به گزارش ایسنا، ماجرای مشخص شدن بیماری پلنگ تندوره از یک کلیپ اینستاگرامی آغاز شد. اوایل دی بود که محیطبانان پارک ملی تندوره کلیپی از یک پلنگ و آن هم در فاصله بسیار نزدیک با او را منتشر کردند. برخی متخصصان و رفتارشناسان حیوانات با دیدن این کلیپ از احتمال وجود بیماری در حیوان سخن گفتند. پس از این که محیطبانان فردای آن روز دوباره به محل ضبط فیلم برمیگردند و مشاهده میکنند که پلنگ از جای خود تکان نخورده است، بررسیها در مورد سلامتی حیوان آغاز میشود و اظهارات متخصصان، کمکم رنگ واقعیت به خود میگیرد.
پس از این که پلنگ را به مشهد منتقل میکنند، مشخص میشود ماده پلنگ ۴ ساله تندوره نابینا و ناشنواست، قدرت جویدن و بلعیدن هم ندارد و ۲۰ روز است که چیزی نخورده همچنین اعلام میشود که او دچار بیماری انگلی خونی است.
با توجه به این که عامل این بیماری انگلی خونی بندپایانی همچون کنه هستند و کنهها در بدن طعمه گوشتخواران وجود دارد، ممکن است سایر پلنگان منطقه تندوره و همچنین دیگر حیوانات گوشتخوار نیز دچار این بیماری شده باشند. این موضوع نگرانی فعالان محیطزیست را برانگیخته است.
علی کشمیری، فعال محیطزیست با اشاره به این که پلنگ بیمار تندوره در حال حاضر تحت درمان است، عنوان میکند: چیزی که نگرانکننده است این است که این بیماری در منطقه تبدیل به اپیدمی شده باشد.
احتمال وجود بیماری پلنگ تندوره در میان دیگر حیوانات گوشتخوار
وی ادامه میدهد: بیماری ماده پلنگ تندوره را بیماری انگلی خونی اعلام کردهاند. این انگل از طریق بندپایانی مانند کنه وارد بدن پلنگ می شود.️این کنه در بدن چهارپایانی مانند کل و بز، سگ، دام اهلی و لاشه حیوانات در طبیعت وجود دارد. در صورت تغذیه پلنگ از گوشت این حیوانات، کنه وارد دستگاه گوارش پلنگ شده و این انگل در روده وارد دستگاه گردش خون شده و از طریق گلبولهای سفید به هر قسمتی از بدن حیوان حمله میکند. این بیماری در ماده پلنگ تندوره سیستم عصبی حیوان را هدف گرفته و باعث اختلال در بینایی و شنوایی او شده است.
کشمیری یادآور میشود: این کنه در بدن طعمه گوشتخواران وجود دارد. پس بهجز پلنگ دیگر گوشتخواران تندوره هم از این خطر در امان نیستند.
وجود کنه و انگل با بررسی چشمی یا دوربین قابل تشخیص نیست
وی با انتقاد از عملکرد محیطزیست درخصوص مشخص شدن وجود بیماری ماده پلنگ تندوره در بین سایر پلنگان منطقه گفت: مسئولین محیطزیست اعلام کردهاند ما منطقه را دیدهایم، ۸ پلنگ هم مشاهده شده و مشکلی نبوده است. وقتی این بیماری علائم بالینی اولیه ندارد؛ یعنی از ظاهر پلنگ نمیتوان تشخیص داد که بیمار است یا نه، چطور با اطمینان گفته میشود آنجا هیچ مشکلی نبوده است؟ وجود کنه و انگل چگونه با بررسی چشمی یا دوربین چشمی قابل کشف است؟ همچنین حیوان بیمار که مشخصه بارز رفتاری ندارد.
این فعال محیط زیست میگوید: وسعت پارک تندوره ۳۵ هزار هکتار و منطقه محافظت شده آن حدود ۱۰ هزار هکتار است. آنجا پر از صخره، کوه و قسمتهای صعبالعبور است. پلنگ هم استادِ استتار است. روی کوههای آنجا گلسنگ دارد و ظاهرش شبیه پوست پلنگ است، کافی است پلنگ آنجا بنشیند تا هیچ کس او را نبیند. اگر پلنگی از فرط بیماری پشت یک سنگ یا درون یک حفره پناه گرفته باشد چگونه او را دیدهاند؟
کشمیری ادامه میدهد: با این اطمینان صحبت کردن از این که آنجا هیچ مشکلی نیست قدری خوشبینانه است. ما نمیخواهیم بگوییم آنجا خطر زیاد است اما میخواهیم که این اطمینان به وجود بیاید که برای سایر حیوانات مشکلی ایجاد نشده است. گفتههایی که از جانب محیطزیست در حال منتشر شدن است شاید برای قانع کردن افکار عمومی کافی باشد اما برای افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند قانعکننده نیست.
پلنگهایی که لاغری مفرط دارند، در منطقه مشاهده شدهاند
وی تصریح میکند: احتمال این که سایر پلنگها و حیوانات هم این بیماری انگلی خونی را داشته باشند کم نیست، کما این که مردم محلی منطقه در صحبتهایشان گفتهاند پلنگهایی که لاغری مفرط داشتهاند را دیدهاند. حداقل اتفاقی که در این بیماری میافتد، این است که حیوان نمیتواند غذا بخورد. آنوقت چطور با دوربین میخواهند تشخیص دهند که پلنگ سالم است یا نه؟
این فعال محیطزیست اضافه میکند: با دیدن یک پلنگ نمیتوان متوجه شد که حال او خوب یا بد است. از نظر ما باید روی نمونههای منطقه آزمایشهای میدانی انجام شود تا از وجود یا عدم وجود بیماری در بین سایر پلنگان منطقه اطمینان حاصل کنیم.
وی یادآور میشود: نقطه قوت ماجرا این است که خوشبختانه تیم درمانی مشهد کارش را بسیار خوب و حرفهای انجام میدهد و بهخوبی ماده پلنگ تندوره را تحت درمان قرار داده است.
گفتنی است، حدود یک هفته پیش اظهاراتی از جانب تورج همتی، مدیرکل حفاظت محیطزیست خراسان رضوی در خصوص این موضوع در رسانهها منتشر شد. وی ضمن اشاره به پایش میدانی منطقه تندوره اعلام کرده است «در سه روز نخست این پایش مستمر نه تنها ناهنجاری و تلفاتی در پارک گزارش نشده است، بلکه مشاهده ۸ قلاده پلنگ با شرایط فیزیولوژیکی بسیار مطلوب نیز به فهرست دستههای قوچ و میش و کل و بز وحشی اضافه شده است». وی همچنین گفته است «به منظور اقدامات احتمالی پیشگیرانه، این رصد و پایش طبق برنامهریزی و به صورت جدی و مستمر صورت میپذیرد تا در صورت مشاهده مورد مشابه و یا هرگونه بیماری دیگر و نیز تلفات و ... اقدامات لازم جهت درمان صورت پذیرد».