این جملهای است که خبرنگار والاستریت ژورنال در حاشیه نشستهای دیروز بروکسل به نقل از یکی از دیپلماتهای عالیرتبه اروپایی نوشته و حکایت از فضای حاکم بر پایتخت بلژیک همزمان با حضور مایک پمپئو دارد. وزیر خارجه آمریکا برای دومینبار طی یک هفته گذشته برنامه از پیش تعیین شده سفرهای خارجیاش را تغییر داد تا با دیگر کشورها درباره ایران به مذاکره بنشیند.
مایک پمپئو که قرار بود طی سفر به مسکو، با مقامهای سیاسی روسیه دیدار کند در میانه راه تصمیم گرفت به بلژیک برود و از فرصت حضور وزرای خارجه کشورهای اروپایی در بروکسل برای رایزنی در مورد ایران استفاده کند. چهارشنبه هفته گذشته نیز او در واپسین لحظات، برنامه سفرش به برلین را لغو کرده و راهی عراق شده بود تا با مقامهای این کشور از نگرانیهای آمریکا درباره «تهدیدهای امنیتی» ایران مذاکره کند.
سفر از پیش اعلام نشده وزیر خارجه آمریکا به بروکسل اما آنقدرها با استقبال گرم اروپاییها روبهرو نشد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز پیش از آغاز نشست وزرای خارجه کشورهای عضو این سازمان در گفتوگو با خبرنگاران گفت که در نخستین ساعات بامداد از سفر غیرمنتظره پمپئو به بروکسل مطلع شده است. طبق گزارش خبرگزاری آلمان، فدریکا موگرینی گفت: «برنامه نشست وزرای خارجه اروپایی درباره یافتن راهحلی برای اجرای کامل توافق هستهای با ایران است و برنامهها بسیار فشرده تنظیم شده است. » موگرینی ترجیح داد در واکنش به سفر از پیش اعلام نشده وزیر خارجه آمریکا تعارفات مرسوم دیپلماتیک را کنار بگذارد و اعلام کند که احتمالا امکان دیدار مشترک با پمپئو فراهم نشود. او گفت: «در طول روز خواهیم دید که آیا فرصتی برای ترتیب دادن یک دیدار با وزیر امور خارجه آمریکا وجود دارد یا خیر. »
دولت آمریکا طی هفتههای اخیر نهتنها اندک معافیت صادرات نفت ایران را نیز لغو کرده، تحریمهای صنایع فلزی و معدنی را نیز به اقتصاد ایران تحمیل کرده است؛ تحریمهایی که با واکنش ایران و تعلیق بخشی از تعهدات برجامی روبهرو شد. ایران همچنین تهدید کرده است درصورتیکه اروپا نتواند ظرف مدت ۶۰ روز به تعهدات اقتصادی خود در چارچوب برجام عمل کند، مرحله به مرحله تعهدات خود را یک به یک لغو خواهد کرد و به سمت غنیسازی اورانیوم گام برخواهد داشت.
استقبال سرد موگرینی از سفر پمپئو به بروکسل باعث شد تا تیم وزارت خارجه آمریکا پیش از فرود هواپیمای حامل وزیر خارجه آمریکا در بلژیک متوجه شوند که اروپاییها این بار برخلاف گذشته برای آنها فرش قرمز ویژه پهن نکردهاند. آنها ساعاتی پیش از برگزاری نشست مشترک وزرای خارجه کشورهای اروپایی، متوجه شدند که اروپاییها تمایل چندانی به حضور وزیر خارجه آمریکا در نشست مشترک وزرا ندارند؛ بنابراین تلاشهای آنها به برنامهریزی برای دیدارهای دوجانبه معطوف شد. مایک پمپئو به نشست چهارجانبه موگرینی با وزرای خارجه کشورهای اروپایی عضو برجام یعنی آلمان، فرانسه و انگلیس نیز راه پیدا نکرد تا در نهایت سفرش به اروپا آنگونه که میخواست پیش نرود.
- ادامه حمایت اروپا از توافق هستهای
سفر دیروز مایک پمپئو به بروکسل با هدف یارگیری از کشورهای اروپای برای اجرای تحریمهای اقتصادی بیسابقه آمریکا علیه ایران انجام شد. کشورهای عضو اتحادیه اروپا اما برای یافتن راهکاری جهت عملیاتی کردن سریعتر سازوکار مالی اروپا برای تجارت با ایران موسوم به «اینستکس» و بحث بر سر اجرای تعهدات کامل اروپا در چارچوب توافق هستهای با ایران به رغم تحریمهای آمریکا در بروکسل گرد هم آمده بودند. بهنظر میرسد برای اروپا که طی یک سال گذشته بارها خواستار بازگشت آمریکا به برجام بوده،
اکنون دیگر سخنان وزیر خارجه این کشور درباره توافق هستهای با ایران شنیدنی نباشد. موگرینی دیروز در نخستین نشست وزرای خارجه کشورهای اروپایی عضو برجام تأکید کرد که توافق هستهای با ایران را «ستون اصلی امنیت اروپا» میداند و تلاشهای اتحادیه اروپا برای نجات برجام ادامه خواهد داشت. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین به حمایت کامل این سازمان از توافق هستهای اشاره کرد و از ایران خواست همچنان به تعهداتش در چارچوب برجام متعهد بماند.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز پس از نشست مشترک برجام گفت که در این نشست وزرای خارجه بار دیگر تأکید کردهاند که ادامه توافق هستهای با ایران برای امنیت اروپا حیاتی است. او به ایران اطمینان داد که کشورهای اروپایی به اجرایی شدن کامل توافق متعهد هستند و در این زمینه تلاش خواهند کرد.