به گزارش همشهری، فعالان بازار می‌گویند این روزها کشف قیمت خودروهای داخلی در بازاری کم عمق اتفاق می‌افتد زیرا تعداد عرضه خودروها در بازار کاهش یافته و همزمان برخی نمایندگی‌های خودروسازان در فضای مجازی به داغ‌کردن قیمت‌ها می‌پردازند. خودروسازان هم افزایش 2برابری نرخ ارز و دپوی قطعات و مواداولیه وارداتی در گمرک، انباشته شدن 70هزار خودروی ناقص در روی خطوط تولید و پارکینگ‌ها، کاهش شدید تیراژ تولید وقیمت‌گذاری دستوری شورای رقابت را علت افزایش شکاف قیمتی خودرو از کارخانه تا بازار قلمداد می‌کنند.
- کیلویی چند؟
«پراید 40میلیونی» اصطلاحی است که از یک‌ماه پیش فعالان بازار برای نشان دادن اوضاع نابسامان اقتصاد و افزایش قیمت کالاهای مصرفی به استعاره از آن یاد می‌کردند، اما دیروز این اصطلاح تلخ به واقعیتی در حاشیه بازار خودرو تبدیل شد. این اتفاق درعین حال دیالوگ معروف «پراید کیلویی چند؟» را یادآوری کرد.
به‌نظر می‌رسد صنعت خودرو در ثبت رکورد رشد قیمت سرآمد بوده است زیرا پراید سایپا از 3هفته پیش تاکنون52درصد افزایش یافته و به 38میلیون تومان در بازار آزاد رسیده است. واقعیت وقتی تلخ‌تر می‌شود که با درنظر گرفتن قیمت 38میلیون تومانی و وزن 905کیلوگرمی پراید، هر کیلوگرم از این خودرو در بازار آزاد 42هزار تومان قیمت می‌خورد. بررسی قیمت انواع خودروهای پرتقاضای تولید و مونتاژ داخلی در حاشیه بازار بیانگر افزایش شکاف بین قیمت کارخانه و قیمت بازار آزاد است. به‌نظر می‌رسد خودروسازان با طفره رفتن از عمل به تعهدات خود در زمینه تحویل خودروهای پیش فروش شده به مشتریان، باعث کاهش عرضه در بازار و افزایش عطش سوداگران شده‌اند. این عامل در کنار سرازیر شدن پول‌های پرقدرت به بازار خودرو، به گرانی‌ها دامن زده است.
با این شرایط دیروز قیمت برخی انواع پراید در حاشیه بازار به 38تا 40میلیون تومان رسید و برخی محصولات تولید مشترک و حتی خودروهای چینی در بازار آزاد عملا بی‌قیمت شد.
- چراغ سبز به آزادسازی قیمت خودرو
سعید مؤتمنی، رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل در گفت‌وگو با همشهری درباره وضعیت این روزهای بازار خودرو اعلام کرد، وضع بازار خودرو خیلی خراب است زیرا عملا خودرویی در بازار موجود نیست و معدود خودروهای عرضه شده در نمایندگی‌های خریدار سبد محصولات خودروسازان نیز از طریق سایت‌ها و شبکه‌های فضای مجازی قیمت‌گذاری و به مشتریان فروخته می‌شود.
سعید مؤتمنی گفت:کاهش شدید یا توقف عرضه ترفند همیشگی خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو است. به گفته او از 3هفته پیش که بحث آزادسازی قیمت خودرو مطرح شد و برخی نمایندگان مجلس نیز به این موضوع چراغ سبز نشان دادند، عرضه خودروهای داخلی در بازار، قطره چکانی شده است.
به گفته او تأثیر این رویکرد افزایش قیمت خودروهای داخلی در حاشیه بازار بوده است به‌نحوی که قیمت پراید در بازار آزاد از 24تا 25میلیون تومان در اوایل تابستان به به 38تا 39میلیون تومان در معاملات دیروز رسید، قیمت پژو 206تیپ 2هم از 38به 66میلیون تومان، قیمت اچ سی کراس از 55به 90میلیون تومان و ساندرو استپ وی اتوماتیک از 82به مرز 120میلیون تومان افزایش یافته است.
