شهردار تهران در نخستین نشست که در برابر دوربین‌های خبری و خبرنگاران رسانه‌های مکتوب قرار گرفت از شفافیت و مبارزه با فساد گفت. گام اول را از خودش شروع کرد.
سیدمحمدعلی افشانی از تماس شخصی سخن گفت که خواهان استخدام فردی در شهرداری تهران بود. شخصی که با تکیه بر نام افراد صاحب نفوذ می‌خواست در شهرداری تهران رخنه کند. افشانی شفاف سخن گفت. نامش را به زبان آورد و از دستگیری‌اش خبر داد. این اقدام افشانی می‌تواند نخستین گام برای شفافیت و مبارزه با فساد باشد.
صبح شنبه، ۶ مرداد، نمایندگان رسانه‌ها جمع شدند تا از شهردار جدید پایتخت سؤالات خود را بپرسند. در این جلسه که در برج میلاد برگزار شد، سیدمحمدعلی افشانی به سؤالات گوناگون نمایندگان رسانه‌ها پاسخ داد: «در این دوره مهم‌ترین اولویت من مبارزه با فساد است، زیرا درصورتی که فساد وجود داشته باشد، نمی‌توان انتظار توسعه داشت.
در جامعه‌ای که فساد وجود دارد هرگز آن جامعه روی توسعه نخواهد دید. اما اگر کسی گفت که در یک ماه، 2ماه و 6ماه می‌تواند یک تغییر چشمگیر و بنیادی ایجاد کند، او نه شهرداری را می‌شناسد و نه فساد را. مبارزه با فساد نیازمند کاری طولانی است. راه این است که اول یک ابرسیستم در شهرداری مستقر کنیم تا ارتباط بین ذینفعان و کارکنان کمتر شود. و این سیستم شفاف باشد تا همه بتوانند عملکرد آن را ببینند.
نکته بعدی هم این است که آزادی عمل برای همه رسانه‌ها وجود داشته باشد، تا بتوانند نقد کنند و باید هر سه‌ماه نظرسنجی انجام دهیم و شاخص‌های مرتبط با فساد را ارزیابی کنیم.» شهردار تهران بیان کرد: وارد شدن در عرصه مبارزه با فساد هزینه سنگینی خواهد داشت و من با طیب خاطر آن را می‌پذیرم. هیچ مخالفتی با تحقیق و تفحص از دوره قبلی شهرداری نداریم و از این کار در دوره خودم هم استقبال می‌کنم حتی اگر هر 3ماه یک‌بار انجام شود.
او تأکید کرد: البته کمبود درآمد مشکلاتی برای شهرداری ایجاد می‌کند اما مبنای من حاکمیت قانون است و باوجود اینکه کمبود درآمد داریم طرح تفصیلی را اساس کار قرار می‌دهیم. اما روش‌های دیگری هم مانند طرح تفریحی و گردشگری وجود دارد که یکی از آنها در کنار دریاچه چیتگر اجرا می‌شود و برای شهرداری درآمد‌زایی دارد. کسانی هم برای ایجاد مجتمع‌های تفریحی مراجعه می‌کنند که در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند. از طرف دیگر افزایش سهم شهرداری‌ها از درآمد مالیات بر ارزش افزوده را دنبال می‌کنیم که مجبور به شهرفروشی نشویم.
افشانی گفت: من درباره تعیین مدیران فشار‌ناپذیر هستم و اگر مشخص شود که خرید و فروش پست در شهرداری انجام شده‌است، به‌شدت با آن برخورد خواهم کرد. البته باید مستنداتی برای فساد وجود داشته باشد و در مراجع حقوقی اثبات شود. باید خود شخص هم دفاعیاتش را اعلام کند و حکم صادر و ابلاغ شود. در برخی موارد هم تخلف رخ داده است مانند تخلفاتی که در ساخت بنا‌ها انجام می‌شود که اگر متخلف خسارتی وارد نکند و حقی از دیگر شهروندان تضییع نکند جریمه می‌شود.
افشانی از 4معیار برای اداره تهران سخن گفت. شهردار تهران با بیان اینکه قانون منع به کارگیری بازنشستگان در شهرداری اجرا می‌شود، گفت: من برای خود 4معیار را مشخص کرده‌ام. تا زمانی که مردم «مشارکت» نداشته باشند، امکان خدمت‌رسانی وجود ندارد و با این مشارکت‌ها اعتماد مردم به مدیریت شهری حاصل می‌شود. دومین مورد «حاکمیت قانون» است که بیشتر به نفع طبقات ضعیف جامعه خواهد بود زیرا طبقات فرادست ظرفیت‌هایی دارند که از آن بهره می‌گیرند.
سومین مورد «شفافیت» در زمینه دسترسی مردم به اطلاعات حوزه شهری است تا همه مردم بدانند که منابع مالی چگونه تأمین و چگونه هزینه می‌شود یا چه تصمیماتی گرفته شده و چه تصمیماتی به آینده مرتبط است. چهارمین مورد نیز «پاسخگویی» است که براساس آن تمام مدیران از بنده تا دیگر همکارانم موظف به پاسخگویی به رسانه‌ها هستند.
