به گزارش ايسنا، محمدرضا جوادی با اشاره به این که اکوسیستم جنگلی مجموعه‌ای زنده است که می‌توان از طریق مدیریت درست و اصولی تحت بهره‌برداری در قالب طرح‌های جنگلداری به انجام برسد، اظهار کرد: جنگل‌های موجود در شمال کشور نوار باقی مانده از جنگل‌های دوران گذشته با قدمت میلیون ساله است.
- قدمت 500 ساله غنی گونه‌ای جنگل‌های شمال
وی با اشاره به این که تنوع بومی در این باریکه تقریبا چند برابر تنوع گونه‌ای با جنگل‌های مشابه خود در اروپا است، تصریح کرد: غنای گونه‌ای در جنگل‌های شمال با قدمت 500 سال و حتی بیشتر نشان از اهمیت این موضوع دارد.
- چشم طمع استفاده از جنگل‌های شمال از سالیان دور
جوادی با بیان این که با مرور اجمالی به سیر تکاملی جنگل‌ها، بهره‌برداری از زمرد سبز شمال کشور این حقیقت را برای ما ثابت می‌کند که چشم طمع استفاده از این منابع غنی به سالیان بسیار دوری باز می‌گردد یادآور شد: به طور رسمی طبق منابع موجود در سال 1251 شمسی در دوران سلطنت ناصرالدین شاه یک یهودی به نام بارون جولیوس رویتر قراردادی را با دولت آن زمان تحت عنوان بهره‌برداری از جنگل‌های شمال کشور منعقد کرده و این روند بهره‌برداری توسط خارجی‌ها ادامه پیدا کرد تا در سال 1303 شمسی و پس از آن پای بهره‌برداران داخلی هم به این قراردادها باز و به طور رسمی از سال 1251 تا کنون این جنگل‌ها مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
این کارشناس منابع طبیعی با اشاره به این که بهره‌برداری از عرصه‌های طبیعی از گذشته تاکنون وجود داشته است، افزود: وضعیت قابل مشاهده موجود در جنگل‌های شمال کشور در واقع تن رنجور و خسته عرصه‌های جنگلی گذشته است که ملامت‌ها و ناملایمات بسیاری را دیده و عمدتا با تکیه بر خودسازی و با درصد بسیار کمی مدیریت دلسوزانه در برخی از مقاطع زمانی به اینجا رسیده است.
- کاهش سه برابری جنگل‌های شمال
وی با اشاره به این که از سال 75 تاکنون حدود 1.5 میلیون مکعب چوب از جنگل‌ها بهره‌بردای شده است تصریح کرد: مطابق برآورد سازمان جنگل‌ها و مراتع با صدور 500 هزار مجوز برداشت چوب تاکنون جنگل‌های شمال دچار یک کاهش سه برابری شده است و این نشان از برداشت‌های بی‌رویه، غیر اصولی و مدیریت نادرست هر چند در قالب طرح‌های جنگلداری است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور با بیان این که مدیریت نابخردانه و بهره‌بردای غیر مسئولانه باعث افزایش خسارات بلایای طبیعی و تغییرات کاربری اراضی جنگلی شده است، اظهار کرد: بلایای طبیعی چون سیل با کاهش سطح اراضی جنگلی که نتیجه بهره‌برداری غیر اصولی و تغییرات کاربری از اراضی جنگلی به اراضی مسکونی و ویلانشینی همراه است، خسارت قابل توجهی هم از نظر اقتصادی و اجتماعی در یک آبخیز دارد.
وی با اشاره به این که کاهش سطح جنگ، افزایش فرسایش خاک و کاهش حفظ منابع آب را به دنبال دارد افزود: کاهش سطح جنگل به طور مستقیم و غیر مستقیم باعث فشار به جنگل‌نشین و همچنین کاهش تولید چوب است.
جوادی با اشاره به این که جنگل‌ها زیربنای توسعه و حیات بشر محسوب می‌شوند یادآور شد: حفظ منابع زیست محیطی و جنگل‌ها به عنوان یک سرمایه ارزشمند نه تنها متعلق به جوامع و نسل امروزی بلکه به نسل آینده نیز مرتبط است.
دکترای منابع طبیعی یادآور شد: بر اساس پژوهش‌های کارشناسان و متخصصان، جنگل‌های موجود در شمال کشور تحت تاثیر فشارهای چندجانبه قرار گرفته‌اند که از جمله آن اجرای طرح‌های عمرانی ناسازگار با اکوسیستم‌های جنگلی، فعالیت‌های معدن کاوی، حضور دام و مصارف روستایی جنگل‌نشین‌ها و همچنین روند افزایشی بهره‌برداری‌های قانونی خارج از توان اکولوژیکی جنگل‌ها است.
- طرح تنفس راه‌حلی برای کاهش تخریب جنگل‌ها
وی با اشاره به این که متولیان امر برای خارج شدن از وضعیت کنونی طرح تنفس جنگل‌ها در مناطق شمال را تعریف کرده‌اند تصریح کرد: طول این دوره در ابتدا 3 ساله و با بررسی‌های انجام شده به 5 تا 10 سال با هدف حفاظت فیزیکی از جنگل‌ها و مباحث پرورشی و عدم بهره‌برداری از جنگل‌ها مگر در مواقع ضروری است.
جوادی، عدم حضور بهره‌بردار در جنگل را یکی از دلایل آتش‌سوزی چند سال اخیر دانست و افزود: افرادی که طرح بهره‌برداری از جنگل را برعهده می‌گیرند، علاوه بر بهره‌برداری بر اساس طرح جنگل به حفاظت آن هم می‌پردازند.
وی پیش‌بینی نکردن جبران کمبودهای استفاده از چوب را از معایب طرح تنفس جنگل دانست و اظهار کرد: سطح اراضی تحت کشت زراعت چوب باید قبل از اجرای طرح تنفس به حد مورد نیاز می‌رسید که با اجرای این طرح دچار کمبود نباشیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: اجرای طرح جنگلداری با همه نواقص، شاخص‌هایی چون حفاظت از جنگلداری، احیای مناطق آسیب دیده، توسعه جنگل، مبارزه با قاچاق چوب، مبارزه با آفات و امراض، تاثیرات اقتصادی و اجتماعی را به همراه داشته است اما اکنون با طرح تنفس جنگل قاعدتا بسیاری از شاخص‌ها وجود نخواهد داشت.
- طرح های جنگلداری در اجرا با نواقصی همراه است
وی با اشاره به این که طرح‌های جنگلداری در اجرا با نواقصی همراه است تصریح کرد: برای داشتن عرصه جنگلی خوب و با کیفیت و کمیت مناسب باید نواقص رفع شود.
جوادی فرصت مناسب جهت بازپروری عرصه‌های جنگلی را از مزایای طرح تنفس دانست یادآور شد: با اجرای صحیح این طرح خاک دچار فرسایش کمتر می‌شود به علاوه تخریب و ورود دام به عرصه‌های جنگلی کاهش و افزایش زادآوری مناطق جنگلی افزایش می‌یابد.