صحن علنی دیروز بهارستان به کام منتقدان دولت بود، جمعی نامشان را ذیل نامه طرح سؤال از روحانی ثبت کردند و جمعی دیگر با امضای طرح استیضاح علی ربیعی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی به موکلانشان اعلام کردند که صدای اعتراضشان را شنیده‌اند.
برخی دیگر همچون نماینده یکی از شهرستان‌های استان همدان نیز از مجتبی ذوالنور، طراح اصلی طرح سؤال از رئیس‌جمهور گلایه داشتند که چرا نامش را ذیل طرح سؤال از حسن روحانی نیاورده است تا به‌زعمش در این اقدام انقلابی سهیم شود و به موکلانش نشان دهد در احضار رئیس‌جمهور به مجلس سهیم بوده و درباره اوضاع اقتصادی موکلانش از رئیس‌جمهور سؤال کرده است.
برخی دیگر نیز به شادمانی اعلام وصول طرح سؤال از روحانی با هم دست می‌دادند و گاه مصافحه می‌کردند. در چنین فضایی بود که طرح سؤال از رئیس‌جمهور با 80امضا و در 5محور در جلسه علنی دیروز بهارستان از سوی علی لاریجانی، رئیس مجلس اعلام وصول شد و حالا رئیس‌جمهور یک‌ماه فرصت دارد تا برای پاسخگویی به سؤالات طراحان به مجلس برود.
قریب به 9ماه است که طرح سؤال از رئیس‌جمهور از سوی جمعی از نمایندگان اصولگرای مجلس که عمدتا وابسته به جریان پایداری هستند در بهارستان دنبال می‌شود و به‌دلیل طولانی بودن روند آن اخبار متعددی از روند پیگیری این سؤال منتشر شده است. مجتبی ذوالنور، محسن کوهکن، حسینعلی حاجی دلیگانی، سیدناصر موسوی لارگانی و اصغر سلیمی هسته اولیه طراحان سؤال از رئیس‌جمهور را تشکیل می‌دهند.
با تمام این احوال، اتفاقات اخیر کشور ازجمله افزایش قیمت ارز، بی‌توجهی رئیس‌جمهور به ترمیم تیم اقتصادی‌اش و عدم‌برگزاری دیداری با نمایندگان برای شرح برنامه‌های دولت سبب شد تا جمعی دیگر از نمایندگان به خیل طراحان سؤال از حسن روحانی بپیوندند و او را به دومین رئیس‌جمهوری تبدیل کنند که در دوران 8ساله ریاست‌جمهوری‌اش برای پاسخگوی به مجلس فراخوانده شده است.
عدم‌موفقیت دولت در کنترل قاچاق کالا و ارز، استمرار تحریم‌های بانکی، عدم‌اقدام شایسته دولت درخصوص کاهش نرخ بیکاری، رکود اقتصادی شدید چندین‌ساله، افزایش شتابان نرخ ارزهای خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی، 5محور سؤال از رئیس‌جمهور است. براساس ماده213 آیین‌نامه داخلی مجلس، رئیس‌جمهور موظف است حداکثر ظرف مدت یک‌ماه از تاریخ اعلام وصول شدن سؤال در مجلس حضور پیدا کرده و به سؤالات مطروحه پاسخ دهد.
دولت اما در نخستین واکنش به این اقدام مجلس، این اعلام وصول طرح سؤال از رئیس‌جمهور را غیرقانونی تعبیر کرده بود. حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور معتقد است: قریب به اتفاق نمایندگان بعد از نشست نمایندگان رئیس‌جمهور با آنها در کمیسیون‌های تخصصی مربوطه ارز طرح سؤال از رئیس‌جمهور اعلام انصراف کرده و در هفته گذشته باز هم اعلام کردند که منصرف نشده‌اند، انصراف از انصراف در هیچ کجای آیین‌نامه داخلی مجلس نیامده و لذا ما اعلام وصول طرح مذکور را قانونی نمی‌دانیم.