شهردار تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: 70درصد متکدیانی که در شهر تهران هستند خارجی هستند و از 30درصد باقیمانده 10درصد متعلق به شهر تهران هستند. یعنی 90درصد متکدیان تهران، تهرانی نیستند. همچنین 56درصد از معتادان تهران از سایر استان‌ها هستند که باید آنها را در استان‌هایشان از طریق کمیته امداد و بهزیستی مدیریت کنیم.
افشانی درباره مشکلات ترافیک و آلودگی هوا هم گفت: برای توسعه خطوط مترو مخصوصا خطوط 6و 7برنامه‌ریزی کردیم که تا هفته دولت سال بعد 50کیلومتر مترو به بهره‌برداری برسد. در این مدت 70واگن هم به واگن‌های مترو اضافه می‌شود. مهم‌ترین برنامه ما ساخت و تولید داخلی 630واگن است که مراحل مناقصه برای آن برگزار شد و 11شرکت اروپایی هم در آن حضور داشتند.
اکنون شرکت واگن‌سازی تهران با طرف چینی قرارداد بسته و مهم‌ترین تفاوت با قرارداد قبلی این است که با وجود گذشت چند سال از قرارداد قبلی و تغییرات دلار، قیمت همان قیمت قبلی است. نکته بعد هم اینکه در قرارداد قبلی 25درصد و در این قرارداد 55درصد واگن‌ها داخلی‌سازی شده است و به‌دلیل اهمیت قطعات داخلی، عملا بعد از این قرارداد می‌توانیم واگن‌ها را در داخل کشور بسازیم. برای خط 7مترو نیز با تمام کسانی که مرتبط بودند، مانند قرارگاه خاتم و مدیران بانک‌ها جلسه گذاشته‌ایم تا منابع لازم تأمین شود.
شهردار تهران درباره مذاکراتی که با قرارگاه خاتم‌الانبیا انجام شده است، گفت: با قرارگاه خاتم، تفاهمنامه‌ای امضا نشده‌است موضوع این است که بدهی شهرداری نزدیک 52 هزار میلیارد تومان است که حدود 23هزار میلیارد تومان آن بدهی بانکی است و هر‌ماه هم سود معوقات به آن اضافه می‌شود. بدهی ما به پیمانکاران و مالکانی که خانه‌هایشان در مسیر طرح‌های شهرداری قرار دارد نزدیک به 30هزار میلیارد تومان است.
از طرف دیگر درآمد شهرداری در ماه 650میلیارد تومان است که تنها برای پرداخت حقوق و نگهداشت شهر در حد خدمات شهری پاسخگو است. به همین دلیل کسانی که طرف قرارداد شهرداری هستند از اسفند‌ماه یا کار را کاهش دادند یا قطع کردند. جلسه‌ای که با سردار عبداللهی داشتیم برای فعال نگه داشتن و تسریع در پروژه‌ها بود و اینکه شهرداری 6ماه فرصت داشته باشد تا منابع جدید به‌دست بیاورد و همین تصمیم هم اجرا شد.
سیدمحمدعلی افشانی باز هم از مبارزه با فساد گفت. ماجرای شخصی که به دفترش نفوذ کرده بود را به‌صورت شفاف با خبرنگاران در میان گذاشت و از برخورد با او گفت: شخصی که ادعا می‌کرد یکی از مسئولان است با من تماس گرفت و برای استخدام شخص دیگری سفارش کرد، ولی من به آن اعتنایی نکردم، اما زمانی که این تماس تکرار شد متوجه جعلی بودن این تماس شدم و به حراست شهرداری دستور پیگیری دادم. پس از 2روز مشخص شد که نهاد دیگری هم به‌دنبال دستگیری این شخص است. به فاصله کوتاهی این فرد که ارتباطی با دفتر من نداشت و در گذشته هم با نام‌های مختلف با مدیران سابق تماس گرفته بود، دستگیر شد.
شهردار در ادامه صحبت‌های خود گفت: همه باید به این بیندیشیم که چگونه آینده تهران را بهتر از امروز داشته باشیم. برنامه من شهر زیست‌پذیر، شهروند مشارکت‌پذیر است. مشخصات شهر زیست‌پذیر بر 2محور متمرکز است؛ یکی ارتقای کیفیت زندگی مردم و دیگر رضایتمندی شهروندان و همه برنامه‌هایی که ما دنبال می‌کنیم براساس همین 2محور است.
