عوامل زیادی وجود داشتند که در طول این مدت پرنوسان، روی قیمت نفت تاثیر گذاشتند که مهمترین آن‌ها تحریم‌های آمریکا علیه ایران بود که باعث شد اوپک پلاس متعهد شود تولیدش را برای جلوگیری از کمبود عرضه در بازار افزایش دهد. به نظر می‌رسد نوسان قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ ادامه خواهد یافت، به خصوص با توجه به ابهامات مهمی که در بازار نفت وجود دارند. پایگاه خبری اویل پرایس در گزارشی به بررسی هفت عامل تاثیرگذار بر قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ پرداخته که عبارتند از:
- تقاضا برای نفت
برآوردهای اوپک نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۹ به‌دلیل عوامل مختلف، تقاضای کمتری برای نفت وجود دارد. این گروه صادرکننده نفت در آخرین گزارش ماهانه‌اش، پیش‌بینی خود از رشد تقاضا برای نفت را به میزان ۱۰۰ هزار بشکه در روز کمتر کرد. بانک آمریکایی گلدمن ساکس نیز قیمت مورد پیش‌بینی برای نفت را به دلیل نگرانی‌ها پیرامون مازاد عرضه و تقاضای نسبتا ضعیف‌تر، کاهش داده است. اگر این پیش‌بینی‌ها درست باشند، در این صورت کندی روند رشد تقاضا برای نفت احتمالا روی قیمت‌ها تا پایان امسال تاثیر خواهد گذاشت.
- سلامت اقتصادی چین
ممکن است پیروزی در جنگ تجاری ممکن نباشد اما یکی از طرفین ممکن است آسیب بیش‌تری از دیگری متحمل شود. این قضیه در مورد چین صدق می‌کند که با کاهش فعالیت تولیدی و چشم‌انداز رشد تولید ناخالص داخلی تیره مواجه شده است. بازار سهام چین عنوان بازار سهام دارنده، بدترین عملکرد سال ۲۰۱۸ را از آن خود کرد که تا حدود زیادی به دلیل جنگ تجاری پکن و واشنگتن بود.
اخیرا آمار تورم مصرفی که منتشر شده است، پایین‌تر از حد انتظار ناظران بوده است و ۱.۹ درصد رشد را نشان داده است؛ در حالی که تحلیلگران نرخ رشد تورم مصرف کننده را ۲.۱ درصد پیش‌بینی کرده بودند. تورم تولیدکننده نیز برای چین نگران‌کننده مانده و تنها ۰.۹ درصد در مقایسه با ۱.۶ درصد نرخ پیش‌بینی شده، رشد کرده است. اگر مهمترین مصرف کننده جهان با کندی رشد اقتصادی در سال ۲۰۱۹ روبرو شود، اقتصاد جهانی و بازارهای نفت به شدت آسیب خواهند دید.
- رکود جهانی و آشفتگی مالی
ما در حال حاضر در طولانی‌ترین روند رونق بازار در تاریخ قرار داریم. این امر با ورود به سال ۲۰۱۹ ممکن است نگران کننده به نظر برسد. در سال ۲۰۱۸ به دفعات فروش گسترده در بازار سهام آمریکا روی داد که ناشی از هراس از بحران مالی، کندی رشد اقتصادی و جنگ تجاری بود. در سال ۲۰۱۹ ناظران به رصد دقیق سلامت اقتصاد جهانی ادامه خواهند داد. منحنی بازده دارایی‌های آمریکا که معیاری برای تشخیص رکود است، دوباره معکوس شده است و معکوس شدن آن علامت هشداری برای اقتصاد جهانی و بازار نفت است.
- مقررات دریایی ۲۰۲۰
سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) مقررات جدیدی را در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که قرار است تا سال ۲۰۲۰ به اجرا گذاشته شوند و براساس این مقررات، محتوی سولفور همه سوخت‌های دریایی باید از ۳.۵ درصد به ۰.۵ درصد کاهش پیدا کند. نظریات مختلفی درباره آمادگی و ظرفیت پالایشگاه‌ها برای پیاده سازی چنین اصلاحاتی وجود دارد. طبق یک برآورد، تقریبا ۷۵ درصد از ظرفیت اضافی باید برای پیاده سازی این مقررات ایجاد شود.
بعلاوه هزینه انجام چنین کاری ممکن است با فروش جبران نشود. در هر صورت دنبال کردن تحولات مربوط به مقررات IMO در سال ۲۰۲۰، اهمیت زیادی دارد به خصوص که تاثیر قابل توجهی روی متحول شدن تقاضا برای نفت خواهد داشت.
- جنگ تجاری آمریکا و چین
هیچ چیز به اندازه جنگ تجاری آمریکا و چین، جریان تجارت جهان و تقاضا برای کالاهای مختلف از جمله نفت را مختل نکرده است. جنگ تجاری اهمیت ویژه‌ای برای نفت دارد زیرا هر دو کشور بیش از ۳۰ درصد تقاضای جهان برای نفت را به خود اختصاص می‌دهند. در حالی که مذاکرات تجاری اخیر میان دو کشور پیشرفت مثبتی را نشان داده است اما بیانیه‌های رسمی از سوی دو طرف، چارچوب یا زمان مشخصی درباره حل این مسئله ارایه نکرده است. از تقاضا برای نفت تا اقتصاد جهانی، جنگ تجاری آمریکا و چین بی‌شک یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ خواهد بود.
- کاهش تولید اوپک پلاس
گروه اوپک پلاس در دسامبر توافقی را برای کاهش تولید به میزان ۱.۲ میلیون بشکه در روز نهایی کرد و توجه به جزییات این توافق حائز اهمیت است. نخست این که مبنای کاهش تولید این گروه، سطح تولید اکتبر است که ظرفیت تولید کشورهای اوپک و غیراوپک به اوج خود رسیده بود. دوم این که به نظر نمی‌رسد روسیه درباره تشکیل یک اتحاد بلندمدت با سعودی‌ها اشتیاق چندانی داشته باشد و تاکید کرده که از قیمت‌های پایین نفت راضی خواهد بود.
الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه پس از نشست اوپک پلاس در دسامبر اظهار کرد که ممکن است چند ماه طول بکشد تا این کشور به سطح تولید توافق شده با اوپک برسد. زیر نظر داشتن کاهش تولید روسیه در سال ۲۰۱۹، در ارزیابی وضعیت عرضه بازار نفت اهمیت خواهد داشت.
- معافیت‌های ایران
تحریم‌های نفتی علیه ایران و معافیت‌هایی که از سوی واشنگتن برای ادامه واردات نفت ایران به هشت کشور داده شد، یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر بازار نفت در سال ۲۰۱۹ خواهد بود. تمدید معافیت‌ها هنوز مشخص نیست و هر گونه تصمیم برای تمدید یا لغو آن‌ها، تبعات سنگینی برای بازار نفت خواهد داشت.
این فهرست شاید جامع نباشد اما دربرگیرنده مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ بوده است. تاثیری که این عوامل روی یکدیگر دارند نیز احتمالا تاثیر بزرگی بر بازار نفت خواهد گذاشت.
ایسنا