به گزارش همشهري آنلاين به نقل از گاردين، دو زيستشناس سيستمي دانشگاه استنفورد به نامهاي شيانروي چنگ و جيمز فارل موفق به كشف پديدهاي به نام سرعت مرگ سلولها يا ياختهها شدند. اين كشف به دانشمندان كمك ميكند با دانستن سرعت مرگ و دقيقتر شيوه مرگ سلولها به دانستنيهاي كاربردي بسيار جذابتر دست يابند. بر اساس آنچه چنگ و فرل در مجله ساينس منتشر كردهاند، سرعت مرگ سلولها 30 ميكرومتر در دقيقه است.
يكي از مهمترين كاربردهاي كشف سرعت مرگ سلولها در رمان بيماران مبتلا به سرطان است. پزشكان ميتوانند با روشهاي علمي سلولهاي سرطاني را تشويق كنند خودشان را بكشند. از سوي ديگر، در افراد در خطر ابتلا به بيماري آلزايمر يا فراموشي پيشرونده هم ميتوان جلوي مرگ سلولها را گرفت. زيستشناسان سيستمي به لطف آشنايي كامل با علم رياضي موفق به كشف سرعت مرگ سلولها شدهاند.
براي آنها كه ميخواهند با اندازه دقيق سرعت مرگ سلولها آشنا شوند، ذكر اين نكتههاي رياضي ضروري است؛ ميكرومتر يا نام آشناتر ميكرون يكميليونيم متر يا همان يكهزارم ميليمتر است. به اين ترتيب، ميتوان سرعت مرگ سلولها را سيهزارم يك ميليمتر در دقيقه دانست. دانشمندان البته براي اندازهگيري بهتر اين سرعت از مقياسهاي ميليمتر و ساعت بهره بردهاند؛ دو ميليمتر در ساعت.
چنگ و فرل با مطالعه تخم قورباغه سرعت مرگ سلولها را اندازه گرفتند و به نرخ آپوپتوز دست يافتند؛ خزان ياختهاي (آپويتوز) به خودكشي سلولها يا مرگ برنامهريزيشده سلولها گفته ميشود كه بر اساس آن، سلولها خودشان را از بين ميبرند تا به عملكرد بهتر اندامها كمك كنند. مرگ ياختهها در بيشتر موارد به نفع انسان است و هر انسان ميانگين روزانه 50 ميليارد سلول از دست ميدهد و مشكلي با اين ماجرا ندارد.
البته ياختهها هم گاهي سردرگم ميشوند؛ مثل اينكه شما به سلولي نياز نداريد و ميخواهيد از دستش راحت شويد اما همان اطراف پرسه ميزند و نميميرد. از اين رو، اگر انسان با روند مرگ سلولي آشناتر شود، دخالتهاي پزشكي ميتواند تاثيرگذارتر باشد.
«سرعت مرگ» نام يكي از ترانههاي آلبوم يك گروه موسيقي پانك در نيوزيلند است و مفهوم پزشكي سرعت مرگ سلولها نبايد با آن اشتباه گرفته شود.