ایرنا نوشت: بر اساس تعریف برنامه توسعه سازمان ملل، توسعه انسانی به معنی فرآیند بسط انتخاب های انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی است و شاخص توسعه انسانی (HDI) امروزه بعنوان بارزترین نماد سطح توسعه یافتگی شناخته می شود.
شاخص توسعه انسانی معیاری کلی از وضعیت توسعه انسانی است که دستاورد کشورها را در سه بعد اساسی توسعه یعنی «بهداشت و سلامت»، «آموزش» و «سطح استاندارد زندگی (درآمد)» مورد توجه قرار می دهد.
امید به زندگی که نشانگر میزان متوسط سال هایی است که انتظار می رود فرد در یک کشور عمر کند، شاخصی برای ارزیابی سطح توسعه جوامع محسوب می شود. این شاخص همچنین نشانگر مناسبی برای ارزیابی فراوانی و توزیع امکانات رفاهی، بهداشتی و اجتماعی در کشورهای مختلف است.
برابر اعلام سازمان ملل متحد امید به زندگی ایرانیان در سال ۱۹۹۰، ۶۳.۸ سال بود و این میزان در طول ۲۷ سال گذشته سیر صعودی داشته تا اینکه در سال ۲۰۱۷ به ۷۶.۲ سال رسید.
سازمان ملل متحد متوسط سال های تحصیل در کشور را به عنوان یکی از نمادهای شاخص توسعه انسانی در سال ۱۹۹۰ را ۴.۳ سال اعلام کرد که این رقم در سال ۲۰۱۰ به ۹ سال رسید و رشد آن همواره ادامه داشت تا اینکه در سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ در میزان ۹.۸ سال ثابت مانده است.
درآمد سرانه ایران برحسب قدرت برابری خرید سال ۲۰۱۱ در سال ۱۹۹۰ معادل ۱۱ هزار و ۴۲۰ دلار بود که در ۱۰ سال به رقم ۱۳ هزار و ۱۲۶ دلار رسید و ۱۰ سال بعد با رشد چهار هزار و ۸۲۰ دلار به ۱۷ هزار و ۹۴۶ دلار رسید.
بررسی جدول های سازمان ملل متحد نشان می دهد که در بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ درآمدسرانه مردم ایران یک هزار و ۴۰۹ دلار کاهش یافت اما دوباره در سال های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ صعودی شد و به ۱۹ هزار و ۱۳۰ دلار رسید.
- دستاوردهای انقلاب در حوزه رفاه و عدالت اجتماعی
توسعه به معنای رشد و پیشرفت یک بخش از جامعه نیست و باید همه ابعاد را دربرگیرد و منابع به صورت عادلانه بین تمام اقشار جامعه توزیع شود.
مرور تاریخ انقلاب اسلامی نشان میدهد که «اعتراض» به چارچوبهای ناعادلانه اجتماعی یکی از موتورهای محرک شکلگیری انقلاب بوده است. بنابراین، مفهوم «عدالت اجتماعی» به یکی از اهداف و شعارهای اصلی انقلاب بدل شد.
ضریب جینی (شاخص محاسبه توزیع درآمد بین مردم یا فاصله طبقاتی) از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون بهبود و کاهش یافته به گونه ای که از ۴۳ صدم درصد در سال ۱۳۵۶ به رقم ۳۹ صدم درصد رسیده است.
خانوارها بسته به میزان درآمد و هزینه ماهانه در ۱۰ طبقه اقتصادی تقسیم می شوند و هرچه فرد به دهک بالاترین تعلق داشته باشد ثروتمند است.
براین اساس سهم دهک دهم به دهک او در مناطق شهری بهبود و کاهش یافته به گونه ای که از ۱۹.۶ درصد در سال ۱۳۵۶ کاهش و به میزان ۱۳.۸ درصد رسیده است.
همچنین پس از انقلاب اسلامی جمعیت تحت پوشش بیمه های اجتماعی نسبت به جمعیت کل کشور از ۲۳ درصد به ۷۲ درصد رسید و ۹۵ درصد جمعیت نیست تحت پوشش بیمه درمان قرار گرفتند.