- توسعه گردشگری، زیربنای اقتصاد
محمد رنجبر می‌گوید: حتی خرید سوغات در استان‌ها باعث رونق اقتصادی استان میزبان می‌شود.
این کارشناس معتقد است کُردستان بهشت پنهانی است که زوایای ناپیدای آن علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی در فرهنگ، زبان و آداب و سنن مردم کُرد نهفته است.
رنجبر ایجاد اشتغال را تنها در کارخانه و کارگاه تولیدی خلاصه نمی‌کند و از توسعه صنعت گردشگری به عنوان فرصت شغلی یاد می‌کند و می‌گوید: هر مسافری که وارد استان می‌شود حتی هزینه ورود به موزه یا مکان دیدنی باعث رونق اقتصادی آن استان می‌شود.
امروزه بعد از گردشگری تاریخی که از مناطق باستانی مانند موزه‌ها و سایت موزه دیدن می‌شود، گردشگری درمانی نیز یواش یواش به قافله جاذبه‌ها رسید.
همجواری استان کُردستان با اقلیم کُردستان و کشور عراق، کفه ترازویِ گردشگری درمانی را سنگین‌تر و رنگین‌تر کرده است و اگر قابلیت‌ها و تخصص در بیمارستان‌های کوثر و توحید سنندج به بوته فراموشی سپرده نشود، رونق اقتصادی در بعد توریسم درمانی از حالت "لنگ لنگان" به "راه رفتن" می‌رسد.
- کُردستان؛ قطب مهم گردشگری
به شهر سنندج مرکز استان کُردستان سفر کنید، این شهر از شهرهای کوهستانی ایران است، در زمستان‌ها آب و هوایی سرد و در تابستان، هوایی معتدل و مطلوب دارد، شکوه کوه‌های "آبیدر" و "سنگ سیاه" در ۲ طرف شهر، زیبایی و اقتدار خاصی به این شهر بخشیده است.
آبیدرِ بلند قامت، سنگر عاشقان و پیرمردان و پیرزنان در مقابل دلتنگی هاست، آبیدر دارای چندین چشمه سار، باغ و باغ وحش است و محبوبیت زیادی در میان مردم این شهر دارد.
به شهر سنندج، شهر دارالاحسان سفر کنید، مسجدی در قلب این شهر از گذشته سخن می‌گوید، دارالاحسان تاریخ را بازخوانی می‌کند، از کلاس فق‌ها و طلاب علوم دینی برایمان حکایت می‌کند، این مسجد راوی دامنه هنر معماری ایرانی ـ اسلامی است، مسجد جامع سنندج حکایت خوان دوران پُرفراز و نشیب قاجار است.
در استان کُردستان ۲ هزار و ۱۰۰ باب مسجد وجود دارد که در این میان شهر سنندج با ۳۸۶ باب بیشترین تعداد مساجد را به خود اختصاص داده و امروز به عنوان شهر مساجد معروف است.
به "سنه دژ" یا سنندج سفر کنید، سری به بازار سُنتی بزنید، نمونه دیگری از نقش جهان اصفهان است، بازاری که نقاله خوان فرهنگ، تجارت و بازرگانی است، چه عشق‌هایی در تار و پود قالی در این بازار به فروش رسید و پنجه‌های آفتابی در کنج این بازار حراج شده است، هنوز بازار قدیمی سنندج، نوستالژیک است، از لباس رنگارنگ گرفته تا بوی نعناع و ریحان گیاهان دارویی و طعم صمیمیتِ کُردها در این بازار خرید و فروش می‌شود.
بازار سنندج مانند بازار اصفهان، دارای پلانی مستطیل شکل است و در دوران صفویه احداث شده است.
بعد از بازار سنندج سری به عمارت آصف یا همان "خانه کُرد"ها بزنید چرا که یکی از باشکوه‌ترین و قدیمی‌ترین بناهای ساخته شده در سنندج است. این مکان دارای گچبری‌ها و آجرکاری‌های زیبای صفوی است.
این خانه بزرگترین موزه مردم شناسی قوم کُرد است و با ارزش‌ترین گنجینه‌های فرهنگی کشور به حساب می‌آید.
از جمله جاذبه‌های گردشگری مهم دیگر شهر سنندج می‌توان به موزه سنندج، عمارت وکیل، عمارت مشیر دیوان و حمام خان اشاره کرد.
- زریبار؛ نگین فیروزه‌ای
شهرستان مریوان دارای جاذبه‌های منحصر به فردی است از جمله؛ بازارچه مرزی مریوان، پل تاریخی گاران، تفرجگاه ملاقوبی، آبشار زیبای گویله، غار کونه شم شم.
- خانه خورشید
یکی دیگراز دیدنی‌های کُردستان که در چند سال اخیر بر سر زبان‌ها افتاده است "اورامان" یا "هورامان" است.
این منطقه کوهستانی فوق العاده زیبا بین مرز ایران و عراق قرار دارد و هر ساله مسافران زیادی برای بازدید به این منطقه می‌آیند.
