پس از این حمله، شهرداری رسما اعلام کرد که اولویت حناچی، استفاده از توان داخلی است و صرفا قرار است از تجربیات خارجیها برای اداره شهر تهران کمک گرفته شود اما گوش شنوایی برای این توضیحات نبود.
انتقال دانش و تجربیات کارشناسان خارجی نکتهای بوده که در عرصه شهری همواره راهگشای مشکلات مشترک تهران و شهرهای بزرگ جهان بوده و تجربه نیمقرن بهکارگیری متخصصان خارجی، همواره برای پایتخت راهگشا بوده است. در این گزارش ۶ تجربه اصلی تهران از بهکارگیری کارشناسان خارجی آورده میشود.
- ۱۳۴۷
- نخستین طرح جامع حملونقل تهران
شرکت فرانسوی مشاور سوفرتو از سوی شهرداری تهران دعوت شد تا طرح جامع حملونقل و ترافیک شهر تهران را طراحی کند. مطالعات ترافیک شهر تهران در سال ۱۳۴۷ توسط این شرکت بر مبنای طرح جامع شهر تهران تهیه شد. در این طرح الگوهای حملونقل شهر تهران در طول ۲۰سال آینده مورد توجه قرار گرفت. افق دید این طرح، سال ۱۳۷۰ قلمداد شد و برای پایتخت مجموعهای از معابر و بزرگراههای شهری و خطوط مترو را پیشبینی کردند. در واقع الگوی اولیه طرح، شبکه مختلط بزرگراه مترویی بود تا ضمن خدماترسانی به نواحی مرکزی شهر، ارتباط نقاط پیرامونی تهران را نیز تأمین کند. ساخت بزرگراههای شهر تهران ازجمله همت، رسالت، یادگار، امام علی، شهید باقری، نواب، آزادگان، نیایش و صدر - بابایی با نامهای متداول آن روزها، برای نخستینبار در طرح سوفرتو مطرح شد و ۲ شرکت «اوو یوروپ» و «پارتنرز اینترنشنال لیمیتد» کار ساخت آنرا آغاز کردند. همچنین آنها ۷ خط مترو برای پایتخت طراحی کردند که بخش اعظم آن، امروز اجرایی شده و خطوط ۶ و ۷ نیز شباهت زیادی به نقشه آنها برای تهران دارد.
- ۱۳۷۹
- طرح جامع مدیریت و پیشگیری از خسارات زلزله
تهران روی یکی از فعالترین کمربندهای زلزله دنیا قرار گرفته است که تقریبا هر ۱۵۰ سال زلزله شدیدی در این کمربند به وقوع میپیوندد. اکنون از آخرین زلزله شدید تهران که در سال ۱۲۰۹ هجری شمسی رخ داد، ۱۸۸ سال میگذرد. جایکای ژاپن مطالعهای را درخصوص طرح ریز پهنهبندی لرزهای تهران بزرگ در سال ۱۳۷۹ انجام داد که نتیجهگیریهای انجام شده طی آن نشان میدهد که در بدترین حالت (یک زلزله شدید) تلفات بسیار سنگینی دربرخواهد داشت. پس از آن جایکا طرح جامع مدیریت و پیشگیری از خسارات ناشی از زلزله در تهران بزرگ را تا سال ۱۳۸۴ تدوین کردکه طی آن یک طرح نظاممند مدیریت بحران زلزله برای اجرا در ۳ فاز طراحی شد که شامل وضعیت عادی، واکنش اضطراری، مرمت و بازسازی میشد. در این زمینه با هدف بهبودبخشیدن به سیستم واکنش اضطراری در ۷۲ ساعت اولیه پس از وقوع یک زلزله، پروژهای با همین عنوان از جایکا درخواست شد که هماکنون در شهرداری تهران به اجرا درمیآید.
- ۱۳۹۱
- آغاز فعالیت جرثقیلهای پلساز
با حضور مهندسان آلمانی روند نصب قطعات پیشساخته بتنی روی پل صدر در سال ۱۳۹۱ آغاز شد. این قطعات به وزن ۶۵ تن، با جرثقیل پلساز روی تکپایه پل نصب میشدند و آلمانیها در ۳ماه نخست، بیشترین سهم را در مدیریت این پروژه داشتند اما قرارداد با شهرداری تهران بهنحوی بود که پس از ۳ماه دوره آموزشی، کار به مهندسان داخلی سپرده شد و کار را ایرانیها به پایان رساندند. پیش از این توان اجرای چنین پروژههایی را تنها ۴ کشور آمریکا، ژاپن، آلمان و فرانسه داشتند و پس از چنین دوره آموزشی، ایران پنجمین کشور جهان نام گرفت که این طرح را اجرایی میکند. پروژه دوطبقهشدن بزرگراه صدر از ابتدای سال۹۰ با احداث تونل مشترک تجهیزات شهری آغاز شد و بهدلیل وجود تحریمها و تأخیر در ورود تجهیزات آذر ۹۲ تحویل شهروندان شد. چندی بعد با پل صدری که بخشی خارجی و بخشی ایرانی ساخته شده بود، بهعنوان چهارمین ابرپروژه برتر جهان در سال ۲۰۱۴ توانست جایزه و لوح تقدیر تعهد به تعالی را در جهان کسب کند.
