البته جدال بین شورای شهر و شهرداری در بسیاری از شهرهای کشور دیده میشود که به واسطه نقش نظارتی شوراها، چندان هم دور از انتظار نیست. به عبارتی دیگر فرایند تکامل بسیاری از ایدهها، در مخالفتهای درست و منطقی و همین اختلافنظرهایی است که در نهایت به سازندگی منجر میشود. بین شهرداری و شوراهای برخی شهرها نیز این موضوع عموما دیده میشود، اما در برخی موارد اختلاف نظرها صورتی متفاوت از شکل مرسوم و سازنده خود دارند. حالا چند روز است که در شهرهای استان تغییرهای شهرداران یا حتی انتخاب آنان نیز پرسشبرانگیز شده و در فرایندی دومینووار شاهد برکناریها و استعفاها و برخی حاشیهها در انتخاب شهرداران هستیم.
- ساری
پس از انتصاب «مهدی عبوری» شهردار مرکز استان به عنوان معاون منابع انسانی وزارت راه و شهرسازی، شورای شهر ساری «عبدالحمید فرزانه کناری» را به عنوان سرپرست شهرداری مرکز استان معرفی کرد. مدتی گذشت تا اینکه از بین ۹ نامزد تصدی پست شهرداری ساری، ۲ نفر یعنی «عبدالحمید فرزانه کناری» و «کوروش یوسفی» به عنوان نامزدهای نهایی معرفی شدند. در نهایت این فرزانه بود که با ۵ رأی در مقابل ۴ رأی یوسفی توانست شهردار ساری شود، اما دقیقا از همان لحظه انتخاب فرزانه، در جلسه انتقادهایی به این انتخاب در صحن علنی شورا مطرح شد. «اسفندیار عشوری» عضو منتقد شورای شهر ساری اعلام کرد که فرزانه به استناد مواد قانونی و دلایلی مانند پایان دوره خدمت و سابقه بیش از ۳۰ سال، نداشتن مدرک کارشناسی ارشد و همچنین نداشتن تاییدیه از وزیر یا معاون عمرانی کشور که در جایگاه تایید نامزدهای شهرداری مراکز استانها قرار دارند، نمیتواند شهردار ساری باشد. همچنان نیز گمانهزنیهایی مبنی بر احتمال تایید نشدن فرزانه از سوی وزارت کشور مطرح میشود. با این حال ۵ عضو شورای شهر ساری معتقدند که فرزانه گزینه مناسبی برای شهرداری ساری است.
- آمل
یکی از عجیبترین تغییرها در شهرداریهای مازندران مربوط به شهرداری شهر بزرگ آمل است. «احمد امیرسلیمانی» سال ۱۳۸۹ شهردار آمل شد. شورای چهارم شهر آمل نیز او را برای مدیریت شهر آمل ابقا کرد، اما با روی کار آمدن شورای پنجم، امیرسلیمانی با نظر اعضای شورا برکنار شد تا شهردار جدیدی انتخاب شود. در اقدامی عجیب، اعضای شورای شهر آمل پس از یک ماه بار دیگر امیرسلیمانی را به عنوان شهردار آمل برای یک دوره ۴ ساله انتخاب کردند، اما از اوایل امسال شورای آمل برای تغییر در شهرداری باز هم دست به کار شد. نتیجه این پیگیری و مسائل داخلی شورا و شهرداری آمل، استیضاح امیرسلیمانی بود. شورای شهر تصمیم گرفت که با برگزاری جلسه استیضاح، شهردار را برکنار کند، اما امیرسلیمانی پیش از استیضاح، از سمت خود استعفا داد و بالاخره پس از ۹ سال شهرداری آمل را ترک کرد. پس از امیرسلیامانی، «محمد مقدس» به عنوان شهردار آمل معرفی شد تا شهردار جدید انتخاب شود.
- قائمشهر
نخستین اقدام شورای پنجم قائمشهر برکناری «رضا رحیمی» از مسئولیت شهرداری این شهر و معرفی «حمید خنکدار» به عنوان سرپرست تا زمان انتخاب شهردار جدید بود. شورای ۹ نفره شهر قائمشهر که «عباس صالحزاده» شهردار اسبق این شهر نیز به آن راه یافته بود، پس از بررسی گزینههای تصدی پست شهرداری، آبان ۱۳۹۶ تصمیم گرفت «بهمن معینپور» را که سابقه اجرایی مناسبی در پروژههای عمرانی مختلف داشت به عنوان شهردار معرفی کند.
معینپور تلاش کرد که چالشهای شهری قائمشهر را در حد توان و بضاعت این شهرداری برطرف کند، اما هفته گذشته ناگهان از عمارت شهرداری قائمشهر نیز خبری مبنی بر استعفای شهردار قائمشهر منتشر شد. وی در نامه استعفای خود علت کنارهگیریاش از شهرداری را پیشگیری از تنشها و پرهیز از حاشیهسازیها و همچنین شرایط موجودی که توضیحی در مورد جزئیات آن نداد، عنوان کرد. اختلافهای بین شورا و معینپور در برخی جلسههای شورای شهر به چشم میآمد و معینپور پیش از اینکه کار به استیضاح و برکناری بکشد، استعفای خود را تقدیم شورای قائمشهر کرد. با استعفای معینپور، «حمید خنکدار» یک بار دیگر به عنوان سرپرست شهرداری معرفی شد، اما نکته قابل توجه این تغییر مدیریتی در شهرداری قائمشهر، معرفی بیوقفه و فوری «عباس صالحزاده» شهردار اسبق این شهر و رئیس شورای اسلامی قائمشهر بود. بلافاصله پس از اعلام استعفای معینپور، اعضای شورای شهر جلسهای تشکیل دادند و با ۹ رأی صالحزاده برای دومین بار شهردار قائمشهر شد.
