قیمت خودروهای داخلی و تولید مشترک متاثر از افزایش بیضابطه قیمت خودروهای وارداتی ، رشد تقاضا و کاهش عرضه، سیر صعودی به خود گرفته است. این موضوع با واکنش دولتمردان و برخی نمایندگان مجلس مواجه شده است. محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور در حاشیه جلسه دیروز هیأت دولت درباره گرانی خودرو گفت: «طی چند روز گذشته، فضای روانی و احساسی ایجاد و در جلسه خواسته شد که خودروسازان با قیمتهای مصوب، خودرو را در اختیار مردم قرار دهند». اما اجرای طرحهای فروش نقدی و پیشفروش خودروسازان داخلی به مناسبت عید سعید فطر نهتنها مشکلی را از تأمین تقاضای خرید خودرو در بازار حل نکرد، بلکه متقاضیان خرید اینگونه خودروها از همان ساعات نخست ثبتنام با پاسخ منفی نمایندگیهای فروش مبنی بر بازنشدن سایت یا نداشتن سهمیه فروش مواجه شدند. در طرحهای فروش اینترنتی نیز «تکمیل ظرفیت» واژهای بود که پیش روی خریداران خودرو در سامانههای فروش خودروسازان خودنمایی میکرد.
- تکرار رویهای نخنما در عرضه خودرو
مروری بر اعلام شرایط و نحوه فروش نقدی و پیشفروش محصولات شرکتهای خودروسازی در طرح جدید فروش ویژه عید سعید فطر بیانگر این واقعیت است که عرضه محدود خودرو در شرایط شکلگیری تقاضای کاذب و رشد دلالبازی نهتنها کمکی به کاهش قیمتها و ساماندهی بازار خودرو نکرده، بلکه زمینه نارضایتی بیشتر مشتریان بهدلیل سردرگمی برای خرید خودرو را فراهم کرده است. در طرح فروش اقساطی سایپا عرضه حدود 10 مدل خودرو در دستور کار قرار گرفت و ایرانخودرو نیز شرایط پیشفروش اینترنتی خودروی هایما S7 توربوشارژ اتوماتیک را از ساعت 10صبح دیروز اعلام کرد. ایرانخودرو در فهرست محصولات خود، خانواده رنو، رنو ساندرو و گراند سوزوکی را حذف کرده و بقیه محصولات عرضه شده شامل خانواده پژو، رانا، سمند، دنا و وانت بههمراه 2خودروی چینی دانگفنگ و هایما را ارائه کرده بود. نکته قابل تامل اینکه خودروها بهصورت پیشفروش و با نزدیکترین موعد تحویل آن یعنی آبان97 (5 ماه) ارائه میشد. همچنین خبری از عرضه سایر خودروهای اعلام شده مانند رانا، پژو206 و دانگفنگ به شیوه اینترنتی نبود و متقاضیان خرید هایما نیز از همان آغاز ثبتنام با پیغام تکمیل ظرفیت فروش مواجه شدند.
اما این پایان ماجرای فروش خودرو برای کاهش تقاضا و ثبات بازار خودروهای داخلی نبود چراکه معدود خودروهای عرضه شده از طریق فروش اینترنتی یا مراجعه حضوری به نمایندگیهای فروش شرکتهای خودروسازی نیز از همان ساعات نخست ثبتنام به پایان رسید و متقاضیان خرید این خودروها با پاسخ منفی نمایندگیهای رسمی فروش مبنی بر بازنشدن سامانه یا نداشتن سهمیه فروش مواجه شدند. همچنین درحالیکه در طرح فروش ویژه عید سعید فطر ایرانخودرو اعلام شده بود که متقاضیان از ساعت 10صبح روز چهارشنبه 23خردادماه میتوانند با مراجعه به سایت فروش اینترنتی محصولات این شرکت (در روش پیشفروش) یا نمایندگیهای مجاز سراسر کشور (در تمامی روشهای فروش) نسبت به نامنویسی اقدام کنند، سامانه اینترنتی فروش محصولات این شرکت حتی قبل از ساعت 10صبح نیز مختل و از دسترس عامه مردم خارج شده بود. درواقع این شیوه عرضه خودرو، تکرار رویه نخنمای عرضه رسمی و محدود برای سرپوش گذاشتن بر نقش شرکتهای خودروسازی در ایجاد حاشیه بازار خودروست که پیش از این نیز بارها در پیشفروش محصولاتی مانند پژو2008، ساندرو استپوی و برخی دیگر از محصولات پرتقاضای بازار تکرار شده است.