- ۱۳۹۴
- مطالعات نخستین طرح کاهش در کشور
از سال۲۰۰۸ شهرهای بزرگ اروپایی نظیر لندن، مونیخ و برلین طرحی برای جلوگیری از آلودگی هوای خودروها اجرایی کردند که با نام LEZ یا low emission zone (محدوده کمآلاینده) شناخته میشد. این طرح راهحل مناسبی برای کنترل آلایندهها با وضع قوانین محدودکننده داشت که طی آن پس از اخذ معاینه فنی و برچسبهای سطح انتشار آلایندگی، تردد خودروهای کاربراتوری و فرسوده را از شهرها حذف میکرد و آنها که مجبور بودند با این وسایل تردد کنند، باید مالیاتهای سنگینی پرداخت میکردند. در سال۱۳۹۴ تیمی از کارشناسان ایتالیایی از شهر میلان با همکاری شهرداری تهران نخستین طرح LEZ را برای تهران طراحی کردند که پس از آن با همکاری مشاوران داخلی، بومیسازی شد. این طرح از سال ۹۵ در تهران آغاز و تجربه موفقش موجب شد هیأت وزیران آن را برای همه شهرهای بزرگ کشور تعمیم دهد. از ۳ آذر امسال، فاز دوم این طرح در تهران اجرایی میشود تا هیچ خودروی آلایندهای نتواند در شهر تردد کند.
- ۱۳۹۶
- توسعه ظرفیت بررسی آلودگی هوا
تهران و ژاپن در سال۱۳۹۶ قرارداد کمک بلاعوض به پایتخت کشور را در قالب کمکهای رسمی توسعهای امضا کردند. طی این پروژه که تا ۱۴۰۰ ادامه مییابد، متخصصان و کارشناسان ژاپنی دانش و تجربه خود را در زمینه کاهش آلودگی هوا در اختیار متخصصان ایرانی قرار خواهند داد. براساس این قرارداد، دولت ژاپن ۱۲ میلیون دلار در قالب ۲ آزمایشگاه مجهز و ۴ میلیون دلار تجهیزات اندازهگیری آلایندههای ذرات معلق را در اختیار تهران قرار میدهد که همه کمکها بلاعوض خواهد بود. آزمایشگاههای مذکور شامل یک آزمایشگاه شیمی تجزیه و آزمایشگاهی برای بررسی آلایندههای دیزلی است. آلودگی هوا در دهه ۸۰ میلادی، یکی از اصلیترین چالشهای زیستمحیطی ژاپن بود و قرار است خارجیها ظرفیت شهرداری تهران را تقویت کنند تا شناسایی منابع آلاینده برای بهبود سیاستهای اتخاذشده به دقت انجام شود. بهتازگی و با شروع تحریمها از نخستین تجهیزات اهدایی این کشور به تهران رونمایی شده تا عزم این کشور برای کمک به تهران آشکار شود.
- ۱۳۹۷
- احیای برنامه جامع دوچرخهسواری
برنامه دوچرخهسواری تهران در دهه۹۰ تجربهای ناموفق و محکوم به شکست داشت تا اینکه با کمک تیمی از هلند، این برنامه احیا شد. از مهر ۱۳۹۷ سند جامع دوچرخهسواری برای تهرانیها تدوین شد تا با الگویی از مهد دوچرخهسواری دنیا، طرحی شکستخورده زنده شود. تیم NBP یا گروه همکاری توسعه دوچرخه هلندی در این راه پس از بررسی اینکه شهرهای کشور بودجه کمی برای توسعه دوچرخهسواری اختصاص میدهند، تصمیم گرفتند بودجهای بینالمللی برای این اقدام جذب کنند.
در این مسیر از مدیران کلیدی دستگاههای مختلف دعوت شد برای دریافت این بودجه تلاش کنند تا برنامههای مربوط به این بخش احیا شود. همچنین یکی از راههای تیم هلندی، تأکید بر استفاده از ظرفیت نرمافزارهای برخط بود که نمونه آن، اپلیکیشن بیدود یا سامانه اشتراک دوچرخه است که بهزودی با ظرفیت ۶ هزار دوچرخه در تهران اجرایی خواهد شد. در کشور هلند به ازای هر شهروند، ۱.۵ دوچرخه وجود دارد.