پس از فوت وی نیز، موضوع ملیت فرزندانی که از مادران ایرانی و پدران غیرایرانی به دنیا می‌آیند، مورد توجه قرار گرفت. نخستین حضور او در المپیاد باعث شد، دختران دیگری بیشتر جسارت حضور در برنامه‌های بزرگ علمی را به‌دست بیاورند و امیدوارم موضوع ملیت فرزندان با مادر ایرانی وضع بهتری پیدا کرده باشد؛
هرچند در این‌باره اطلاعی ندارم و عزیزان مسئول در بخش‌های دیگری باید نسبت به آن سخن بگویند. آشنایی من با این بانوی صف‌شکن و کشف استعداد او به سال‌ها پیش برمی‌گردد. در سال 1372شاگرد دوم دبیرستان بود و ما در دانشکده علوم ریاضی دانشگاه صنعتی‌شریف، تابستان‌ها اردویی را برای دانش‌آموزان برگزار می‌کردیم.
آن سال 60نفر در اردو حضور داشتند و مریم یکی از آنها بود. آن اردو به‌دلیل یک اتفاق عجیب برای همیشه در ذهنم ماندگار شد. در این برنامه، بعضی از استادان مسئله‌ای مطرح می‌کردند. در آن سال، مریم میرزاخانی و دوستش‌رویا بهشتی - که او هم یکی از چهره‌های شناخته شده دنیای ریاضیات است- به قسمتی از یک مسئله ریاضی که من مطرح کرده بودم، پاسخ دادند که مسئله تا آن زمان حل نشده بود.
ارتباط علمی ما ادامه داشت و نتایج به‌صورت مقاله‌ای در یک مجموعه‌ای از مقالات در یک کتاب انگلیسی به چاپ رسید. مریم و رویا قابلیت‌هایی از خود نشان دادند که تصمیم گرفتم با دکتر حدادعادل، مسئول وقت المپیاد درباره ایشان گفت‌وگو کرده و اجازه شرکت ایشان در المپیاد ریاضی، یک سال زودتر از موعد مقرر را بگیرم.
از مدال‌های طلایی که در 2 دوره المپیاد جهانی گرفت و نخستین بانوی برنده مدال فیلدز، بالاترین مدال ریاضی در جهان همه اطلاع دارند، اما از توانایی علمی او، در دوران دبیرستان و دوران دانشجویی در دانشگاه شریف، که مقالاتی را نوشت، اطلاعاتی ندارند.
برخی از آن مقالات اکنون به کتاب‌های درسی جهان راه پیدا کرده و تا جایی که می‌دانم، یکی از آنها که درباره نظریه گراف و به زبان انگلیسی است در اغلب دانشگاه‌های آمریکا و جهان تدریس می‌شود. هرچند مریم میرزاخانی مدت زیادی از زندگی‌اش را در خارج از ایران گذراند اما همیشه با بخش‌های علمی کشور در تماس بود و بارها تیم‌ها و محققان ایرانی را به شاگردی می‌پذیرفت و راهنمایی‌شان می‌کرد. او سرمایه بزرگی برای کشور ما و جهان ریاضیات است که همیشه به عرض و کیفیت زندگی توجه می‌کرد؛ نه طول مدت آن. به همین دلیل آنچه او برای ما در همین مدت کم به‌جا گذاشته، مایه مباهات است و می‌توان تا مدت‌ها درباره‌اش سخن گفت و قلم‌فرسایی کرد.