- ضرورت تشکیل کانون زنان بازرگان
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قزوین در گفت‌وگو با همشهری بیان کرد: از ابتدای سال گذشته تاکنون با وجود همه فشارهای اقتصادی، تحریم‌ها و نوسانات ارزی که همه تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی در کشور با آن مواجه بودند، با همت معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، شورای توسعه و تعاون بانوان کارآفرین به ریاست اداره کل امور بانوان و خانواده استانداری و کانون زنان بازرگان استان شاهد برخی تحرکات مثبت در حوزه توسعه اقتصادی بانوان بودیم. مدیران توانمند زن در استان قزوین با همه مشقت‌ها و سختی‌هایی که در حوزه صنعت، تجارت و بازرگانی وجود دارد، توانسته‌اند در عرصه تصمیم‌گیری‌های اقتصادی گام‌های بسیار بلندی بردارند.
«صدیقه ربیعی» گفت: اگر تا دیروز محور گفت‌وگوهای اقتصادی زنان در استان قزوین به کارآفرینی و فعالیت صنایع دستی محدود می‌شد، اکنون نشست‌هایی تخصصی با حضور زنان بازرگان و صنعتگر تشکیل می‌شود و شاهد رشد و حضور فعال زنان در حوزه‌های اقتصادی هستیم. همچنین دعوت از بانوان موفق کشورهای دیگر در استان قزوین و حضور زنان فعال اقتصادی قزوین در نمایشگاه‌های تخصصی، فناوری و نوآوری نشان از تحولات مثبتی دارد که شاید به جرات بتوان گفت در کنار همه مشکلات اقتصادی باعث رشد اعتماد عمومی بین فعالان اقتصادی قزوین شده است.
وی افزود: با وجود این ضرورت تشکیل کانون زنان بازرگان و شورای توسعه تعاون بانوان کارآفرین در استان قزوین برای بهره‌مندی از پتانسیل ۵۰ درصدی بانوان کوشا وجود دارد، چراکه سهم زنان از جمعیت فعال کشور ۱۲ تا ۱۳ درصد است که مسیری سخت و طولانی پیش روی خود دارند و عمدتا با نبود توازن در دسترسی به منابع و فرصت‌ها مواجهند.
- موانع پیش روی زنان
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قزوین خاطرنشان کرد: مشکلات بانوان فعال اقتصادی در حوزه‌های مختلف متفاوت است از جمله این مشکلات موانعی است که برای کلیه کارآفرینان (زن یا مرد) وجود دارد. دوم موانعی است که به علت شرایط خانوادگی، اجتماعی و حقوقی در مورد زنان کارآفرین شدیدتر از مردان است. سوم موانعی است که منحصرا مربوط به زنان کارآفرین است. این موانع در ۲ مرحله دامن‌گیر کارآفرین است. اول در زمان شروع به کار که عمدتا به شکل کمبود تجربه کاری و دشواری کسب سرمایه و بی‌تجربگی در برنامه‌ریزی مالی نمایان می‌شود و در مرحله دوم مشکلات مربوط به ادامه کار است که در قالب کمی تجربه در برنامه‌ریزی مالی و هدایت سرمایه و دشواری در جلب مشتری خود را نشان می‌دهد.
ربیعی با بیان این‌که موانع فرهنگی و فردی مهم‌ترین موانع پیش روی کارآفرینی زنان است، گفت: در این میان موانعی نظیر وجود تبعیض‌های جنسیتی در محیط کار، ترس از شکست و تحریک‌پذیری بیشتر زنان نسبت به مردان، تلاقی امور شرکت با مسائل خانوادگی و ناهمخوانی انتظارهای نقشی، وجود قوانین دست و پاگیر اداری، تأمین سرمایه اولیه و نقدینگی لازم، کمبود راهنمایی در زمینه بازاریابی و نداشتن آگاهی از محیط کسب‌وکار و عوامل محیطی حاکم مانند نگرش منفی به حضور اجتماعی زنان بالاترین اولویت و اهمیت را دارند.