- قطع عرضه خودرو به بازار
رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل، تأکید کرد: مدتی است که سایپا، ایران‌خودرو و شرکت‌های چینی، هیچ خودرویی را فاکتور نکرده‌اند و از عرضه خودرو به مشتریان و نمایشگاه‌‌داران خودداری می‌کنند.
مؤتمنی تأکید کرد: 5روز پیش از ثبت‌نام عیدانه فروش محصولات ایران‌خودرو، این شرکت در بخشنامه‌ای به نمایندگی‌ها اعلام کرد می‌توانند سبد 5تا 40میلیارد تومانی خودرو را با سود مشارکت 20درصدی خریداری کنند اما سود مشارکت فروش خودرو به مشتریان 15درصد تعیین شد. به گفته او خودروسازان تعمدا خودروهای مشتریان را تحویل نمی‌دهند.
در ابتدای امسال شورای رقابت با افزایش حداکثر 7درصدی قیمت محصولات ایران‌خودرو موافقت کرد اما اکنون شرایط به‌گونه‌ای شده که اگر قیمت‌ها تا 30درصد هم افزایش یابد، اعتراض چندانی را به‌دنبال ندارد. مؤتمنی گفت: اکنون پراید هم در بازار بی‌قیمت شده و عرضه‌کنندگان، این خودرو را به نرخ 38تا 40میلیون تومان در کانال‌های تلگرامی به مشتریان عرضه می‌کنند و شرایط به‌گونه‌ای شده که واسطه‌ها و لیدرها خودروها را به هر قیمتی می‌فروشند. او افزود:
خودروسازان قبلا از اندیشیدن به تمهیدات لازم برای تامین قطعه خبر داده بودند اما از یک‌ماه پیش اعلام کردند که قطعه ندارند و خودروهای تولید شده ناقص در کف کارخانه دپو شده‌اند؛ درحالی‌که این موضوع با ادعای تولید خودروی ملی و داخلی‌سازی 70تا90 درصدی خودرو مغایرت دارد.
- محصول نگاه دولتی به خودرو
دبیر انجمن خودروسازان در گفت‌وگو با همشهری رسیدن قیمت پراید در حاشیه بازار به 40میلیون تومان را محصول قیمت‌گذاری دستوری خودرو در شورای رقابت و سازمان حمایت اعلام کرد و گفت: برای مهار قیمت خودرو در حاشیه بازار راهی جز آزادسازی قیمت خودرو و تعیین قیمت‌ها در حاشیه بازار خودرو وجود ندارد. بر این اساس وزارت صنعت و خودروسازان درخواست آزادسازی قیمت خودرو را به رئیس‌جمهوری ارائه کرده‌اند.
احمد نعمت بخش، ارزبری برخی قطعات تولید پراید مانند ای‌سی‌یو، ایربگ، لوازم الکترونیک و... را 2هزار دلار اعلام کرد و افزود: درصورتی که مقرر باشد خودرو با نرخ ارز بازار ثانویه تولید شود، با درنظر گرفتن مابه‌التفاوت نرخ دلار 4هزار و 200تومانی دولتی و 9هزار تومانی بازار ثانویه، فقط این عامل موجب رشد 8میلیون تومانی قیمت پراید می‌شود که باید به این قیمت، هزینه‌های افزایش قیمت مواداولیه مانند فولاد، آلومینیوم، مس، مواد پتروشیمی و پلیمری، حقوق و دستمزد و...
را هم اضافه کرد و با این روند قیمت تمام‌شده تولید پراید بازهم افزایش خواهد یافت اما هیچ‌گاه به 42میلیون تومان نمی‌رسد. او تأثیر عرضه‌نشدن خودروهای پیش فروش شده توسط خودروسازان بر شکاف قیمتی خودرو در بازار را رد کرد و گفت: 70هزار خودروی ناقص در شرکت‌های خودروسازی دپو شده اما قطعه‌سازان مقدار زیادی قطعه در گمرک دارند که منتظر ترخیص است. به‌گفته او دپو‌کردن خودرو هزینه‌های خاص خود را دارد و خودروسازان ملزم به پرداخت هزینه تأخیر و سود مشارکت به مشتریان هستند.