- مرزنآباد
یک روز پیش از جابهجایی در شهرداری قائمشهر، شهردار مرزنآباد نیز توسط اعضای شورای این شهر برکنار شد. استیضاح «کیانوش ردایی» چند ماهی بود که توسط شورای این شهر دنبال میشد و حتی یک بار نیز در شورا رأی نیاورد، اما این بار اعضای شورای شهر مرزنآباد با ۴ رأی موافق از ۵ رأی ردایی را به دلایلی همچون اجرا نشدن برنامهها و اهداف، برکنار و «محمد پولادی» که معاون شهردار بود را به عنوان سرپرست معرفی کردند.
- فریدونکنار
«حمید بخشی» که با رأی اعضای شورای پنجم فریدونکنار شهردار این شهر شد، هفته پیش استعفای خود را تقدیم شورای این شهر کرد و از مسئولیت کنار رفت. بخشی طی ماههای اخیر چندین بار اقدام به استعفا کرد، اما با مخالفت اعضای شورا روبهرو شد. البته برخی اعضای شورا نیز پیگیر استیضاح او بودند. در نهایت استعفای بخشی مورد تایید اعضای شورا قرار گرفت و او بعد از ۲۰ ماه تصدیگری در شهرداری، پست خود را تحویل داد. شورای شهر هم «شکرالله جعفری» معاون شهرداری را به عنوان سرپرست معرفی کرد.
- سرخرود
موج استعفاهای شهرداران در همسایگی فریدونکنار نیز اثرگذار ظاهر شد؛ چراکه شهردار سرخرود نیز پس از حدود ۶ سال حضور در این مسئولیت، صبح آخرین روز هفته گذشته از سمت خود استعفا کرد. «سید محمدمهدی موسوینژاد» که از آذر ۱۳۹۲ به عنوان سومین شهردار سرخرود با نظر اعضای شورای چهارم این شهر روی کار آمده بود، نظر مساعد شورای پنجم را نیز برای ادامه فعالیت جلب کرد و در سمت خود ابقا شد، اما حالا او نیز به جمع شهرداران مستعفی مازندران در روزهای اخیر پیوسته است.
- نشتارود
اعضای شورای شهر نشتارود نیز مدتی است که پیگیر استیضاح شهردار این شهر هستند. «محمدمهدی یاحقی» که بهمن ۱۳۹۶ با نظر همین اعضا روی کار آمده بود، انتقادهایی از سوی اعضای شورای شهر پیش روی خود میبیند که گفته میشود در قالب ۲۱ پرسش از سوی شورا به وی تحویل داده شده است. یاحقی این روزها برای پاسخ دادن به این پرسشها و متقاعد کردن اعضای شورا برنامهریزی میکند و در صورتی که اعضای شورا متقاعد نشوند، احتمالا او نیز برکنار خواهد شد. شاید هم پیش از استیضاح مانند برخی شهرداران دیگر، استعفای خود را تحویل اعضای شورای شهر بدهد.
- تزلزل صندلی شهرداران
استعفا یا استیضاح و برکناری غیرعادی شهرداران در مازندران اتفاق جدیدی نیست. نمونههای مشابه استعفا و برکناریهای غیرمنتظره یا چالشهای منجر به برکناری و استیضاح و استعفا بین شهرداران و اعضای شورای شهر در شهرداریهای مازندران زیاد دیده شده است. مثل برکناری «محسن کبود فیروزجا» شهردار سابق بابل که بهمن سال گذشته توسط اعضای شورای شهر بابل بدون اینکه حضور داشته باشد، استیضاح شد و در نهایت «مجتبی حکیم» به عنوان شهردار این شهر انتخاب شد. نمونههایی از این دست را در مازندران طی یک دو سال اخیر بارها دیدهایم.
استعفای «مجید شعباننژاد» خرداد سال گذشته پس از ۸ ماه شهردار بودن در نوشهر، استعفای «سیدمرتضی شفیعی» از شهرداری بابلسر در یکسالگی شهردار شدنش که مهر سال گذشته رقم خورد و استعفای «مظاهر باقرسلیمی» از شهرداری رامسر در مهر سال گذشته پس از ۱۱ ماه حضور در این شهرداری نمونههایی از تغییرهای زودهنگام و مبهم مدیریت شهری در مازندران هستند که سال قبل ثبت شدند. برخی موارد مانند انتخاب شهردار بهشهر هم چندین ماه تنشهایی در شورا و شهرداری و چالشهایی در شهر ایجاد کرد.
اگر با توجه به اعتراضهای مطرح شده نسبت به انتخاب «عبدالحمید فرزانه کناری» به عنوان شهردار ساری و پیگیری قانونی برخی مخالفان این انتصاب، او از وزارت کشور تاییدیه دریافت نکند، کرسی شهردار در ساری نیز دچار چالش خواهد شد. حالا این وضعیت به جریانی تبدیل شده که با توجه به کوتاه شدن عمر مدیریت شهری میتواند آسیبهایی در خدمترسانی و طی کردن مسیر توسعه شهرهای مازندران ایجاد کند.