وی افزود: به نظر می‌رسد برای تغییر نگاه جامعه به زنان یک سری بسترها لازم است که خوشبختانه در استان قزوین از همان ابتدا نگاه استاندار، مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی و اکثر مدیران به ارتقای جایگاه بانوان کارآفرین و فعال مثبت بوده اما این‌که چه زمانی این نگاه در بدنه دولت تمام و کمال جاری شود مشخص نیست.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قزوین ادامه داد: با وجود همه مشکلات، اکنون ۳۰۰ زن بازرگان، کارآفرین و فعال در حوزه اقتصادی در استان قزوین وجود دارند و مشخصات این افراد در بانک اطلاعاتی ثبت شده است. به تفکیک ۲۰ نفر در بخش صنعت، ۲۵ نفر در بخش کشاورزی و دامداری، ۶۲ نفر در بخش بازرگانی و خدمات، ۱۹۰ نفر در بخش صنایع دستی و ۳۰ نفر نیز در سایر مشاغل یعنی مشاغل خانگی فعالند و البته آمار آنها در بخش‌های مختلف بیش از اینهاست. علاوه بر این حدود ۶ هزار نفر از بانوان در حوزه فرش فعالیت می‌کنند که از این تعداد ۳۲۰۰ نفر در مناطق روستایی فعالند و می‌توان گفت ۹۵ درصد بافندگان فرش را بانوان تشکیل می‌دهند.
- حمایت شرکت شهرک‌های صنعتی
ربیعی بیان کرد: با توجه به مشوق‌هایی که شرکت شهرک‌های صنعتی برای شروع کسب‌وکار بانوان کارآفرین در نظر گرفته است، تعداد زنانی که درخواست زمین برای استقرار در شهرک‌ها داشته‌اند افزایش یافته و در این باره تعدادی از بانوان تقاضای فعالیت کرده‌اند. همچنین با نظر سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، بانوان کارآفرین و فعال در شهرک‌ها یا نواحی صنعتی تسهیلات دریافت می‌کنند. وی توضیح داد: همه زنان کارآفرین می‌توانند از آموزش‌های رایگان، تورهای صنعتی، مشاوره کارآفرینی، عارضه ابی، ارتقای فناوری و خدمات صندوق حمایت از صنایع کوچک از سوی شرکت شهرک‌های صنعتی بهره‌مند شوند.
- تلاش دفتر امور بانوان
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قزوین گفت: دفتر امور بانوان و خانواده نیز با تشکیل جلسات و رایزنی با دستگاه‌های ذی‌ربط برای رفع مشکلات و موانع تولید اقدام می‌کند. حمایت‌ها شامل آموزش رایگان، شرکت این افراد در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، معافیت از وجوه زیرساختی و حمایت‌های صادراتی است که توسط متولیان امور صورت می‌پذیرد. دفتر بانوان و خانواده با استفاده از ظرفیت کارگروه اشتغال و توسعه استان و کارگروه اشتغال پایدار روستایی و عشایری و همچنین ستاد اقتصاد مقاومتی استان به دنبال تسهیل شرایط و رفع موانع برای کارآفرینان و فعالان عرصه اقتصادی زنان است. به گونه‌ای که به همت دفتر بانوان در کارگروه اشتغال استان مصوب شد صد درصد اعتبارات مشاغل خانگی در سال جاری به بانوان اختصاص داده شود.
ربیعی یادآور شد: همچنین یکی از موضوعاتی که همواره به آن نیاز داریم کمک به هم‌افزایی به منظور رسیدن به اهداف و تشویق به کار تیمی در تمام کارهای اقتصادی به خصوص حوزه بانوان است. هرقدر این هم‌افزایی بیشتر شود، گام‌های زنان استان برای اثربخشی در توسعه پایدار افزایش می‌یابد. بر همین اساس انتظار ما این است که امکان بیشتری برای حضور زنان در عرصه‌های اقتصادی و تصمیم‌گیری فراهم شود.
- حمایت بهزیستی
معاون امور اجتماعی بهزیستی قزوین ابراز کرد: دفتر توانمندی خانواده و زنان بهزیستی با هدف توانمندسازی زنان سرپرست خانوار حرکت می‌کند. از کارهایی که ما انجام می‌دهیم، اول تشکیل گروه‌های همیار زنان سرپرست خانوار است. دوم دادن سرمایه کار بلاعوض به زنان روستایی که امکان داشتن ضامن را ندارند و سوم اعطای وام خوداشتغالی به مبلغ ۲۵ میلیون تومان به زنان سرپرست خانوار شهری است که یک مدرک فنی‌وحرفه‌ای دارند.
