به گزارش ايرنا، 'العربیه' و 'الحدث' بوق های رسانهای سعودیها در عنوان اول خود از فراخوانی سفیر اردن در تهران خبر دادند. اعلام این خبر چند روز بعد از اجلاس کمک اقتصادی به اردن در مکه مکرمه، در وهله اول این امر را به ذهن مخاطب القا میکرد که این کشور به پاس حمایتهای اقتصادی عربستان ، روابط خود با تهران را کاهش داده است .
این سر و صدای رسانهای در حالی انجام شد که 'عبدالله سلیمان ابورمان' سفیر سابق اردن در تهران از حدود دو سال پیش تهران را ترک کرده و به عبارتی اردن از دو سال گذشته سطح نمایندگی دیپلماتیک کشورش با ایران را به کاردار کاهش داده است. ضمن اینکه 'محمد الخالدی' کاردار این کشور هم مدتی است به دلیل بیماری در امان به سر می برد.
پایگاه اطلاع رسانی اردنی 'هلا' در این زمینه نوشت: ابورمان دو سال در اردن بلاتکلیف بود و درخواست داشت که وضعش روشن شود . به همین منظور وزارت خارجه اردن ضمن پایان دادن به ماموریت او در تهران، ابلاغ ادامه فعالیت سفیر سابق در این وزارتخانه را از تاریخ 14 می ( 24 اردیبهشت) صادر کرده است.
اینکه چرا پس از حدود یک ماه این خبر رسانه ای شده است، به خوابی بر می گردد که سعودی ها برای اردن دیده اند.
- تله ای که سعودی برای اردن تدارک دیده
یک هفته از آغاز اعتراضات مردمی در واکنش به شرایط بد اقتصادی در اردن می گذشت، اما در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس تنها کویت بود که نماینده ای به این کشور اعزام کرد. در این میان 'سلمان' شاه سعودی در اقدامی که تعجب محافل اردنی را در پی داشت خواستار برگزاری نشستی با حضور چهار کشور عربستان، کویت، امارات و اردن برای ارایه کمک مالی به امان شد.
منابع اردنی در این زمینه میگویند که از دعوت ملک سلمان برای نشست مکه غافلگیر شده بودند، زیرا پیش از تماس وی هیچ گونه نشانهای در خصوص به وجود آمدن گشایشی در بحران حمایت مالی عربستان و امارات از اردن به چشم نمیخورد، در حالیکه یکی از دلایل مستقیم بحران اردن قطع همین حمایتهای مالی بود و عبدالله دوم نیز بارها تأکید کرده بود که بحران اقتصادی این کشور به دلیل مواضع این کشور در پروندههای منطقهای است.
نشست مکه مکرمه دوشنبه گذشته با تصویب کمک مالی 2.5 میلیارد دلاری به اردن خاتمه یافت . اما کارشناسان اقتصادی معتقدند که این اقدام نمی تواند بحران اساسی اقتصاد اردن و رکود این کشور را بهبود بخشد، ضمن اینکه این بسته کمکی می تواند زمینه را برای باج خواهی های سیاسی بیشتر از امان فراهم آورد.
این اولین بار نیست که کشورهای حاشیه خلیج فارس وعده کمکهای مالی را برای اردن مطرح میکنند. امان مدتی پیش هم وعدهای برای کمک 5 میلیارد دلاری کشورهای حاشیه خلیج فارس دریافت کرد، اما تاکنون کمتر از نیمی از این وعده محقق شده است.
مهم ترین وعده ای که در جریان نشست مکه به اردن داده شد، سپرده گذاری در بانک مرکزی این کشور است .
'محمد البشیر' کارشناس مسائل اقتصادی در این زمینه به روزنامه 'الاخبار' لبنان گفت: حمایت کشورهای حاشیه خلیج فارس از اردن راه حل بلند مدتی برای بحران اقتصادی این کشور نیست و حتی نمیتواند به شکل مرحلهای اردن را از این بحران خارج کند. چرا که سپرده گذاری در بانک مرکزی به منظور ایجاد نقدینگی برای حمایت از 'دینار' اردن در برابر ارزهای خارجی است.
به گفته وی، البته این موضوع میتواند ذخیره ارزی در کشور را افزایش دهد و برای افزایش واردات مورد استفاده قرار گیرد، اما مشکل اردن در ذخیره بانک مرکزی این کشور نسبت به ارزهای خارجی نیست، بلکه مشکل واقعی در رکود اقتصادی است و به این ترتیب سپرده گذاری کشورهای عربی نمیتواند مشکل اردن را حل کند. این کشور نیازمند کاهش مالیات بر فروش و توسعه بخش صنعت و تجارت جهت افزایش تولیدات و تامین فرصتهای شغلی است تا میزان بالای بیکاری و فقر در جامعه کاهش پیدا کند.
این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: تضمینهای کشورهای خلیج فارس برای بانک جهانی فرصتی را برای اردن مهیا میکند تا بتواند به استقراضهای جدیدی به منظور پرداخت اقساط یا دیرکردهای وامهای کنونی دست پیدا کند، به این ترتیب دور باطل جدیدی از استقراضهای بینالمللی برای اردن پیش میآید، بدون اینکه درآمدی برای این کشور ایجاد شود.
'محمد ابو عریضه' نویسنده اردنی هم معتقد است که نشست مکه از پیش برنامه ریزی شده بود و اینگونه نیست که این نشست با هدف حمایت از اردن برگزار شود، بلکه هدف برگزاری آن پیشبُرد توافق قرن است.
ابو عریضه افزود: ائتلاف کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و آمریکا و اسرائیل، اردن را به بازی 'لبه پرتگاه' کشانده اند که بر اساس آن از اردن می خواهند که باب میل آنها رفتار کند و در غیر این صورت این کشور را به بحران کشانده یا حداقل کمک های خود را از امان خواهند گرفت.
اردن طی سالهای اخیر به سوء نیت سعودی ها برای نزدیکی به این کشور آگاه شده است . نزدیکی سعودی ها به امان تنها در جهت پیشبرد اهداف مثلث صهیونیستی - آمریکایی - سعودی برای منطقه است و امان باید در این مرحله مهم و حساس تاریخی با تامل بیشتر در سیاستها، خود را از تله صهیونیستها برهاند.