در پی تصمیم دونالد ترامپ برای افزایش تعرفه تجاری حدود ۲۰۰میلیارد دلار از کالاهای وارداتی ساخت چین از ۱۰به ۲۵درصد، وزارت اقتصاد چین نیز دیروز اعلام کرد مسیر مقابله به مثل را در پیش خواهد گرفت و در گام نخست، تعرفه ۶۰میلیارد دلار از کالاهای وارداتی را از آمریکا افزایش می‌دهد. بر این اساس، تعرفه ۵هزار قلم کالای آمریکایی از ۲ هفته دیگر تا ۲۵درصد افزایش پیدا می‌کند. وزارت اقتصاد چین با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد تصمیم تازه‌اش برای مقابله با «اقدامات یکجانبه آمریکا» اتخاذ شده است.
چین در بیانیه خود از آمریکا خواسته به «مسیر صحیح تجارت دوجانبه» بازگردد. رسانه‌های چینی اعلام کرده‌اند این کشور تا آخر به این مقابله ادامه می‌دهد. تقابل میان چین و آمریکا تنها به افزایش تعرفه روی کالاهای ساخت طرف مقابل محدود نشده و به تنش لفظی هم کشیده شده است. ترامپ روز دوشنبه خطاب به رئیس‌جمهور چین گفت که این چین است که در دعوای تجاری که به راه افتاده ضرر می‌کند و بهتر است با توافق مورد نظر آمریکا کنار بیاید. شی جین پینگ پاسخی به ترامپ نداد اما سخنگوی وزارت خارجه چین تکلیف رئیس‌جمهور آمریکا را مشخص کرد و گفت: «چین هرگز در مقابل فشار خارجی تسلیم نمی‌شود.»
نمایندگان چین و آمریکا تاکنون ۱۱بار در پایتخت‌های دو طرف رودرروی هم سر میز مذاکره نشسته‌اند. شکست مذاکرات روز پنجشنبه و جمعه اما ضربه سنگینی به روند کلی مذاکرات بود؛ چرا که دو طرف در آستانه رسیدن به توافق نهایی بودند که اختلاف پیش آمده بر سر متن توافق، همه‌چیز را دگرگون کرد. افزایش دوباره تعرفه کالاهای چینی و آمریکایی در خاک دو طرف، رویارویی تجاری این دو را به گام دوم کشانده است.
- عقبگرد سهام در آمریکا
پیام شکست این دور از مذاکرات را بازار سهام قبل از دیگران گرفت. سهام شرکت‌های صنعتی آمریکایی که یا سهامدار چینی دارند یا در چین صاحب کارخانه هستند بلافاصله سقوط کرد. سهام اپل ۵.۳درصد کاهش یافت. سهام کاترپیلار ۴.۳درصد، جنرال موتورز ۳.۲درصد و استارباکس ۲.۲درصد عقب نشستند. تاکنون سهام متعلق به این شرکت‌ها به تصور اینکه مذاکرات میان چین و آمریکا به نتیجه می‌رسد، روند منفی به‌خود نگرفته بودند اما اکنون که احتمال عدم‌توافق میان دو غول اقتصاد جهان تقویت شده است، سهامداران هم متوجه خطر شده‌اند.
روزنامه گلوبال تایمز، متعلق به دولت چین، دیروز در خبری اعلام کرد پکن در حال بررسی گزینه‌های دیگری برای مقابله با آمریکاست. لغو قرارداد خرید هواپیما از بوئینگ و توقف واردات محصولات کشاورزی تولید شده در آمریکا بخشی از گزینه‌هایی است که چین در حال بررسی آنهاست. با اعلام این خبر، در اتفاقی کم‌سابقه ارزش سهام بوئینگ ۳.۴درصد کاهش پیدا کرد.
- مصرف‌کننده آمریکایی، بازنده اصلی
حجم تجارت میان چین و آمریکا با اختلاف زیاد به نفع چین است. چین حدود ۵۰۰میلیارد دلار کالا به آمریکا صادر می‌کند و در مقابل حدود ۱۲۰میلیارد دلار واردات از این کشور دارد. دونالد ترامپ این عدم‌تعادل را «غیرعادلانه» می‌داند و خواستار باز شدن بازارهای چین به روی کالاهای آمریکایی شده است. او طی این مدت بارها تأکید کرده که بازنده این بازی چین است؛ چرا که اعمال تعرفه روی کالاهای ساخت چین، باعث کاهش واردات این کالاها در آمریکا و متضرر شدن شرکت‌های چینی می‌شود.
اما تحلیلگران اقتصادی، واردکنندگان آمریکایی و در نتیجه مصرف‌کننده آمریکایی را بازنده اصلی این جنگ تجاری می‌دانند. بانک جهانی نیز با انتشار گزارشی اعلام کرده که مصرف‌کنندگان آمریکایی در حال هزینه دادن بابت ادامه جنگ تجاری میان ۲ کشور هستند. افزایش قیمت بخشی از کالاهای ساخت چین در بازار آمریکا، نتیجه فوری این سیاست دونالد ترامپ بوده است.
- کشاورزان، مخالف سیاست ترامپ
تا به اینجا به‌نظر می‌رسد کشاورزان و کارگران ساده صنایع در آمریکا که پایگاه رأی دونالد ترامپ به شمار می‌روند بیشترین آسیب را از جنگ تجاری میان چین و آمریکا دیده‌اند. بخش مهمی از محصولات آمریکایی که از سوی چین با افزایش تعرفه روبه‌رو شده‌اند، محصولات کشاورزی هستند. از سوی دیگر، آن دسته از کارخانه‌های تولیدی در آمریکا که به فولاد وارداتی از چین و قطعات چینی وابسته بوده‌اند نیز آسیب زیادی دیده‌اند.
شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان دیروز در گزارشی گفت که کشاورزان آمریکایی از ابتدا به امید دستیابی به شرایط بهتر از سیاست ترامپ در قبال چین حمایت می‌کرده‌اند اما به‌نظر می‌رسد کاسه صبرشان رفته رفته در حال لبریز شدن است. قیمت‌های دانه سویا، ذرت و گندم طی روزهای اخیر به شکل محسوسی کاهش یافته است؛ چرا که خریداران چینی دیگر تمایلی به خرید محصولات کشاورزان آمریکایی با قیمت بالا ندارند.
دولت آمریکا تاکنون ۱۲میلیارد دلار برای کمک به کشاورزان آسیب دیده از افزایش تعرفه از سوی چین اختصاص داده است اما ادامه این روند نیازمند تخصیص بودجه بیشتر است. به گزارش سی‌ان‌ان، حجم سویای ذخیره شده در آمریکا اکنون ۳۰درصد بیشتر از سال گذشته است. نمایندگان کشاورزان فعال در کشت دانه سویا، ذرت و گندم دیروز با انتشار بیانیه‌ای خواستار توقف سیاست ترامپ در قبال چین شدند؛ اقدامی که می‌تواند به‌معنای از دست رفتن بخشی از پایگاه رأی دونالد ترامپ باشد.