این سد ۱۲۵۰۰۰ هکتار از اراضی پایین دست را آبیاری میکند و نقش مهمی در کنترل سیلابهای بالادستش دارد. نیروگاه این سد دارای قدرت نصب ۵۲۰ مگاوات میباشد.
احداث سد عظیم دز اندیمشک در استان خوزستان، در سال ۱۳۳۸ خورشیدی توسط ایتالیاییها در کوههای زاگرس آغاز و در سال ۱۳۴۱ خورشیدی پایان یافت. این سد بتونی در ۲۳ کیلومتری شمال شرقی اندیمشک واقع شدهاست. دریاچه این سد ۶۵ کیلومتر طول و ۲۲۵۰۰۰ کیلومترمربع مساحت داشته و گنجایش نهایی آن ۳٫۳ میلیارد مترمکعب میباشد.
این سد با ارتفاع ۲۰۳ متر در زمان ساخت خود به عنوان یکی از مرتفعترین سدهای جهان (ششمین سد جهان در آن زمان) شناخته میشد و در حال حاضر نیز پنجاهمین سد بلند دنیا در بین سدهای ساخته شده و در دست ساخت میباشد.
به منظور کنترل سیلابها دو تونل سرریز در ضلع شرقی دریاچه و با فاصله کمی از بدنه سد ساخته شدهاست؛ که قطر تونل تخلیه شماره یک، ۱۴ متر و تونل شماره دو، ۱۲٫۶ متر میباشد و هر یک از آنها قادر به تخلیه ۳۰۰۰ متر مکعب آب در ثانیه است. همچنین دو تونل آبگیر اصلی در ضلع غربی دریاچه ایجاد شده که هر یک به انشعاباتی با قطر کمتر تقسیم گردیده که توسط آنها آب پشت دریاچه به توربینها میرسد.
مشخصات سد دز:
- نوع سد: بتنی دو قوسی
- ارتفاع از پی: ۲۰۳ متر
- طول تاج: ۲۱۲ متر
- عرض در پی: ۲۷ متر
- عرض تاج: ۵٫۴ متر
- ظرفیت تخلیه سر ریزها: ۶٬۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه
- تاریخ آغاز ساخت: ۱۳۳۸
- تاریخ ساخت: ۱۳۴۱
- حجم مخزن: ۲۶۹۸ میلیون مترمکعب
- مساحت دریاچه: ۶۵ کیلومتر مربع
- طول دریاچه: ۶۵ کیلومتر
- مساحت حوزه آبریز: ۱۷۴۳۰ کیلومتر مربع
* منبع: ویکیپدیا