حسن روحانی، دومین رئیس‌جمهور پس از انقلاب اسلامی است که طرح سؤال از رئیس‌جمهور درباره او به‌اجرا درمی‌آید، پیش از او نیز محمود احمدی‌نژاد در سال دوم ریاستش بر دولت دهم - اسفند ماه سال 90 - به مجلس فراخوانده شد. با احضار احمدی‌نژاد به مجلس در زمستان 7سال پیش تابوی طرح سؤال از رئیس‌جمهور شکسته شد، البته او جلسه رسمی پاسخگویی به سؤال 80نماینده سؤال‌کننده را به‌دلیل شوخی‌ها و بذله‌گویی از حالت رسمی و مورد انتظار مجلس هشتمی‌ها خارج کرد و نمایندگان به مطلوب خود نرسیدند. حالا هم روحانی در آغاز 2سالگی دولت دومش در روزهایی به مجلس فرا خوانده شده که افزایش قیمت ارز و طلا، گرانی‌ها و کاهش قدرت خرید مردم به‌دلیل تحریم‌های جدید آمریکا زندگی روزمره مردم را تحت‌تأثیر قرار داده است.
- چرا استیضاح ربیعی؟
در همان روزی که مجلس طرح سؤال از رئیس‌جمهور را اعلام وصول کرد، 2 اتفاق هم در بهارستان رخ داد که نشان می‌داد مجلس قرار نیست این روزها همراه دولت رفتار کند. نکته اول رأی مثبت مجلس به طرح تشکیل وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری بود.
این اتفاق در شرایطی افتاد که در یک‌ماه گذشته اصرارهای دولت برای تفکیک 3وزارتخانه «صنعت، معدن و تجارت»، «راه و شهرسازی» و«تعاون، کار و رفاه اجتماعی» به نتیجه نرسیده بود و مجلسی‌ها هربار به بهانه‌ای به خواسته دولتی‌ها تن نداده بودند. دولت معتقد است با تفکیک وزارتخانه‌ها تمرکز بر وظایف بخشی از وزارتخانه‌ها بیشتر و کنترل اوضاع اقتصادی برای دولت آسان‌تر می‌شود.
مجلسی‌ها تفکیک وزارتخانه‌ها را دارای بار مالی می‌دانند. اتفاق دیگر اعلام وصول طرح استیضاح وزیر کار بود. هرچند اعلام وصول طرح سؤال از رئیس‌جمهور اهمیت اعلام وصول طرح استیضاح از علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی را به حاشیه کشاند اما محمدرضا بادامچی در نطق پیش از دستورش در جلسه علنی دیروز بهارستان به نکته‌ای پنهان اشاره کرد که سایه سیاسی بودن استیضاح ربیعی را پررنگ‌تر از بعد نظارتی آن نشان داد.
او خطاب به هیأت رئیسه تأکید کرد: اعلام وصول استیضاح وزیر کار یکی از کارهایی بود که در شأن هیأت رئیسه نبود، چرا که در کمیسیون‌های دیگر چند وزیر در راس استیضاح هستند. ماده۲۲۳ را از کمیسیون اجتماعی گرفتند و اجازه ندادند وضعیت استیضاح بررسی شود. 3وزیر قبل از وزیر کار تحت استیضاح بودند و همچنان در کمیسیون‌ها باقی ماندند، ولی امروز استیضاح وزیر کار اعلام وصول شد.
نمایندگان مجلس معتقدند نخستین وزیری که در روزهای اخیر مورد استیضاح قرار گیرد قربانی نارضایتی‌ها از فضای اقتصادی کشور می‌شود و از وزارت خواهد افتاد. استیضاح وزیر راه در مجلس در ایامی کلید خورده است که در جلسه اخیر ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماموریت یافته است زمینه اجرایی شدن بسته پیشنهادی برای کمک به معیشت مردم را فراهم کند.
از سوی دیگر در روزهای اخیر که استراتژی و راهبرد آمریکا تبدیل مطالبات اقتصادی به بحران‌های اجتماعی است و در پیشبرد این استراتژی بخش‌های کارگری را هم نشانه گرفته است، شاید نیاز به تمرکز بیشتر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشد، مجلس در چنین شرایطی استیضاح بی‌موقعی را کلید زده است که این وزارتخانه را دچار تشویش می‌کند.