افشانی با اشاره به اینکه در محلات محروم و محلات برخوردار شهر زیست دوگانه وجود دارد، بیان کرد: برنامه من برای کاهش این مشکل تبعیض مثبت است که در آن به مناطق محروم بیشتر می‌پردازیم. در همین راستا یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها کاهش آسیب‌های اجتماعی و یکی از بخش‌های آن کاهش تکدی‌گری است. شهردار تهران در این‌باره شرح داد: برای کاهش گدایی در شهر بین ارگان‌های مختلف مانند استانداری و کمیته امداد و بهزیستی، برنامه‌ریزی و تقسیم کار شده است که امید می‌رود تا سال آینده در همین تاریخ دیگر مشکل تکدی‌گری نداشته باشیم.
او درباره حاشیه‌نشینی متاثر از خشکسالی نیز گفت: مشکل حاشیه‌نشینی به این سادگی قابل حل نیست، شرایط اقتصادی ناشی از خشکسالی‌های اخیر باعث شد که حداقل درآمد مردم به‌عنوان کشاورز و دامدار از بین برود و نخستین جایی‌که فکر کردند حاشیه شهر‌های بزرگ بود. چون شهر جاذبه دارد همیشه عده‌ای به شهر اضافه می‌شوند. باید به هر فرد که در یک استان دچار مشکل معیشت شده است در همان استان رسیدگی شود و این کار حداقل یک دوره 10ساله می‌خواهد.
شهردار درباره رویکر‌د‌های عمرانی شهرداری در ارتباط با حوادث طبیعی نیز اضافه کرد: ادامه مسیر روددره‌ها در داخل شهر بسته شده و با توجه به تغییرات اقلیمی و احتمال باران‌های شدید که در گذشته هم چندبار رخ داده است، اگر بارندگی بیش از 200میلی‌متر در مدت کوتاه داشته باشیم خسارت زیادی از سیل خواهیم دید که در این زمینه دستور بررسی شرایط روددره‌ها و تدوین راهکار‌های مدیریت بحران‌های ناشی از سیل را داده‌ام.
از طرف دیگر بخش عمده‌ای از ساختمان‌های تهران به اندک تکانی فروخواهد ریخت و آسیب‌پذیری شهر در زلزله بالای 6ریشتر خیلی زیاد است. به همین دلیل باید برای مقاوم‌سازی اقدام کنیم. در همین راستا از شناسنامه فنی، ابتدا برای ساختمان‌های دارای اهمیت و بعد برای همه ساختمان‌ها استفاده خواهد شد.
افشانی همچنین درباره نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی گفت: این کار دربرنامه دولت هم قرار دارد که بخشی از آن نوسازی شبکه اتوبوسرانی است و در این چارچوب 18هزار اتوبوس جدید در کل کشور و 3هزار اتوبوس جدید در تهران به کارگرفته می‌شوند و از امسال ساخت تعدادی از آنها شروع می‌شود. برای برقی‌کردن موتورسیکلت‌ها هم با سازمان برنامه و بودجه توافق کرده‌ایم تا یک‌سوم هزینه را ما، یک‌سوم آنها و یک‌سوم را مالکان موتور‌ها پرداخت کنند. بعد از آن هم به‌دنبال برقی کردن تاکسی‌ها هستیم.
- هوشمند‌سازی تمامی ارکان شهری
مدتی پیش با تلاش رسانه‌ها و بیان نظرات کارشناسان درباره زیان‌های کاشت چمن در شهر، مشکل آب‌بر بودن این پوشش گیاهی در فضای سبز مورد توجه قرار گرفت. شهردار تهران در پاسخ به سؤال خبرنگار همشهری درباره ممنوعیت کاشت چمن در تهران و نگهداری چمن‌های موجود، گفت: در تهران مشکل کمبود آب داریم و به‌دلیل اینکه دچار تغییرات اقلیم مانند خشکسالی هستیم باید به‌دنبال منابع آبی پایدار باشیم که مهم‌ترین آن پساب خانگی است که باید تصفیه و وارد مدار شود. از طرف دیگر باید با دانش امروز به‌دنبال کاشت درختان و گیاهان جایگزین با چمن باشیم.
این طرح اخیرا اعلام شد و در حال پیگیری است. مسئله مهم‌تر این است که هوشمند‌سازی شهر فقط درباره ترافیک نیست، بلکه درباره آبیاری فضای سبز هم هست و با استفاده از این سامانه‌ها می‌توانیم مقدار مصرف آب در فضای سبز را کاهش دهیم. سیدمحمدعلی افشانی تأکید کرد: مهم‌ترین طرح من که یک‌ماه از آن می‌گذرد و هزار نفر درگیر آن هستند،
ساخت کمربند سبز در تمام خط شمالی شهر از شرق تا غرب است تا کسانی که منافع خود را به مردم ترجیح می‌دهند، نتوانند به سمت کوه‌های البرز پیشروی و آنها را تصرف کنند. اکنون شیار‌ها و گود‌ها حفر شده و در انتهای پاییز می‌توانیم این مسیر را درخت بکاریم تا در بهار سبز شود. کسانی که ادعایی برای مالکیت این اراضی دارند به‌عنوان معارض می‌توانند ادعای خود را مطرح کنند.