این روزها در کنار میوه‌های عادی نشانی از میوه‌های عجیب و تازه که اغلب اصالتی استوایی دارند به چشم می‌خورد، پاپایا یا خربزه درختی میوه گلابی‌شکل و بومی آمریکاست که کشت آزمایشی آن در ایران در حال انجام است.
پاپایا میوه‌ای است که در تمام فصول یافت می‌شود و طعمی شیرین و بافتی کره مانند دارد که می‌توان آن را برای درمان زخم‌ها، جلوگیری از سرطان و تقویت مو استفاده کرد. نخستین بار پاپایا در آمریکای مرکزی کشف و پس از آن کاشفانی از اسپانیا و پرتقال این میوه خوش‌طعم را به بخش‌های دیگری از کره زمین هدیه دادند. پاپایا در مناطق گرمسیری مانند فیلیپین، آفریقا و هند نیز وجود دارد؛ امروزه آمریکا، مکزیک و پورتوریکو بزرگ‌ترین تولید کنندگان میوه پاپایا در جهان هستند.
کشت پاپایا در یزد به بار نشست
مهدی کاظمی‌نسب، یکی از گلخانه‌دارای‌یزدی در این باره به خبرنگار ایسنا اظهار کرد: کشت میوه پاپایا برای اولین بار به صورت آزمایشی در گلخانه‌ای به مساحت 1500 مترمربع در شهرستان خاتم انجام شد که خوشبختانه بعد از انجام دقیق فرآیند کشت، این محصول در استان یزد به بار نشست.
وی افزود: پاپایا میوه‌ای استوایی شبیه به انبه با مزه‌ای شیرین‌تر است و اصالت آن مربوط به کشورهایی نظیر تایلند، مالزی و آمریکای جنوبی است.
این گلخانه‌دار اهل خاتم در مورد ویژگی‌ها و خاصیت پاپایا، گفت: این میوه خاصیت درمانی بیش از 30 بیماری نظیر نقرص، فشارخون، قندخون، سرطان روده، پوست و مو را دارد.
کاظمی‌نسب با بیان این‌که کشت پاپایا در گلخانه، اسیر زمان نیست، تصریح کرد: زمان کشت این گیاه در هوای آزاد از فصل بهار آغاز و قبل از زمستان برداشت می‌شود.
وی، پایین بودن ph خاک و آب را یکی از الزمات محل کشت پاپایا دانست و بیان کرد: سرما و باد آفت رشد و کشت این محصول استوایی است.
این گلخانه‌دار یزدی با بیان این که کشت پاپایا حتما باید با بذر اصلاح شده انجام شود و نمی‌توان بذر آن را از میوه گرفت، ادامه داد: جوشاندن و تبعیت از فرآیند تعریف شده برای کشت مناسب این محصول ضروری است.
هر کیلو پاپایا 50 هزار تومان
کاظمی‌نسب که به گفته خود یک سالی درگیر کشت پاپایا در خاتم است در مورد قیمت آن، گفت: در بازار امروز قیمت سایز درشت پاپایا هر کیلو 50 هزار تومان و قیمت اندازه‌های کوچکتر پایین‌تر است.
وی تأکید کرد: شناخته نشدن میوه پاپایا یکی از مشکلات کشت و فروش این میوه در استان یزد و کشور محسوب می‌شود.
مجتبی آغاز، مدیر جهاد کشاورزی خاتم با بیان این‌که معمولاً 12 ماه پس از کاشت درخت اولین محصول آن به دست می‌آید، اظهار کرد: برای نخستین بار میوه گرمسیری درخت «پاپایا» یا خربزه درختی که در 8000 مترمربع از گلخانه‌های شهرستان خاتم کشت شده، درحال برداشت است.
وی با اشاره به این‌که میوه پاپایا منبعی قوی از آنتی‌اکسیدان است که در پیشگیری از برخی بیماری‌ها و سلامتی افراد بسیار موثر است، افزود: درخت این گیاه دارای ریشه‌سطحی، ساقه ساده، کلفت و اسفنجی بوده و بدون انشعاب است و قطر ساقه آن ممکن به 30 تا 35 سانتی‌متر می‌رسد.
