در نامه علیاصغر مونسان به حسن روحانی، رئیسجمهوری آمده بود: هماکنون تقاضاهای قابلتوجهی توسط سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای سرمایهگذاری در تأسیسات گردشگری بهویژه ساخت هتلهای ۴ و ۵ ستاره در کلانشهرها وجود دارد؛ لذا بهمنظور توسعه زیرساختهای بخش گردشگری و پیرو مذاکره حضوری و نظر مساعد حضرتعالی خواهشمند است دستور فرمایند دستگاههای اجرایی نسبت به تأمین زمین مورد نیاز در ۵٠٠نقطه از سطح کشور برای ساخت هتل و سایر تأسیسات محرک بخش گردشگری بهصورت رایگان یا اقساط بلندمدت حداقل ۲۰ساله به این سازماناقدام تا در قالب فرصتهای سرمایهگذاری به متقاضیان واجد شرایط واگذار شود.
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهوری نیز موافقت حسن روحانی با این درخواست را به وزرای راه و شهرسازی، کشور، جهاد و کشاورزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه ارجاع داد.
- یک بازخوانی کوتاه
نزدیک به یک دهه است که تورگردانها از نبود ظرفیتهای اقامتی در ایران گلایه دارند و آنطور که به رسانهها اعلام میکنند، تاسیسات اقامتی ایران گنجایش حجم زیاد گردشگران را ندارد. با این حال هتلدارها میگفتند که در ایران هتل به اندازه کافی وجود دارد و ساخت هتلهای جدید توجیه ندارد.
اشاره آنها بیشتر به انقلاب هتلسازی در شهر مشهد بود که بهدلیل حجم زیاد هتلهای ساخته شده، ظرفیت بسیاری از تاسیسات اقامتی خالی است. هتلسازی انبوه در شهر مشهد حتی داد روسای جوامع هتلداری را نیز درآورده بود و آنها در یک دهه گذشته تلاش زیادی داشتند تا دولت را متقاعد کنند تب هتلسازی در مشهد به صلاح گردشگری کشور نیست و باید نیازسنجی مناسب برای ساخت هتل در کشور پیش از ساخت هتلها انجام شود. در چنین شرایطی است که رئیسجمهوری با واگذاری زمین رایگان یا اقساط برای ساخت هتل و اجرای طرحهای گردشگری به سرمایهگذاران موافقت کرده است.
- موافقت مشروط هتلدارها با ارائه زمین رایگان به هتلسازها
جمشید حمزهزاده، رئیس جامعه هتلداران کشور که بارها در گفتوگوهای خود با همشهری تأکید کرده بود که نیازسنجی، پله نخست ساخت هتل در کشور است اکنون موافق دستور اخیر رئیسجمهور است. اما او هنوز بر این نظر استوار است که نیازسنجی پیش از اختصاص زمین رایگان در ۵۰۰نقطه کشور برای ساخت هتل پیششرط اصلی باشد.
او به همشهری میگوید: بارها در جلسات اشاره کرده بودیم که یکی از مشکلات در مسیر هتلسازی گران بودن قیمت زمین در کشور است و جامعه هتلداران ایران نیز همیشه بهدنبال زمین ارزان برای ساخت هتل بوده است.
او این تصمیم اخیر را اقدام خوبی در توسعه زیرساختهای صنعت گردشگری ایران میداند و میگوید: موافقت رئیسجمهوری جای تشکر دارد ولی اینکه این موضوع چگونه مدیریت شود، بحث دیگری است. حمزهزاده میگوید: اگر موافقت رئیسجمهوری با نامه رئیس سازمان میراثفرهنگی برای تامین زمین رایگان و قسطی بهمنظور ساخت هتل مبتنی بر مطالعات نیازسنجی باشد، جای نگرانی وجود ندارد؛ چون شهری مثل مشهد الان از هتل اشباع شده است بنابراین اگر بگویند میخواهند در مشهد زمین رایگان برای هتلسازی بدهند اشتباه است و در صنعت گردشگری کشور مشکل جدی ایجاد میشود.
- گردشگر خارجی هم نیاید، برای گردشگران داخلی نیاز به هتل داریم
اگرچه موافقت رئیسجمهوری با تامین زمین رایگان و قسطی برای هتلسازی از سوی رئیس دفتر رئیسجمهوری به سازمان حفاظت محیطزیست ارسال نشده و تنها وزارت راه و شهرسازی و وزارت جهاد و کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه مکلف به برنامهریزی شدهاند اما این نگرانی وجود دارد که آیا زمینهای مناطق حفاظت شده و اراضی که مالکیت آن برعهده منابع طبیعی است نیز به هتلسازی اختصاص مییابد؟
ولی تیموری، معاون گردشگری که البته معتقد است هتلسازی هیچ ارتباطی به این معاونت ندارد و تنها در زیرمجموعه معاونت سرمایهگذاری سازمان میراثفرهنگی در مورد آن تصمیمگیری میکند به این سؤال پاسخ گفته است. او به همشهری میگوید: قطعا جانمایی ساخت هتل در ۵۰۰ نقطه از کشور انجام میشود و اینگونه نیست که بگوییم با موافقت رئیسجمهور ممکن است در هر نقطه طبیعی از کشور نیز هتل ایجاد شود.
بهگفته تیموری، «به محض مطرح شدن طرح ساخت هتل این موضوع در کارگروههای مختلف بررسی میشود و در همکاری با وزارت جهاد و کشاورزی و وزارت راهوشهرسازی نقاطی شناسایی میشوند که صدمهای به محیطزیست وارد نشود. بنده نیز بهعنوان معاون گردشگری کشور به هیچوجه بر این موضوع تأکید ندارم که در قلب مناطق طبیعی هتل ساخته شود. با این حال در مناطق طبیعی نیاز به مراکز اقامتی است. چون بیشتر گردشگران در ایران با انگیزه طبیعتگردی به سفر میروند. بنابراین باید رویکرد پایداری در طبیعت لحاظ شود و اگر قرار است تاسیسات اقامتی در طبیعت ساخته شود حتما تاسیساتی ایجاد خواهد شد که همسان با طبیعت باشد.»
معاون گردشگری با تأکید بر نیاز ایران به مراکز اقامتی میگوید: مشاوران بینالمللی ایران در زنجیره هتلداری فرانسه، اتریش، آلمان و سوئیس نیز معتقدند حتی اگر دور ایران را دیوار بتنی ایجاد کنیم و هیچ گردشگر خارجی نیز به ایران سفر نکند باز هم ظرفیت اقامتی موجود در ایران پاسخگوی گردشگران داخلی کشور نیست و بنابراین احداث هتل در کشور همچنان از جذابیت اقتصادی برخوردار است. ولی تیموری نیز بر نیازسنجی در ساخت هتلهای جدید تأکید دارد. او به همشهری میگوید: همچنان معتقدیم که کلانشهرهای کشور همچون تهران، تبریز، اصفهان و شیراز چند برابر هتلهای موجود، نیاز به هتلهای ۴ و ۵ ستاره دارند. اما دیگر شهرهای کشور ممکن است نیازی به هتل ۵ستاره نداشته باشند و ساخت هتلهای ۳ستاره در آنها مدنظر باشد. بنابراین نیاز به ساخت هتل در ایران همچنان وجود دارد. اما در نقطه مقابل باید به تحریک تقاضا در گردشگران نیز اندیشید. چون اگر تحریک تقاضا وجود نداشته باشد مشخص نیست هتلهای جدید چه وضعیتی خواهند یافت؟