اينكه ايران بتواند مراكش را شكست دهد، ايسلند مثل كوه جلوي مسي و يارانش بايستد و تيم ملي مكزيك، مدافع عنوان قهرماني را شكست دهد، از آن نتيجههايي است كه همهمان را غافلگير و هيجانزده ميكند.
همين زيبايي فوتبال است و باعث شده به جذابترين ورزش دنيا تبديل شود و جامجهاني فوتبال هم، مهمترين اتفاق ورزشي جهان.
در اینجا، مطالب جالب كوتاهي همراه با گزارشي تصويري از مسابقههاي هفتهي اول جامجهانی 2018 روسیه برايتان آماده كردهايم.
- تماشاگر ماندگار
پسران «كلاويس فرناندس»، معروفترين هوادار تيم ملي برزیل، در روسیه جای پدر را پرکردهاند.
كلاويس فرناندز كه به او لقب «گائوچو دا كوپا» داده بودند، در بيش از 150 مسابقهي برزيل در بیش از 60 کشور تماشاگر برزيل بوده و در هفت جامجهاني هم اين تيم را تشويق كرده است.
محبوبيت او در سطح جهان وقتي بيشتر شد كه تصويري از او با چشمهايي اشكبار به همراه مدلي از جامجهاني در دستش پس از شكست هفت بر يك برزيل در برابر آلمان در جامجهاني 2014 در رسانههاي اجتماعي منتشر و همهگير شد. او در همان بازي، مدل جامجهاني را به يك هوادار آلماني هديه داد و براي آلمان آرزوي قهرماني كرد.
فرناندس سه سال قبل در 61 سالگی براثر بيماري سرطان از دنيا رفت و شكست تلخ برزيل در برابر آلمان، آخرين بازي جامجهاني براي او بود.
- جوانترين و مسنترين
از بين 32 تيم حاضر در جامجهاني 2018 روسيه، تيمهاي پاناما و کاستاریکا با ميانگين سني 29/6 سال، مسنترین ترکیب را در جامجهانی دارند. تيمهاي مكزيك با ميانگين 29/4، آرژانتين با ميانگين 29/3 و مصر با ميانگين 29/3 در رتبههاي بعدي هستند.
در مقابل، تيم ملي نيجريه با ميانگين سني 25/9 سال، جوانترین تيم جامجهاني است. پس از نيجريه، فرانسه و انگليس با ميانگين 26 سال، تونس با ميانگين 26/5 و صربستان با ميانگين 26/8، جوانترين تركيبهاي جامجهاني هستند.
تيم ملي كشورمان نيز با ميانگين سني 27/2، در كنار مراكش، سنگال و سوئيس در ميانهي اين جدول قرار دارد.
- گلزدن به هرشكل ممكن!
از جامجهاني 1966 انگليس تا حالا، «رابین فنپرسی»، تنها بازیکنی است كه توانسته در جامجهانی هم با پای راست، هم با پاي چپ، هم با ضربهي سر، هم پنالتی و هم ضربهي آزاد گل بزند!
اين مهاجم دوستداشتني هلندي، 34ساله است و در 102 بازياش براي تيم ملي هلند، تا حالا 50گل به ثمر رسانده كه ششتاي آنها را در سه دورهي جامجهاني در سالهاي 2006، 2010 و 2014 زده است.
پرواز ديدني، ضربهي سر و گل رؤيايي او در بازي تيم ملي هلند در مقابل اسپانيا در جامجهاني 2014 برزيل، از ذهن مخاطبان و علاقهمندان جامجهاني پاك نخواهد شد. هرچند كه متأسفانه تيم ملي هلند به جامجهاني راه پيدا نكرد و نارنجيپوشان در اين دوره مجبورند از خانههايشان جامجهاني را دنبال كنند.
سمت راست: کاجی آساتیانی و سمت چپ: کارلوس کازلی
- در جامجهاني
وقتي كارت زرد و قرمز متولد شد
تا جامجهاني 1970 مكزيك، داوران وسيلهاي بهنام كارت زرد و قرمز نداشتند. البته پيش از آن هم بازيكنان اخطار ميگرفتند يا از زمين بازي اخراج ميشدند، اما درواقع اختراع كارت زرد و قرمز، براي جذابكردن مسابقهها و جلوهي تلويزيوني اين رقابتها بود.
با تصميم فيفا، قرار شد از افتتاحيهي جامجهاني 1970، از كارت زرد و قرمز در بازيها استفاده شود. بازي افتتاحيه بين مكزيك ميزبان و شوروي برگزار شد. تماشاگران حاضر در ورزشگاه هيچ گلي در اين بازي نديدند، اما شاهد اتفاقي تاريخي در جامجهاني و ورزش فوتبال بودند.
خيلي طول نكشيد كه اولين كارت زرد از جيب داور درآمد. «كورت شنشر»، داور اهل آلمان غربي در دقيقهي 27 بازي ناچار شد اولين كارت را از جيبش خارج كند. بازيكن خطاكار «كاجي آساتياني»، بازيكن اهل شوروي بود كه خطاي شديدي را روي «ولارده» بازيكن تيم ميزبان انجام داد و داور را ناچار كرد به او كارت بدهد.
