در حالی که چندی پیش رئیس اتحادیه تولید کنندگان پودر شوینده از نبود کاهش تولید این کالا خبر داده و اعلام کرده بود، تولید کنونی این کالا در کشور 2 برابر نیاز بازار داخلی بوده و ریشه اصلی نابسامانیهای اخیر در شرایط و نحوه توزیع این کالا نهفته است، پس از بارش برف اخیر گرچه وزارت بازرگانی وعدههایی را برای تامین نیاز بازار اعلام کرد اما با تداوم مشکلات مردم برای تامین این کالا، دید گاههای متفاوتی در زمینه علل نوسان قیمت و عرضه این کالا مطرح شده و در تازهترین اظهار نظر سازمان حمایت، این موضوع به بارش برف و مشکلات توزیع مرتبط شده است.
این در حالی است که چندی پیش وزیر بازرگانی پرداخت نشدن یارانه توزیع این کالا به تولید کنندگان را یکی از مشکلات مطرح دانسته و بر ضرورت تسریع در این کار تاکید کرد.
اما با وجود وعدههای داده شده به نظر میرسد نابسامانی نظام توزیع و ناکارآمدی سیاستگذاریهای بخش تولید عامل نابسامانی قیمت و عرضه برخی کالا محسوب میشود چرا که اگر فرض شرایط نامساعد جوی در نابسامانی قیمت صحت داشته باشد باید این موضوع در کالاهای حساس دیگری مانند لبنیات و غیره نیز مصداق داشته باشد.
مشکل پودر مرتفع می شود
در این شرایط مسعود میر کاظمی در حاشیه جلسه هفته گذشته هیات دولت ابراز امیدواری کرده بود که تا چند روز آینده مشکلات ایجاد شده در زمینه پودر لباسشویی رفع شود. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه علت کمیاب شدن پودر لباسشویی در چند روز اخیر چیست؟ با بیان اینکه سالانه مقدار زیادی یارانه برای پودر اختصاص داده میشود و پودر لباسشویی جزو کالاهایی است که در سال 86 با نرخ معادل سال 83 ارائه شده است، گفته بود: اخیرا مشکلاتی در زمینه توزیع و همچنین بحث یارانه پودر به وجود آمده بود که تلاشهای زیادی شده تا این مشکل برطرف شود و وزارت صنایع در این ارتباط اقدامات لازم را انجام داده تا مشکل حل شود و ما امیدواریم تا چند سال آینده شاهد حل این مشکل باشیم.
با این وعده وزیر بازرگانی اخباری مبنی بر تزریق 40 هزار تن پودر شوینده به بازار تا آخر ماه جاری اعلام و قیمت پودر شوینده ماشینی 330 تومان اعلام شد، اما با این وجود و توزیع محدود این کالا در برخی نقاط شهر، هنوز تامین نیاز مصرفکنندگان این کالا با قیمتهای مصوب با مشکل مواجه است.
همچنین دبیر شورای تولیدکنندگان پودر و نایب رئیس انجمن صنایع از برنامه این شورا برای توزیع پودرهای شوینده از طریق میادین، خرده فروشیها و فروشگاههای زنجیرهای خبر داده و اعلام کرده بود: در طول دی ماه سال جاری 40 هزار تن پودرهای شوینده پر مصرف در بازار تزریق میشود که 30 درصد آن ماشینی است.
سید مصطفی مقدسی با بیان اینکه قیمت پودرهای شوینده تثبیت شده می افزاید: با توجه به یارانهای بودن تولید پودرهای شوینده، قیمت بسته 500 گرمی پودر دستی 215 تومان و قیمت بسته 500 گرمی پودر ماشینی نیز 330 تومان تعیین شده و کسی حق گران فروشی ندارد.
گرچه وی علت اصلی وقفه به وجود آمده در تولید و توزیع پودر را عوامل مختلفی مانند افت تولید 20 درصدی در تولید پودرهای شوینده و وضعیت آب و هوایی، یارانهها و کمبود نقدینگی شرکتهای تولیدکننده دانسته بود که تاثیری 20 درصدی در افت داشته و فضای روانی بازار نیز بیشترین تاثیر را در این زمینه به وجود آورده و موجب شده تا شاهد کمبود 80 درصدی پودرهای شوینده در بازار باشیم.
