بستههاي كوچك داخل جعبههاي بسياري كالاها، مثلاً كالاهاي الكترونيك، كفش يا بعضي از داروها را ميگويم. حتماً تا بهحال داخل جعبههاي خريد، بستههاي كوچكِ رطوبتگير، مشهور به ژل سيليكا را ديدهايد. داخل اين بستهها، دانههاي كوچك ساخته شده از دياكسيد سيليسيم قرار دارد و ما معمولاً، بعد از باز كردن جعبهي خريد، اين بستههاي كوچك را دور مياندازيم.
ژل سيليكا، مادهي متخلخلي است با كاربردهايي از جمله جذب رطوبت. منفذهاي ريزِ بسيار زياد اين دانههاي شفافِ بيبو به آنها اين امكان را ميدهند كه رطوبت اطراف را جذب كنند. وزن اين دانهها با جذب رطوبت تا 40 درصد قابل افزايش است.
با اينكه اين دانهها، غيرسمي و غيرقابل اشتعالند؛ اما غبار آنها براي سلامتي انسان مضر است و ضمناً چون گاهي براي افزايش قدرت جذب آنها برخي تركيبات شيميايي به آنها اضافه ميشود يا احياناً اين دانهها در برخي مراحل، در معرض جذب مواد شيمياييِ سمي هم باشند، روي اين بستهها هشدار داده شده كه اين دانهها را «نخوريد».
هرچند معمولاً عادت كردهايم اين بستههاي كوچك چند سانتيمتري را دور بيندازيم، اما خوب است بهخاطر كاربرد مفيد اين بستهها، به تغيير عادت خود فكر كنيم و از اين به بعد آنها را نگهداريم و از آنها استفاده كنيم. در اينجا به برخي كاربردهاي بستههاي كوچك حاوي ژل سيليكا اشاره ميشود.
- برخي کاربردهاي جالب ژل سیلیکا
1. خشك کردن
- اگر به خشك كردن گل و گياه خاصي علاقه داريد، ژل سيليكا كمك ميكند كه اين كار سريعتر صورت بگيرد و گل و گياه مورد نظر زودتر خشك شود.
- گاهي ممكن است گوشی همراه توي آب بيفتد يا بهصورت ديگري خيس بشود. بهترين راه براي خشك كردن گوشي چيست؟ اينجا ژل سیلیکا ميتواند به داد ما برسد و در خشك كردن گوشی كمک کند. در چنين حالتي بايد سیمکارت، باتری و كارت حافظه را از گوشی جدا کنیم و بعد مدتي طولاني (مثلاً يك شبانه روز يا دستكم هفت، هشت ساعت)، گوشي را در كيسه يا ظرفي پر از بستههای ژل سیلیکا بگذاريم تا رطوبت گوشي را جذب کنند.
- قراردادن چند بسته ژل سيليكا روي لنز دوربينهاي مخصوص زير آب، باعث جذب رطوبت و حفظ قابليت اين دوربينها براي عكاسي در زير آب ميشود.
2. رفع رطوبت و بوي نم
- گاهي در سفر يا... بعضي از لباسهاي ما خيس يا نمناك ميشوند و هنگام تعويض لباس، فرصت شستن و خشك كردن آنها را نداريم و ناچاريم با همان وضعيت آنها را در ساك يا چمدان بگذاريم. اينطور وقتها، بستههاي ژل سيليكا بهدرد ميخورند تا رطوبت اين لباسها به ساك و بقيهي محتويات آن نرسد.
- معمولاً وقتي كه فعاليت ورزشي تمام ميشود، لباسها و وسايل نمناك استفاده شده هنگام ورزش را داخل ساك ورزشي خود ميگذاريم. نم مذكور فضاي مناسبي براي رشد برخي باكتريها و بوي نا فراهم ميكند. با گذاشتن چند بسته ژل سيليكا ميتوان بهسادگي از ساك ورزشي يا كولهپشتي خود، محافظت كرد.
- بستههاي ژل سيليكا براي محافظت از كفشها، مخصوصاً كفشهاي ورزشي در برابر رطوبت ناشي از عرق پا يا بوي بد و... هم بهدرد ميخورند.
3. جلوگيري از كپك زدن
- قرار دادن چند بسته ژل سیلیکا در محل نگهداري مواد غذایي، كمك ميگند تا بتوان اين مواد را براي مدت بيشتري نگهداري و از کپکزدگی آنها جلوگیری کرد.
- اگر از دستهای هستيد که به نگهداري حیوان خانگی علاقه دارند، ناگزير با تهيه و نگهداري غذاي حيوانات هم سروكار داريد. براي اینكه با خيال راحتتري بتوانيد غذاي حيوان را نگهداري كنيد، چند بسته ژل سیليكا در محل نگهداري غذای آنها بگذاريد تا مدت بيشتری سالم و قابل استفاده بماند.
- نم و رطوبت براي كتابها و نشريات كاغذي، مخصوصاً قديميترها خطري جدي بهحساب ميآيد. اگر كتابها ونشرياتي كه نگهداري ميكنيم، به مدتي طولاني در معرض نم و رطوبت باشند، حتي ممكن است دچار کپکزدگي هم بشوند. براي محافظت كتابها و نشريات مورد علاقهمان از اين خطر، بستههاي ژل سيليكا خيلي خوب به ما كمك ميکنند.
- حبوبات، دانههاي ذرتي كه ممكن است براي بو دادن و درست كردن پففيل مورد استفاده قرار بگيرند و همچنين دانههایی که براي کاشت نگهداري ميشوند همه با كمي رطوبت، در معرض كپك زدن و فاسد شدن هستند. راه ساده و راحتِ جلوگيري از كپك زدن آنها، استفاده از ژل سيليكاست.
4. محافظت و مراقبت
- نسخههاي چاپ شدهي عکسهای قدیمی براي همهي ما عزيزند، اما متأسفانه گذشت زمان و بهويژه رطوبت موجود در هوا، به آنها آسيب ميزند. شايد براي شما هم پيش آمده باشد كه بعد از مدتي طولاني سراغ اين عكسها برويد و ببينيد كه تغيير حالت دادهاند و احياناً بعضي قسمتهاي آنها به هم چسبيده است. براي مراقبت از نسخههاي چاپ شدهي عکسهای قديمي، ميتوانيم چند بسته ژل سیلیکا در جعبهي نگهداري آنها بگذاريم.
- بسياري از داروها و مخصوصاً قرصها و كپسولهاي ويتامين، به محافظت در برابر رطوبت نياز دارند. محل نگهداري آنها هم، معمولاً فضاي عمومي خانه و... است كه در معرض رطوبت قرار دارد. اينجا هم بستههاي خيلي كوچك ژل سيليكا بهكار ميآيند.
- بستههاي ژل سيليكا در محافظت از خشكي شيشهي جلوي خودرو يا برخي وسايل ديگر كه در معرض رطوبت هستند، مفيد و مؤثرند و ميتوان با قراردادن چند بسته از آنها در چنين جاهايي بيشتر از خاصيت رطوبتگيري آنها استفاده كرد.