تجربه مهر 96 تهران نشان داد که این شهر هم میتواند بدون پرداخت هزینهای و به آسانی و با یک هماهنگی اداری، ساعت کار ادارات را شناور کند. طی آن روزها همزمان با بازگشایی مدارس و افزایش 5میلیون سفر شهری، ساعت آغاز بهکار ادارات تا ساعت 9 شناور شد و ترافیک هرساله هفته نخست مهر، یکباره ناپدید شد.
طی روزهای اخیر طرح تغییر ساعت کار ادارات در تهران اجرایی شده اما ساعت کار مهدکودک کودکان سنخیتی با طرح 6صبحی ندارد. ساعت کار بانکها و بازار نیز متناسب یکدیگر نیست و اصناف و مشاغل نتوانستهاند هماهنگی در ساعت کار داشته باشند.
در عین حال در طرح شناور، طبق الگوی جهانی تکههای گمشده هماهنگی خود، یکدیگر را مییابند و ساعت کار را با هم یکسان میکنند.طرح شناور به معنای پاسخ به تقاضای شهروندان و صنوف مختلف و نهادهای دولتی در خدمات به یکدیگر است.
تا امروز صبح، 240ساعت از طرح جدید تغییر ساعت ادارات پایتخت گذشته و به وضوح، اثر خود را بر ترافیک معابر شهری نشان داده است. البته بیش از این طرح، ساعت کار شناور ادارات میتواند برای شهری نظیر تهران مفید باشد؛ طرحی که در شهرهای بزرگ دنیا اجرا میشود و موفق است.
مباحث کارشناسی ترافیک و آمار همه گویای اثربخشی طرح اخیر است، اما برای اثبات کاهش ترافیک، به هیچیک نیاز نیست. کافیاست از ساعت 8 تا 10 و 16 تا 18 در معابر شهری تردد کنید تا به وضوح، اثر طرح مذکور را ببینید.
13تیر بود که استانداری تهران دستور تغییر ساعت کاری ادارات را صادر کرد؛ دستوری که با هدف حفظ انرژی و کاهش مصرف برق صادر شد، اما دستاوردی مهمتر برای تهران داشت. در اجرا مشخص شد که بخش عمده ترافیک تهران بهعلت تردد کارمندان ادارات دولتی بهوجود میآید. نکته جالب اینکه با تغییر ساعت ادارات، نهادهای خدماتی، مغازهها، مدارس و دانشگاهها همچنان به روال ساعت سابق باز و بسته میشوند اما تردد کارمندان، بیش از همه ترافیکساز و وابسته به وسایل نقلیه شخصی است.
طی 10روز اجرای این طرح در تهران، با تقسیم پیک صبحگاهی ترافیک تهران بهجای 7 تا 9صبح، به ساعت 5 تا 8 صبح منتقل شد و پس از ساعت 8 نیز، ناوگان حملونقل عمومی ترددهای کمحجمتری را تجربه کرد تا شهروندان کمبود اتوبوس و مترو برای پایتخت را کمتر احساس کنند.
- آمار پلیس از ترافیک تهران
یکی از نهادهایی که به واسطه حضور در معابر، از اثربخشی یک طرح مطلع میشود، پلیس راهور است. اعداد منتشره از سوی مرکز کنترل ترافیک پلیس درباره وضعیت ترافیک شهر تهران طی روزهای اخیر حاکیاست؛ در پی اجرای تغییر ساعت کاری ادارات، شاهد تغییر در الگوی ترافیکی شهر تهران هستیم.
بار ترافیک صبحگاهی در محورهای ورودی شهر مانند بزرگراههای نواب، رسالت، زینالدین، شیخ فضلالله نوری، سعیدی و خیابانهای دماوند و آزادی از ساعت 5:30 صبح آغاز میشود و موج اول بار ترافیک صبحگاهی تا ساعت 7:45 ادامه مییابد. از طرفی موج دوم بار ترافیک صبحگاهی نیز که مربوط به صنوف و بازاریان است از ساعت8 شروع میشود و تا ساعت 10 ادامه دارد.
البته بار ترافیکی عصر هم از ساعت١٣ آغاز میشود و تا 14 و 30 ادامه دارد و به شکل معمول هم از ساعت١٧ دارای بار مرسوم عصرگاهی هستیم که در این رابطه، توصیه پلیس استفاده از حملونقل عمومی است که قطعا به تسهیل عبور و مرور و روانسازی ترافیک شهر کمک شایان دارد.
- اعدادی درباره ترافیک تهران
طول و عرض معابر در تهران در بهترین حالت برای یک تا یک و نیممیلیون وسیله نقلیه ظرفیت دارند؛ درحالیکه تهران هر روز 4تا 4.2میلیون خودروی سواری، 1.5میلیون موتورسیکلت و هزاران اتوبوس و ون بهخود میبیند و تجمع این وسایل در معابر کمظرفیت نتیجهای جز سنگینی ترافیک ندارد.
- مستندات استانداری
آمار رسیده از استانداری تهران به همشهری نشان میدهد با تغییر ساعات کار ادارات، کارمندانی که در اطراف تهران زندگی میکردند 30دقیقهای به محل کار خود میرسند. همچنین کارمندان ساکن پایتخت برای رسیدن به محل کار حداقل 2ساعت در ترافیک سنگین معطل میماندند؛ درصورتی که با تغییر ساعت کار به ۶صبح آنان میتوانند کمتر از یک ساعت به محل کار برسند.
- توجه جهانی به ساعت شناور
از 13تیر تا امروز تنها ساعت کار ادارات از ساعتی به ساعت دیگر منتقل شده و ترافیک را کم کرده است. حالا اگر ساعت کار شناور شود و هر کارمند موظف باشد در بازهای از روز، 6ساعت کار کند، علاوه بر افزایش بازده کاری، وضع ترافیک شهری را نیز به کل حل خواهد کرد.
ساعت کار شناور هماکنون در برزیلیا، بوداپست، استکهلم، هلسینکی و کپنهاگ در قالب طرح FWT) Floating work time ) اجرایی میشود و از ترافیک شهری به نحو اثرگذاری کاسته است. اثربخشی ساعت کار شناور، نهتنها در کاهش ترافیک، بلکه به لحاظ اقتصادی و صرفهجویی در مصرف بنزین و انرژی و همچنین به لحاظ کاهش آلودگی میتواند برای شهرهای بزرگ کشور مؤثر باشد.