قسمت قابلتوجهی از مبادلات تجاری و ارزی بهویژه در حوزه کالاهای اساسی، با نرخ رسمی انجام میشود و قسمت عمده مبادلات تجاری هم در بازار ثانویه صورت میگیرد که بانک مرکزی براساس میانگین وزنی مبادلات انجامشده در صرافیها و بانکها، آن را اعلام میکند.
به گفته این مقام اقتصادی نزدیک به رئیسجمهور، در بازار سوم کمتر از 5درصد مبادلات ارز انجام میشود و این بازار هم باید درحد خود مورد توجه قرار گیرد اما نرخی که کمتر از 5درصد مبادلات ارزی کشور صورت میگیرد، قابلیت آن را ندارد که نرخ مرجع تلقی شود، اما به هر حال انتظارات و همچنین التهاباتی که ممکن است از عواملی اثر بپذیرد، بر اقتصاد اثر میگذارد.
این اظهارنظر در شرایطی عنوان شده که نرخ هر دلار آمریکا، در بازار آزاد یا همان بازار سوم- که نهاوندیان معتقد است نباید نرخ مرجع تلقی شود- در روز گذشته به بالای 18هزار تومان رسیده و توفان نرخ ارز در بازاری که فقط 5درصد از کل تقاضای ارزی را پوشش میدهد، همه معادلات اقتصادی را بههمریخته است. در واقع انتظارات روانی در بازار ارز ایران و همه فعالیتهای اقتصادی بر مبنای همان نرخی شکل میگیرد که قرار است مرجع نباشد و کمتر به آن توجه شود.
مشکل تیم اقتصادی دولت همین است که به شکلگیری انتظارات روانی ناشی از افزایش نرخ ارز در بازار آزاد کمتوجه است و افزون براینکه در سامانه نیما هم اشکالاتی وجود دارد که باعث حصر تقاضای ارزی برای تجارت شده است. مردم از دولتمردان صراحت و صداقت کلام و عمل میخواهند در غیراین صورت باید انتظار داشت وقتی از معاون اول رئیسجمهور پرسیده میشود دلار چند، بگوید همان که در سامانه نیما تعیین میشود. آقای نهاوندیان دلار چند؟