- بیمشتری ماندن خودروهای نجومی
گرچه همزمان با رشد نجومی قیمتها فعالان بازار خودرو از به حداقل رسیدن خرید و فروش در این بازار خبر داده و تأکید میکنند که مصرفکنندگان رغبتی به خرید خودرو با قیمتهای مذکور ندارند اما رشد رسمی و کاذب قیمت خودروهای داخلی و تولید مشترک، موجب افزایش تقاضای کاذب و بالارفتن بیضابطه قیمتها شده است. این شرایط موجب شده تا پس از وعده برخی مسئولان وزارت صنعت برای ثبات بازار خودرو تا یکماه آینده، شرکتهای خودروسازی داخلی نیز با ارائه طرحهای فروش نقدی و پیشفروش به مناسبت عید سعید فطر، عرضه محدود برخی محصولات خود را در دستور کار قرار دهند. بر این اساس پس از طرح پارس خودرو برای عرضه محدود برخی مدلهای خودروهای مونتاژ چینی، سایپا و ایرانخودرو نیز شرایط فروش محصولات خود به این مناسبت را اعلام کردند. نکته قابل توجه در این طرحهای عرضه خودرو، جای خالی اغلب خودروهای پرتقاضای داخلی یا تولید مشترک مانند انواع تندر90، ساندرو یا انواع پژو و سمند بود که با اقبال بیشتری توسط مشتریان خودرو مواجه است و خودروسازان تلاش کردند تا با عرضه محصولات تولید مشترک غالبا چینی یا محصولات کمتقاضا، از خود رفع تکلیف کنند. علاوه بر آن برخی نمایندگیهای فروش رسمی شرکتهای خودروسازی که بر نبود امکان ثبتنام برای فروش نقدی و اقساطی خودروهای ثبتنام شده تأکید دارند، این خودروها را با شرایطی خارج از ضوابط مصوب شرکتهای خودروسازی به مشتریان عرضه میکنند؛ رویهای که قبلا نیز برخی فعالان صنعت خودرو از آن بهعنوان فروش کاردکسی خودروهای داخلی یاد کرده و بر نقش این شیوه فروش با پوشش عرضه قطرهچکانی رسمی این خودروها در نابسامانی قیمتها و شرایط بازار تأکید کردند.
- افزایش قیمت خودرو غیرقانونی است
معاون سازمان تعزیرات حکومتی کشور به ایسنا، گفت: هرگونه افزایش قیمت خودروهای داخلی و خارجی غیرقانونی است و متأسفانه تاکنون هیچ شکایتی از سازمان حمایت از حقوق مصرفکنندگان، صنعت، معدن و تجارت و اتحادیهها به ما نرسیده است. محمدعلی اسفنانی، افزود: مدتی است که در بحث قیمت خودروهای داخلی و خارجی با افزایش قیمت یا عرضه نکردن خودرو مواجه هستیم و اگرچه قانون نظارت بر این موارد و رسیدگی به اختلافات آنها را برعهده برخی از سازمانها گذاشته است اما این به آن معنا نیست که سازمان تعزیرات در این زمینه ورود نکند.
- تجمع مشتریان در نمایندگیهای فروش
اعلام طرح ویژه فروش عید سعید فطر خودرو موجب شد تا دیروز برخی متقاضیان خرید محصولات شرکتهای خودروسازی داخلی حتی پیش از آغاز ساعت کار با مراجعه به نمایندگیهای رسمی، خواستار ثبتنام برای خرید اینگونه خودروها شوند. محمد رفیعی، یکی از متقاضیان خرید پژو206 که برای پیشخرید اقساطی این خودرو به نمایندگی ایرانخودرو واقع درخیابان آزادی - نبش یادگار امام(ره) مراجعه کرده بود به خبرنگار ما گفت: با مراجعه به این نمایندگی که حدود 60 نفر متقاضی خرید خودرو در آنجا حضور داشتند، درخواست ثبتنام برای خودروی مذکور را مطرح کردم که در پاسخ اعلام شد، سایت فروش این نمایندگی هنوز باز نشده و درصورتی که امکان ثبتنام فراهم شود نیز تعداد خودروهای قابل عرضه تکرقمی خواهد بود که با توجه به تعداد متقاضیانی که قبل از شما مراجعه کردهاند، امکان ثبتنام برای شما وجود ندارد. بهگفته وی، برخی از متقاضیان پیشخرید خودرو حتی قبل از باز شدن دفتر نمایندگی به این محل مراجعه کرده اما موفق به ثبتنام برای خرید خودروی مدنظر خود نشده بودند.