«مردم‌سالاری آنلاین» نوشت: این شرکت که در یک سال اخیر مشکلات زیادی برای خریداران خودرو ایجاد کرده، گزارش داده که در سال ۹۷، به ازای هر سهم خود، ۱۲۳ تومان زیان ساخته است؛ این در حالی است که هر برگه سهم شرکت سایپا در حال حاضر تنها ۱۲۵ تومان ارزش دارد! طنز ماجرا اما صرفاً میزان تولیدِ زیان شرکت سایپا نیست: این شرکت نرخ فروش پراید را در سال گذشته، ۱۸.۵ میلیون تومان اعلام کرده است!
شرکت خودروسازی سایپا در گزارشی که به سازمان بورس اوراق بهادار تهران ارائه داده است، میزان زیان خالص خود در سال گذشته را ۴ هزار و ۸۳۹ میلیارد تومان اعلام کرده است. کل سرمایه شرکت سایپا ۳ هزار و ۹۲۶ میلیارد تومان است و این بدان معناست که این شرکت در سال گذشته بیش از مجموع ارزش سرمایه خود، زیان ساخته است. عملکرد مالی شرکت سایپا در سال گذشته به قدری ضعیف بوده است که این شرکت، تقریباً به اندازه قیمت هر برگه سهم خود در حال حاضر، زیان تولید کرده است.
زیان‌دهی، تنها نکته صورت مالی سال گذشته شرکت سایپا نیست. این شرکت، در گزارش مالی خود، نرخ فروش خودروهای تولیدی خود را بسیار پایین ذکر کرده است و به نظر نمی‌رسد نرخ‌های فروش اعلامی توسط شرکت سایپا با واقعیت همخوانی داشته باشند.
سایپا نرخ فروش پراید را در دوره ۱۲ ماهه منتهی به ۲۹ اسفند ۹۷، ۱۸ میلیون و ۵۱۹ هزار تومان اعلام کرده است! نرخ فروش تیبا توسط شرکت سایپا، ۲۴ میلیون و ۹۳۷ هزار تومان اعلام شده است. به همین ترتیب سایپا در صورت مالی سال ۹۷، نرخ فروش سراتو رو ۹۹ میلیون تومان، نرخ فروش آریو را حدود ۵۴ میلیون تومان، نرخ فروش چانگان را ۶۴ میلیون تومان و نرخ فروش برلیانس را ۳۳ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان اعلام کرده است. بنا به گزارش شرکت سایپا، تولیدات این شرکت در سال گذشته کاهش قابل توجهی داشته است؛ در موردی عجیب شرکت سایپا اعلام کرده است که در سال ۹۷ تنها ۸ دستگاه خودروی برلیانس فروخته است! فروش پراید نیز توسط سایپا از ۲۳۶ هزار دستگاه در سال ۹۶ به ۱۲۷ هزار دستگاه در سال ۹۷ رسیده است.
در حالی این نرخ‌های فروش توسط شرکت سایپا اعلام شده است که سال گذشته قیمت خودرو افزایش قابل توجهی یافت و حتی به‌عنوان مثال، شرکت سایپا در فروش‌های فوری خود در بهمن و اسفند سال گذشته، تمام مدل‌های خودروی پراید را با قیمت بیش از ۳۰ میلیون تومان به مشتریان فروخت. در فروش فوری اسفندماه سال گذشته شرکت سایپا، قیمت تیبا به ۴۵ میلیون تومان و قیمت پراید به ۳۸ میلیون تومان رسید. همچنین این شرکت در زمستان سال گذشته مجوز افزایش نرخ گرفت و اعلام کرد قیمت خودروهای پیش‌فروش‌شده‌ای که موعد تحویل‌شان از ابتدای بهمن ۹۷ به بعد است را با نرخ‌های جدید محاسبه می‌کند. تمام این افزایش قیمت‌ها، در گزارش مالی شرکت سایپا انعکاسی نداشته و به نظر نمی‌رسد نرخ‌های اعلامی چندان با واقعیت همخوانی داشته باشد. سایپا در حال حاضر نیز فروش فوری دارد که در آن‌ها انواع مختلف پراید را با قیمت‌هایی بین ۳۷ میلیون تومان تا ۴۰ میلیون تومان به فروش می‌رساند.
بخشی از تولید خودروی سایپا در سال گذشته، صرف رفع تعهدات قدیمی این شرکت شده و قاعدتاً نرخ خودرو در این گونه قراردادهای موعدگذشته نیز مطابق نرخ‌های قدیمی بوده است. با این حال، هیچ انعکاسی از افزایش نرخ خودرو و نرخ‌های جدید در صورت مالی شرکت سایپا دیده نمی‌شود و نرخ‌های اعلامی بسیار شبه‌برانگیز هستند.
- نرخ‌های عجیب برای فروش صادراتی شرکت سایپا
سایپا نرخ فروش صادراتی پراید را در گزارش خود ۲۵ میلیون تومان و نرخ فروش صادراتی تیبا را ۳۶ میلیون تومان اعلام کرده است. با توجه به افزایش شدید نرخ ارز در سال گذشته، این قیمت‌ها برای دو خودروی پراید و تیبا اصلاً طبیعی نیست. برخی مسئولان سایپا پیش از این گفته بودند که «پراید یک محصول شش هزار دلاری است». حالا مشخص نیست در سال گذشته که قیمت ارز افزایش شدیدی را تجربه کرد، این «محصول شش هزار دلاری» به چه نحوی و با چه نرخی صادر شده که هر دستگاه آن، تنها ۲۵ میلیون تومان برای شرکت سایپا درآمد ایجاد کرده است!
در کل در صورت مالی شرکت سایپا، نرخ انواع خودروها به نحوی عجیبی پایین اعلام شده و به نظر نمی‌رسد این نرخ‌ها با نرخ‌های واقعی تناسبی داشته باشند. شکی نیست که به دلیل عملکرد بسیار ضعیف، شرکت سایپا در سال گذشته زیان‌ده بوده است؛ علت این زیان‌ده بودن ضعف مدیریتی در شرکت سایپا است. برخی عنوان می‌کنند شرکت سایپا با نادیده گرفتن این ضعف مدیریتی، نرخ‌های فروش خودرو را در صورت مالی خود، پایین گزارش کرده است تا بدین ترتیب در چانه‌زنی با دولت عنوان کند که علت زیان‌ده بودن این شرکت، «قیمت پایین خودرو» است. در واقع، احتمالاً شرکت سایپا با این نحوه گزارش دادن به دنبال این است که مجوز افزایش بیشتر قیمت خودرو را اخذ کند! به جای مقدمه‌چینی برای افزایش بیشتر قیمت خودرو و لاپوشانی ضعف‌ها، شاید بهتر این باشد که شرکت سایپا شفاف‌سازی کرده و توجیه نرخ‌های اعلامی در صورت مالی خود را برای تنویر افکار عمومی ارائه دهد.