تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۷:۱۳

نفیسه مجیدی‌زاده: وقتی هوا گرم است و گاه و بی‌گاه برق‌ قطع می‌شود و آب هم کم است، باید راه‌هایی برای خنک‌کردن خودمان پیدا کنیم؛ راه‌هایی که نیاز کم‌تری به مصرف انرژی و برق داشته باشد، بستنی خوردن یکی از این راه‌هاست.

وقتي هوا گرم است اين خوردني سرد هم مي‌تواند شادت كند و هم با خوردن آن به شكل خيال‌انگيزي احساس خنكي مي‌كني.

هر چند براي خيلي‌ها تابستان و زمستان ندارد و در هر فصلي از بستني‌خوردن لذت مي‌برند، اما فصل بستني‌خوردن، همان تابستان است. مخصوصاً كه اين سال‌ها تنوع بستني‌ها زياد شده و مي‌توان هربار يك مزه را تجربه كرد و با خوردن بستني در بعدازظهري داغ، انرژي گرفت و شاد شد.

البته افراط در خوردن بستني مي‌تواند براي سلامتي مضر باشد و متخصصان تغذيه معتقدند که هيچ ماده‌ي غذايي را نبايد به‌صورت روزانه و مدام مصرف کرد تا خوردن آن عادت نشود. البته بهتر است هفته‌اي دو تا سه بار بيش‌تر بستني نخوريم.

 

  • خنك، اما غيرواقعي

ماده‌ي اصلي تشكيل‌دهنده‌ي بستني، شير و شكر است و بنابراين براي شناختن خاصيت‌هاي بستني بايد خواص شير را بشناسيم. كارشناسان علوم غذايي شير را به‌عنوان مهم‌ترين منبع كلسيم و فسفر بدن مي‌شناسندكه حاوي پتاسيم، منيزيم، يد، آهن و سديم نيز هست.

هم‌چنين شير به‌عنوان منبع غني ويتامين‌هاي گوناگون، حاوي 12 نوع ويتامين محلول در آب و چهار نوع ويتامين محلول در چربي است. مهم‌ترين ويتامين‌هاي شير، ويتامين آ، ويتامين د و ويتامين‌هاي گروه ب است.

از طرف ديگر هضم چربي موجود در شير آسان است و ارزش غذايي فراواني دارد. قند شير هم باعث افزايش انرژي در بدن مي‌شود. قندها هم‌چنين به دليل افزايش توليد سرتونين در مغز، تأثير زيادي در شاد كردن فرد دارند.

در نهايت، خوردن بستني كه با كمك اين شير پر خاصيت، آماده مي‌شود به ما حس خوشايندي مي‌دهد. اين حس باعث ترشح بتاآندروفين از غده‌ي هيپوفيز مي‌شود كه حس شعف را در ما ايجاد مي‌كند، اما خوب است بدانيم اين حس كه خوردن بستني در هواي گرم ما را خنك مي‌كند، فقط اثر رواني خوردن بستني است و بستني نمي‌تواند دماي بدن ما را پايين بياورد.

 

  • هر روز نخوريم!

بعد از اين همه تعريف و تمجيد از بستني، مي‌رسيم به نقطه‌ي اول كه يادمان باشد خوردن هر روزه‌ي بستني نه تنها مفيد نيست، بلكه مي‌تواند براي ما ضرر هم داشته باشد.

ضمن اين‌كه افراد مبتلا به ديابت و يا چربي خون بالا، نبايد بستني بخورند.

حتي افرادي كه اضافه وزن دارند هم بايد بدانند كه بستني آن‌ها را در معرض چاقي قرار مي‌دهد. برخي كارشناسان تغذيه معتقدند كه به دليل وجود چربي، بستني ديرهضم است و اگر بيماري روده‌اي و دستگاه گوارش داريد، لازم است با احتياط بستني بخوريد. علاوه براين، بستني را گاز نزنيد و پس از خوردن بستني دهانتان را بشوييد تا از پوسيدگي دندان‌هايتان جلوگيري كنيد.

 

  • بستني خانگي

مادربزرگم ليوان‌هاي پلاستيكي‌اي دارد كه داخل آن چوب بستني قرار مي‌گيرد اين ليوان‌ها خيلي قديمي هستند. مادربزرگم گاهي شربت آب‌ليمو درست مي‌كند، آن را در اين ليوان‌ها مي‌ريزد و ليوان ها را در فريزر مي‌گذارد و بستني يخي آب‌ليمويي درست مي‌كند. او حتي براي ما بستني يخي پرتقالي و لواشكي هم درست مي‌كند.

اما من ديروز روش ساخت بستني را از مادر دوستم كه كلاس آشپزي دارد ياد گرفتم. اين روش ساده است و كافي است اول شكر، وانيل و زرده‌ي تخم‌مرغ را در ظرف مناسبي بريزيد و آن‌ها را با هم خوب هم بزنيد، آن قدر كه مخلوط به دست آمده كف كند.

بعد شير را روي اجاق بگذاريد تا جوش بيايد. بعد مخلوط شكر، زرده‌ي تخم‌مرغ و وانيل را كه خوب زده‌ايد، به شير اضافه كنيد و باز، هم بزنيد تا خوب مخلوط شود. بعد مي‌توانيد به آن طعم‌دهنده‌هاي ديگر و يا آرد ثعلب (آردي كه از آن در تهيه بستني سنتي ايراني استفاده مي‌شود) اضافه كنيد. 

براي اين‌که بستني شما به شکل و شمايل بستني‌هاي معمول بيش‌تر شبيه شود بايد آن را در سرما هم بزنيد. اگر بستني‌ساز نداريد ظرف بزرگي را پر از يخ كنيد و مواد بستني را در ظرفي فلزي بريزيد و آن ظرف فلزي را داخل ظرف يخ قرار دهيد و بعد در همين حالت مواد بستني را با هم‌زن، بزنيد تا كم‌كم كش‌دار شود.

حالا بستني شما آماده است.

 

  • يخ‌هاي باستاني!

درباره‌ي اين‌كه بستني اولين بار چه‌طور و در كجا ساخته شد، سخن‌هاي فراواني گفته مي‌شود، اما گويا از هزاران سال قبل، آب يخ زده در آسيا به مصرف خوراكي مي‌رسيده است و حتي نشانه‌هايي از مصرف مواد لبني يخ زده، اولين بار در ادبيات چين باستان ديده شده است.

البته گفته مي‌شود در ايران باستان، افشره‌ي انگور را روي مقداري برف مي‌ريختند و به‌عنوان دسر مي‌خوردند. حتي مي‌گويند كه در ايام تابستان برف‌ را از زيرزمين‌هاي سردي به نام يخچال و يا حتي از برف باقي‌مانده روي اطراف هگمتانه كه پايتخت تابستاني بوده است برمي‌داشتند.