آغاز گفت: معمولا در هزار مترمربع فضای گلخانه 350 درخت کاشته می‌شود و هر درخت 20 تا 100 محصول می‌دهد که وزن هر میوه 250 تا 500 گرم است. پاپایا یا خربزه درختی ویترین میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیاست.
خاستگاه پاپایا در دنیا
به گزارش ایسنا، پاپایا یا پاپایه (نام علمی: Carica papaya)، میوه‌ای است با درخت بومی مناطق حاره‌ای قاره آمریکا که اکنون در بسیاری مناطق حاره‌ای از جمله هند، آفریقای جنوبی، سری لانکا و فیلیپین کشت می‌شود؛ درختی است کوچک دارای یک ساقه به ارتفاع ۴ تا ۱۰ متر و برگهایی بزرگ به ابعاد ۵۰ تا ۷۰ سانتی است. اندازه میوه آن ۱۵ تا۴۵ سانت در طول و قطر آن۱۰ تا ۳۰ سانت بوده و رنگ آن به صورت رسیده زرد کهربایی تا کمی نارنجی است.
پاپایا گیاه بومی آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی و بومی سراسر جزایر واقع در دریای کاریب، فلوریدا و چند کشور آفریقا شده‌است. این محصول کشاورزی در هند، استرالیا، مالزی، اندونزی، فیلیپین، ایالات متحده و هاوایی نیز رشد می‌کند.
پاپایه‌های هاوایی از نوع مکزیکی آن معمول تر و خوشمزه ترند. نوع زرد آن که راحتتر ثمر می‌دهد و به محض رسیدن آماده خوردن است و بهتر است خنک مصرف شود. نوع سبز پاپایه در اتاق‌های حرارتی پس از چند روز به عمل می‌آید و آمادهٔ خوردن می‌شود. مردم جنوب شرق آسیا، پاپایهٔ سبز را پس از خرد کردن و پختن داخل سالاد می‌ریزند.
خواص پاپایا
یکی از فواید خوردن پاپایا پیش گیری از سرطان است. پاپایا یک منبع غنی از آنتی اکسیدان است که بدن برای جنگ با سلول های عامل سرطان به آن احتیاج دارد. ویتامین E، C و بتاکاروتن آنتی اکسیدان هایی هستند که از همه ی انواع سرطان ها پیشگیری می کنند. بنابراین اضافه کردن یک واحد پاپایا به رژیم روزانه می تواند خطر بروز سرطان را در شما کاهش دهد.
همچنین پاپایا منبع فوق العاده‌ای برای آنزیم های پروتئولیتیک است که در هضم غذا بسیار مهم هستند. مهم ترین این آنزیم ها که در پاپایا یافت می شود پاپایین است که با شکستن پروتئین ها به هضم بهتر غذاها کمک می‌کند.
خربزه درختی دارای آنزیمی موسوم به آرژینین است که موجب افزایش خون رسانی بهتر در مردان می شود. پزشکان معتقد هستند که یکی از فواید پاپایا پیش گیری از پیری زودرس است. همچنین آنتی اکسیدان های موجود در خربزه ی درختی مانع از اکسیداسیون کلسترول می شود.
چگونگی کاشت پاپایا
این گیاه اغلب به صورت وحشی رشد می کند و در هر باغی در مناطق استوایی حداقل چند درخت پاپایا وجود دارد. پاپایا برای رشد به آب و هوای گرم، مقدار زیادی نور خورشید، مقدار زیادی آب، و به خاک حاصلخیز با زهکشی خوب نیاز دارد. خاک های لومی شنی برای کاشت پاپایا مناسب هستند.
پاپایا رشد سریعی دارد و این گیاه یک ساقه دارد. تنه نرم است و پوست سخت شبیه پوست سایر درختان ندارد، همچنین پاپایا شاخه هم ندارد. برگ‌های درخت پاپایا خیلی بزرگ هستند ولی دوام زیادی ندارند. پاپایا معمولا دارای یک ساقه بلند با برگ های بزرگ در راس درخت است که تقریبا شبیه درخت نخل است.
میوه بر روی تنه رشد می‌کند و به دلیل این که پاپایا همچنان به سمت بالا رشد می‌کند، همزمان با افزایش سن درخت پاپایا، دسترسی به میوه سخت تر می‌شود.
پیش از این کشت درخت پاپایا در تهران انجام شده است.