسبتر از هر شیوهای است. چون در آموزشها، فرد با مسائل جدیدی آموزش میبیند، رفتارش بهتر میشود و میداند که چگونه و به چه افرادی دخانیات بفروشد.