عموماً تولید هر کالا یا محصولی به مقدار مشخصی آب نیاز دارد. در کالاهای صنعتی، آب صرف سرد شدن ماشینآلات و شستوشوی مواد اولیه میشود؛ در صورتی که در تولید محصولات کشاورزی، آب ـ اعم از باران، آبهای زیرزمینی و آبهای سطحی و روانآبها ـ برای رشد گیاهان و تغذیه حیوانات و سیراب شدن آنها مصرف میشود. این آب به نام آب مجازی (Virtual Water) شناخته میشود؛ چراکه اگرچه تا پیش از مصرف در صنعت یا کشاورزی به صورت فیزیکی وجود خارجی داشته است، اما حالا دیگر به این صورت وجود ندارد، بلکه به صورت مجازی همچنان در این محصولات موجود است.
آب مجازی صرفا به آب داخل محصولات کشاورزی مانند میوهجات گفته نمیشود؛ بلکه به همه آبهایی که از ابتدا برای رشد گیاه مصرف شده تا به صورت محصول نهایی مصرف شود، میگویند؛ به عنوان مثال یک کیلوگرم گوشت گاو، به طور متوسط ۱۳ هزار لیتر آب برای تولید نیاز دارد که به کل حجم آبی که از زمان تولید علوفه مورد نیاز برای مصرف دام تا زمان انتقال یک رأس دام بزرگ به کشتارگاه و نهایتا تحویل محصول به صورت گوشت بستهبندیشده به مصرفکننده استفاده میشود، آب مجازی اطلاق میشود.
از مجموع آبهای کره زمین تنها یک دهم درصد آن، آب شیرین و در دسترس انسانهاست. از کل آبهایی که سالانه در جهان مصرف میشوند، ۷۰ درصد در بخش کشاورزی، ۲۰ درصد در بخش صنعت و فقط ۱۰ درصد برای مصارف خانگی بهکار میروند.