اين مسابقه، چهار كارت زرد ديگر هم داشت كه «اوگني لوفچف»، «گنادي لوگوفت» و «گيوي نوديا» از شوروي و «گوستاوو پينا»، كاپيتان تيم ملي مكزيك آنها را دريافت كردند.
نكتهي جالب اين بود كه در طول جامجهاني 1970 مكزيك، هيچ بازيكني كارت قرمز دريافت نكرد و از بازي اخراج نشد! به همين جهت اولين كارت قرمز تاريخ جامجهاني به بازي افتتاحيهي جامجهاني 1974 آلمان غربي بين تيمهاي آلمان غربي و شيلي برميگردد.
در آن بازي «كارلوس كازلي»، بازيكن تيم ملي شيلي پس از دريافت كارت زرد در دقيقهي 13 بازي، در دقيقهي 67 نيز مرتكب خطا شد و كارت قرمز دريافت كرد و به اولين بازيكني تبديل شد كه در تاريخ جامجهاني كارت قرمز دريافت ميكند.
ناگفته نماند كه پيش از ابداع كارتهاي زرد و قرمز هم، بازيكنان اخطار لفظي ميگرفتند و درصورت تكرار از بازي اخراج ميشدند. نخستین اخطار تاریخ جامجهانی به «روبن ناوارو»ي آرژانتینی در نخستین بازی این تیم در جامجهانی 1962 با بلغارستان برميگردد و نخستین اخراج هم سهم «پلاسیدو گالیندو» از پرو بود که در دقیقهي 70 بازی با رومانی در جامجهانی 1930 اخراج شد.
- نگاهي به توپ «تلاستار18»، توپ ويژهي جامجهاني 2018 روسيه
چاشني فوتبال زيبا
«اووِه زیلِر»، از اسطورههای فوتبال آلمان میگوید: «راز فوتبال در توپ آن است» و تاریخ نشان میدهد، حق با اوست! شاید وقتی که دو تیم اروگوئه و آرژانتین در فینال جامجهانی 1930، اصرار داشتند از توپ مخصوص خودشان برای بازی استفاده کنند و در نهایت در هرنیمه، از توپ یکی از آنها استفاده شد، کسی فکر نمیکرد 88 سال بعد، توپ مخصوص جامجهانی، دنیایی از راز و رمز فناوری و علم فیزیک درون خود داشته باشد.
در آنزمان بیشتر توپها از 12 تکهی چرمی ساخته میشدند که از فینال جامجهانی 1954 به بعد، جای خود را به توپهای 18تکهای دادند. اما نخستینبار شرکت «آدیداس» در سال 1970 برای جامجهانی مکزیک، توپی را بهنام «تلاستار» از 32 تکهی چرمی کندوییشکل سیاه و سفید ساخت که بهعنوان گردترین توپ زمان خودش شناخته میشد.
آديداس نام اين توپ را از يك ماهوارهي ارتباطي در آن دوران اقتباس كرد كه شكلي كروي داشته و پنلهاي خورشيدي رويش، آن را شبيه توپ فوتبال كرده بود.
از آن سال تا حالا، شرکت آدیداس در تمام دورههای جامجهانی توپ مخصوصی را طراحی کرده، ساخته و تلاش کرده که از نظر علمی به کیفیت بازی فوتبال کمک کند.
«تلاستار 18»، توپي الهامگرفته از همان اولین توپ تلاستار است و یادآور خاطرات فراموشنشدنی جامجهانی ۱۹۷۰ است که در آن ستارگانی نظیر «گرد مولر»، «پهله»، «جاچینتو فاکتی» و «بابی مور» هنر خود را با این توپ به نمایش گذاشته بودند.
شركت آدیداس اعلام کرده که ساختار جديد قطعههاي تشكيلدهندهي توپ تلاستار18، در کنار تعبیهی یک میکروچیپ «انافسي» (NFC) در آن، فناوری و نوآوری در فوتبال را وارد مرحلهی جدیدي میکند و تجربهی جدیدی در اختیار بازیکنان قرار خواهد داد.
مانند توپ «برازوکا» و برخلاف توپ «جابولانی» هشت تکه، تلاستار18 هم از ششتکه تشکیل شده است. این توپ ششتكه به مراتب نسبت به حالت سنتی 32تکه یکپارچهتر است. البته شكل اين تكهها، با تكههاي برازوكا كه شبيه پروانهي كشتي بود، متفاوتاند، اما مانند برازوكا، بدون دوخت و به وسيلهي حرارت به يكديگر متصل شدهاند.
سطح توپ از دانههاي برجستهاي تشكيل شده كه از نظر آيروديناميك، عملكرد اين توپ را بهتر ميكنند. پوستهي سخت آن نيز باعث ميشود هنگام ضربهزدن، بين پا و توپ اصطكاك مناسبي ايجاد شود كه به كنترل توپ توسط بازيكن كمك ميكند.