به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین، گمانهزنی کارشناسان درباره نقش یوتیوب وقتی رنگ و بوی واقعیت به خود گرفت که آنها دو سال پیاپی به بزرگترین گردهمایی باورمندان به نظریه زمین مسطح رفتند؛ کنفرانسی که سال ۲۰۱۷ در رایلی کالیفرنیا برگزار شد و حدود سه ماه پیش در نوامبر ۲۰۱۸ شهر دنور میزبان آن بود.
گفتگو با دستکم ۳۰ فرد حاضر در گردهمایی «زمین مسطح است» نشان داد تقریبا همه آنها یک خاستگاه و پایگاه مشترک دارند و بر همان اساس به نتیجه رسیده و متقاعد شدهاند که زمین یک کره بزرگ گردان در فضا نیست، بلکه شبیه یک سطح صخرهای صاف و مسطح است. جز یک نفر همه مصاحبهشوندگان گفتند تا دو سال پیش به مسطح بودن زمین اعتقاد نداشتند اما با تماشای ویدئوهای تئوری توطئه در یوتیوب به این باور رسیدند.
اشلی لندروم از دانشگاه فنی تگزاس که ترتیبدهنده پژوهش و گفتگو با باورمندان به نظریه زمین مسطح است، میگوید: «آن یک نفری هم که مستقیم به نقش یوتیوب در تغییر نگرش خود اشاره نکرد، مردی بود که بر اساس شنیدههای خود از دختر و دامادش به مسطح بودن زمین اعتقاد پیدا کرده است. در واقع، این دو جوان فیلمها و ویدئوها را در یوتیوب دیده و داستان و ماجراهای آن را برای دیگران از جمله این فرد گفتهاند.»
تحلیل گفتگوها نشان میدهد این افراد در حال تماشای ویدئوهایی درباره دیگر توطئهها از جمله حادثه تروریستی ۱۱ سپتامبر، تیراندازی در مدرسه سندی هوک و واقعیت حضور ناسا روی کره ماه بودهاند که یوتیوب تماشای ویدئوی تئوری مسطح بودن زمین را به آنها پیشنهاد داده است. هر چند دیدن این ویدئوها صرفا برای افزایش آگاهی درباره موضوع در نهایت به ایمان آوردن به فرضیه مسطح بودن زمین انجامیده است.
به گفته لندروم، یکی از تاثیرگذارترین و محبوبترین ویدئوها با موضوع زمین مسطح «۲۰۰ سند برای اینکه بدانیم زمین کره چرخان نیست» است که با وجود طولانی بودن (درست یک ساعت و ۵۹ دقیقه و ۳۰ ثانیه) حدود ۷۶۰ هزار بار در یوتیوب دیده شده است. بحثهایی که در این فیلم مطرح میشود، به مذاق همه خوش میآید؛ از باورمندان به کتاب مقدس تا افراد درگیر در تئوری توطئه و حتی چهرههای علمی و دانشگاهی.
از جمله بحثهایی که ذهن معتقدان به مسطح بودن زمین را درگیر کرده، پاسخ گفتن به دو پرسش است: انحنای کره زمین کجاست؟ و چرا افق همواره در زاویه دید ماست؟ لندروم که دستاوردهای پژوهش خود را در نشست سالانه انجمن آمریکایی پیشرفت علوم در واشنگتن ارائه داده میگوید: «شاید نتوان گفت کاری که یوتیوب میکند مطلقا اشتباه است اما کار درستتر این است که در یک فرآیند علمی اطلاعات دقیقتر در دسترس مردم بگذارد.»