تغییرات جوی عامل نابسامانی
این در حالی است که معاون وزیر بازرگانی با تاکید بر این که هیچ مشکلی در تامین پودرهای شوینده ایجاد نشده و تنها به علت مشکلات حمل و نقلی در اثر تغییرات آب و هوایی وقفه کوتاهی به وجود آمده که رفع میشود، درباره دلایل کمیاب شدن پودر ماشین لباسشویی در بازار می گوید: مشکلی در میزان تولید پودرهای شوینده وجود ندارد و تنها وقفه کوتاهی در عرضه آن ایجاد شده که بحث سرما و بسته شدن جادهها نیز آن را تشدید کرده است.
کیومرث جلیلیان، رئیس سازمان حمایت از مصرف کنندگان میافزاید: فروشگاههای زنجیرهای به میزان زیادی پودر شوینده عرضه میکنند و مصرفکنندگان میتوانند با مراجعه به این فروشگاهها نیاز خود را تامین کنند. همچنین نتایج این بازرسیها از سطح شهر نشان میدهد که اتفاق خاصی رخ نداده و بسیاری از فروشگاهها نیز پودر شوینده را عرضه میکنند.
برخورد با گرانفروشان پودر شوینده
در تازهترین اظهار نظرها پس از ناکارآمدی اقدامات انجام شده برای توزیع این کالا ، مدیر کل تامین و توزیع کالای وزارت بازرگانی با اشاره به برخورد این وزارتخانه با متخلفان و گرانفروشان پودر شوینده میگوید: مردم، متخلفان و گرانفروشان را با شماره تلفن 124 به وزارت بازرگانی اعلام کنند.
عباس قلی زاده میافزاید:اولویت اول توزیع در میادین میوه و تره بار است که مراجعه مردم به آنجا بیشتر از سایر نقاط صورت می گیرد ضمن اینکه کنترل و نظارت بیشتری نیز روی توزیع است. اولویت دوم توزیع در فروشگاههای زنجیره ای و تعاونی های مصرف محلی شناسنامه دار است که می توان کنترل و نظارت را نیز روی آنها انجام داد. با این اقدامات می توان نیاز مردم را تا حد زیادی پوشش داد. در کنار این اقدامات، توزیع خرده فروشی در سطح مغازه ها نیز قطع نشده چرا که اگر تخلفی نیز در سطح مغازه ها صورت گیرد با توزیع گسترده در میادین میوه و تره بار نمی تواند پایدار باشد.
وی در تشریح جزئیات کمبود پودر شوینده در بازار میگوید: علتهای مختلفی را می توان برای کمبود این کالا به صورت مقطعی متصور شد. تا انتهای آذر ماه هیچ مشکلی وجود نداشت و از ابتدای سال هیچ کمبودی نه احساس شد و نه مشکلی وجود داشت؛ البته سال گذشته نیز همین طور بود.
به گفته وی، مشکل دیگر گران شدن برخی مواد اولیه این صنعت بود؛ چرا که مواد اولیه این کارخانهها 100 در صد وابسته به پتروشیمی است. از سوی دیگر سرمای غیرقابل پیش بینی امسال و قطعی گاز2 کارخانه تولید کننده پودر شوینده نیز به مشکلات اضافه کرد چرا که آنها از مدار تولید خارج شدند، از سوی دیگر شرایط غیرطبیعی جوی نیز باعث شد تا حمل و نقل این کالا به سراسر کشور دچار مشکل شود.
محصولات پتروشیمی نقشی ندارد
مدیر کل تامین و توزیع کالای وزارت بازرگانی تامین نشدن به موقع مواد اولیه مورد نیاز کارخانهها را یکی از عوامل موثر در نابسامانی بازار قلمداد کرده اما مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان این که گرانی پودرهای شوینده به آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی ارتباطی ندارد، میگوید: گران شدن بهای انواع پودرهای شست وشو، ارتباطی با آزاد شدن نرخ محصولات پتروشیمی ندارد زیرا این صنایع، خوراک خود را از واحدهای LAB اصفهان و کرمانشاه دریافت میکردند. واحدLAB اصفهان از همان زمان ساخت و بهرهبرداری، خصوصی بود و محصول خود را به قیمت آزاد در بازار میفروخت.
غلامحسین نجابت در خصوص میزان تولید و فروش محصولات پتروشیمی در 9 ماهه سال جاری می گوید: در 9 ماهه امسال حدود 18 میلیون تن انواع محصولات و فرآوردههای پتروشیمی در کشور تولید شده است.
میزان فروش داخلی و خارجی شرکت در این مدت 8/5 میلیارد دلار بوده که تا پایان سال، 23 میلیون تن آن در داخل و خارج کشور به فروش خواهد رسید.