«هدی حقیقی» افزود: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که ما در زمینه اشتغال زنان سرپرست خانوار داریم، مهارت نداشتن این افراد است. بخش اعظم بیکاری این زنان نیز به همین دلیل است بنابراین ما از سال ۱۳۸۴ با تشکیل گروه‌های همیار زنان سرپرست خانوار سعی کرده‌ایم با آموزش دادن مهارت‌های زندگی و تحصیلی به این افراد آنها را برای ورود به عرصه کار و استقلال آماده کنیم. وی ادامه داد: در شرایط فعلی ما ۱۶ گروه فعال در استان داریم که در زمینه‌های مختلفی همچون خیاطی، قالیبافی، تولید و بسته‌بندی مواد غذایی، صنایع دستی و... فعالیت می‌کنند. ما هرسال باید ۱۰ درصد از این زنان سرپرست خانوار بازتوان را از چرخه حمایت خود خارج کنیم. امسال برای حدود ۱۹۸ نفر شغل ایجاد کرده‌ایم.
معاون امور اجتماعی بهزیستی قزوین خاطرنشان کرد: آموزش فنی‌وحرفه‌ای و هزینه‌های جانبی آن برای زنان سرپرست خانوار رایگان است و برای فروش ساخته‌های دست این زنان نیز نمایشگاه دائمی در مجتمع مهر و ماه برگزار می‌شود. همچنین اگر کارآفرینان و صاحبان مشاغل بزرگ برای تامین کادر خود از ما نیرو بخواهند، ما این زنان را وارد عرصه کار می‌کنیم. چند نمونه از زنان سرپرست خانواری را داریم که وارد عرصه کار شده‌اند و حالا خود کارآفرین هستند. یکی از آنها سال گذشته مجوز تاسیس مجتمع خدمات بهزیستی را از ما گرفت.
- تجربه کارآفرینی در عرصه صنایع دستی
یک کارآفرین و پیشکسوت در عرصه صنایع دستی گفت: طی ۴۵ سالی که مشغول کار بوده‌ام نه تنها از زندگی و مادر بودن خود هزینه نکرده‌ام بلکه توانستم یک کارآفرین خوب برای شهر و کشورم باشم و همچنین در کشورهای مختلفی نیز نمایشگاه برگزار کنم. یک زن می‌تواند مادر باشد، در خانه کار کند و درآمد هم داشته باشد.
«اشرف حاتمی» ادامه داد: زنان حتی با امکانات و دستمایه اندک نیز می‌توانند کار خود را شروع کنند و این فقط مستلزم اراده و پیگیری خود آنهاست. از آنجایی که صنایع دستی در حال حاضر در کشور ما مورد استقبال خوبی قرار گرفته است، زنان می‌توانند به راحتی کار خود را در خانه تولید کنند و در نمایشگاه‌های مختلفی که برای زنان برگزار می‌شود به فروش برسانند.
وی تصریح کرد: طی همه سال‌هایی که در کار سرمه‌دوزی بوده‌ام به حدود ۵۰۰ نفر این کار را آموزش داده‌ام. بعضی از آنان کار را در نیمه راه رها کردند و بعضی نیز از خود من مدرک صنایع دستی گرفتند و با هم همکار شدیم. زنان برای درآمدزایی اول از همه به پشتکار نیاز دارند، زیرا بدون تلاش رسیدن به هیچ هدفی میسر نیست و در کار ما ذوق نیز باید همراه پشتکار باشد. این کارآفرین افزود: برای حمایت از هنر دست زنان، دولت باید بودجه‌ای را برای ارگان‌های دولتی مشخص کند تا مسئولان وقتی که می‌خواهند به مناسبت‌های مختلف از کسی تقدیر کنند و هدیه بدهند از هنر دست زنان خریداری کنند. این کار باعث رونق گرفتن بازار کار زنان و همچنین معرفی صنایع دستی شهر می‌شود.
حاتمی گفت: توصیه من به زنان این است که قبل از تکیه به تدبیر مسئولان به هنر دست خود تکیه کنند و در این راه قدم بگذارند. این‌گونه به مرور زمان متوجه می‌شوند که افراد دیگر را نیز وارد کار کرده‌اند. خود من نیز به عنوان یک زن کارآفرین هرگز شاگردانم را رها نمی‌کنم و همیشه به آنها سفارش کار می‌دهم تا در این کار قوی‌تر ادامه بدهیم. با این همه حمایت مسئولان نیز باید وجود داشته باشد.