اگر به اورامان یا اورامانات سفر کنید در برابر شکوه طبیعت، غافلگیر خواهید شد.
امید ورزنده، دکترای زبان انگلیسی و رییس مرکز کُردستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی در ارتباط تلفنی درباره ریشه هَورامان اظهار داشت: در زبان هَورامی یا اورامی، "هَور" به معنی ابر و "آما" به معنی آمدن است، که در مفهوم کلی یعنی آن جایی که ابرها از آن می‌آیند.
این استاد دانشگاه همچنین گفت: عده‌ای دیگر واژه هورامان را متشکل از دو بخش "اهورا" و "مان" به معنی خانه، جایگاه و سرزمین می‌دانند و آنرا سرزمین اهورایی و جایگاه "اهورا مزدا" تفسیر می‌کنند.
وی گفت: "هور" در اوستا به معنی خورشید است، بنابراین هورامان را می‌توان جایگاه خورشید هم معنی کرد.
هورامان بطور کلی به چند بخش تقسیم می‌شود که عبارتند از؛ هورامان لهون، هورامان تخت و ژاورو.
پوشش جنگلی این ناحیه همچون پوشش عمومی رشته کوه زاگرس عمدتاً از درختان بلوط است.
بخش بزرگی از اورامان در استان‌های کردستان و کرمانشاه و بخش کوچکتری در حلبچه در خاک عراق واقع است.
- خرید به بانه گره خورده است
اگر اهل خرید کردن هستید به بانه سفر کنید، شهرت این شهر مرزی به خاطر مراکز خرید آن است.
بانه شهری کوهستانی با جنگل‌های زیبا است که دارای مناطق گردشگری منحصر به فرد است و از آن جمله می‌توان به پارک "دوکانان" و "پیرمراد" و "کوه آربابا" اشاره کرد.
- روستای "پالنگان"؛ نقاشی طبیعت
طبع بلند روستاییان و روستاهای مقصد گردشگری، خود گویای نوع جدیدی از گردشگری و توسعه اقتصادی و اجتماعی کُردستان است.
روستای زیبای "پالنگان" با خانه‌های سنگی، معماری پلکانی، بافت سنتی، وجود آبشارها و چشمه‌های زیبا و رودخانه تنگی ور که در کنار آن جریان دارد، جذابیت ویژه‌ای به این روستا بخشیده و در حقیقت روستای "پالنگان" نقاشی طبیعت است. "پالنگان" در شهرستان زیبای کامیارانِ کُردستان قرار گرفته است.
- غار کرفتو؛ آیینه تاریخ
غار باستانی کرفتو در ۷۰ کیلومتری شهرستان دیواندره، کوه آوالان، تپه باستانی زیویه در نزدیکی سقز که در گذشته محل زندگی اقوام مانایی بوده، مسجد تاریخی ۲ مناره که مربوط به دوره افشاریان است و حمام حاج صالح که در بافت تاریخی شهر قرار دارد و یادگاری از دوران صفویه است، از جمله آثار ارزشمند سقز هستند.
- بام ایران
به بیجار می‌رویم، یکی از مرتفع‌ترین شهرهای ایران که به آن لقب "بام ایران" را هم داده اند. آثار تاریخی نظیر بازار سنتی و قلعه قم چقای و همچنین پیست اسکی نسار از مکان‌هایی هستند که می‌توانید بازدید از آن‌ها را در برنامه خود قرار دهید.
- سیروان؛ رگ حیات کُردستان
از مهمترین رودخانه‌هایی که در کُردستان جاری است، رود سیروان است.
این رودخانه در بخش غربی و شمال غربی هورامان قرار گرفته و منطقه هورامان را به دو بخش تقسیم نموده است، بیشترین بخش این رودخانه در شهرستان پاوه قرار دارد، این رودخانه از بخش رزابِ مریوان در کُردستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از شمال غربی اورامانات، وارد کشور عراق می‌شود.
- کُردستان سرزمین سفره‌های رنگین
غذاهای محلی استان کُردستان به علت تنوع و استفاده فراوان از گیاهان خوراکی، پتانسیل خوبی برای رونق گردشگری در ایام مختلف سال، بخصوص ایام نوروز است.
یکی از آشپزهای سنندجی گفت: کُردستان غذاهای محلی خوشمزه‌ای دارد که یکی از بهترین آن‌ها "کلانه" است که با نان، پیازچه و کره محلی تهیه می‌شود و بسیار مفید و مغذی است.
عطا مردان می‌گوید: از دیگر غذاهای محلی کُردستان می‌توان به "دانوله"، "کفته شۆربا"، "ترخێنه"، "دۆینه"، "نیسکێن"، "پرپۆڵه"، "سایله"، "گونێنه و رۆن"، "فڕوجاو" و "شلکێنه" اشاره کرد.
بدون شک صنعت گردشگری در استان کُردستان می‌تواند به صنعتی پُردرآمد و اقتصادی تبدیل شود اگر با نگاهی کارشناسانه بدان نگریسته شود.