بحران بورس بر زمینه کسادی اقتصاد آمریکا در روز دوشنبه (۲۱ ژانویه) بروز کرد. این روز را "دوشنبهی سیاه" نامیدهاند. به نظر کارشناسان سقوط به واقعگرایی راه میبرد.
رکود در آمریکا
بحران در زمینهی بازار مسکن، نشانهی رکود اقتصادی در آمریکا شده است. بانکها دیگر در دادن وام سختگیر شدهاند و حتا در مورد وام اتوموبیل نیز همچون گذشته گشادهدست نیستند. این امر در صنایع اتوموبیل نیز مشکلاتی شبیه بازار مسکن پدید آورده است. در بورسهای عمدهی جهانی در روز دوشنبه سهامداران برای فروش هجوم آوردند. عرضه بر تقاضا پیشی گرفت و شاخص قیمتها به شدت پایین آمد.
افت در همه جا
در روز دوشنبه در خود آمریکا سقوط، جنبهی نمایشی محسوسی نداشت، زیرا این روز در آمریکا بهعنوان روز "مارتین لوترکینگ" تعطیل بود.
در بورس توکیو شاخص بورس ۶۰۰ واحد سقوط داشت.
در استرالیا و زولاند نو نیز بحران، نمود آشکاری داشت. در زولاند نو شاخص بهای سهام ۵۰ شرکت عمده به میزان ۴ درصد سقوط کرد. میزان سقوط در استرالیا در ۲۵ سال گذشته بیسابقه بود.
در هندوستان بورس بمبئی پس از سقوطی نزدیک به ۱۰ درصد در ساعت اولیه کار، به فاصلهی کوتاهی فعالیت خود را تعطیل کرد.
در بورسهای عمدهی اروپا میزان سقوط همانند روز پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا بود. "داکس" شاخص سهام بورس در آلمان، در فاصلهی زمانیای کمتر از ۴ساعت، ارزش خود را به میزان ۱ / ۷ درصد از دست داد. شاخص بورس لندن، ۵ / ۵ درصد افت داشت.
در عربستان و کویت نیز بازار بورس متأثر از بحران جهانی شد.
نباید سراسیمه شد!
وزیران دارایی کشورهای عضو اتحادیه اروپا با یکدیگر تماس گرفته و به مشورت دربارهی بحران بورس پرداختهاند. پس از انتشار خبر سقوط بورس نخستوزیر و وزیر دارایی لوکزامبورگ، ژان-کلود یونکر، که رئیس گروه وزرای دارایی اروپاست، در مورد رکود در اقتصاد آمریکا ابراز نگرانی کرد و گفت احتمال میرود که رکود به اقتصاد اروپا نیز سرایت کند. او در عین حال افزود: نباید سراسیمه شد، زیرا اقتصاد اروپا در حال حاضر بنیهی محکمی دارد. به این دلیل، به نظر یونکر، نیازی برای پیش گرفتن یک برنامهی اضطراری برای حفظ حالت رونق فعلی در اروپا وجود ندارد
نگرانی و واقعبینی
آیا به راستی نباید نگران بود؟ در این مورد در میان کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد. برخیها رونق اروپا را در خطر میبینند، برخیها معتقدند آنچه پیش آمد، تأثیرهای موقتی بر اقتصاد اروپا به جا خواهد نهاد. اتفاق نظر در این زمینه است که بازار بورس در سطح جهانی رونقی را نخواهد داشت که تا کنون داشته است. در سالهای اخیر مدام شاخصها رشد کردهاند. کارشناسان در این مورد همنظرند که آهنگ رشد پایین خواهد آمد و ارزشها واقعیتر خواهند شد.
خبرگزاری آلمان