آنچه نقاشی فرسکو را از دیگر نقاشیهای دیواری (مانند نقاشیهای غار) متمایز میکند، این است که این نقاشیها با ایجاد یک لایه از گچ روی دیوار آغاز میشوند. رنگ جذب گچ و جزیی از دیوار میشود.
تکنیک Fresco از دوران باستان استفاده شده و با نقاشی ایتالیایی رنسانس مرتبط است. فرِسْکو یا فرسک به فرانسوی: fresque یا دیوارنگاره واژهای است که برای اشاره به چندین شیوهٔ نقاشی-مرتبط با هم- بر روی گچ، دیوار یا سقف بهکار میرود.
واژهٔ فرسکو ریشه در لغت ایتالیایی آفرسکو-به معنی تَر و تازگی- دارد. شیوهٔ نقاشی فرسکو اغلب در دورهٔ رنسانس و دوران هنری پیش از آن استفاده میشدهاست.
- سه تکنیک در فرسکو
الف - در تکنیک بون فرسکو به لایهٔ زبر زیرین آریچو گفته میشود که پس از اتمام کار، سطح آن در زیر اینتوناکو ناپدید میشود. بسیاری از هنرمندان اولیهٔ فرسکو، طرح ابتدایی را با گونهای رنگ اخری بهنام سینوپیا روی آریچو ثبت میکردند. بعدها تکنیکهای پیشرفتهتری برای انتقال طرح از کاغذ به روی دیوار ابداع شدند. در یک شیوهٔ متداول طرح بر روی کاغذ رسم میشد، سپس در امتداد تمام خطوط تشکیلدهندهٔ طرح-با وسیلهای نوکتیز- سوراخهای ریزی ایجاد شده و کاغذ پانچشده در محلی که قرار بود نقاشی در آنجا خلق شود نصب میشد و با مالیدن یا کوبیدن کیسهٔ حاوی دوده طرح را از میان سوراخها، روی سطح آریچو منتقل میکردند.
ب- فرسکوی خُشک، اِ سِکّو یا فرسکو-سِکّو Fresco-secco روش دوم و در تضاد با شیوهٔ بون فرسکو است. واژهٔ سِکّو در زبان ایتالیایی به معنی خُشک است و تکنیک فرسکو-سِکّو برخلاف بون فرسکو روی سطح خُشک اجرا میشود. در این روش برای اینکه رنگ بر روی سطح خُشک بنشیند پودر رنگ را با موادی مثل زردهٔ تخم مرغ (شیوهٔ تِمْپْرا)، چسب یا روغن مخلوط میکنند تا بر روی سطح خشک پایدار بماند.
ج_تکنیک سوم متزو فرسکو نام دارد که روی سطح گچیای که تا حدودی خشک شدهاست اجرا میشود. در اینحالت رنگدانهها به خاطر مرطوب نبودن کامل سطح، بسیار کمتر از شیوهٔ بون فرسکو در داخل گچ نفوذ میکنند و بیشتر در سطح باقی میمانند.
کلیسای شهر کراکوف لهستان | دیوارنگاره مسیح |قرن یازدهم میلادی
دیوارنگاری با عنوان بانو و اسب تک شاخ | رم ایتالیا | قرن هفدهم میلادی| کاخ فارنیسه